Sintaktik quruluş
§10. Vasitəli və vasitəsiz nitq. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 01.11.2011)
Başqasının nitqi olduğu kimi, dəyişiklik edilmədən verilərsə, bu adlanır:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Bu və ya digər bir dilin üslublarını ,ümumiyyətlə, üslubi imkanlarını öyrənən elmə üslubiyyat deyilir
Dil vahidlərindən məqsədyönlü istifadə üç baxımdan özünü göstərir
Müxtəlif funksional üslublar birlikdə ədəbi dili təşkil edir
Ədəbi dilin ümumi fonetik, leksik, qrammatik normaları onun funksional üslublarının hər biri üçün məcburidir
Rəsmi – işgüzar üslubda fərdilik demək olar ki, yoxdur
Fərdi üslubdan başqa heç bir üslubda nitq fərdiliyi olmur
Elmi, publisistik üslublarda və məişət üslubunda da nitq fərdiliyi öz əksini tapır
Fərdi üslubu mövcud ictimai – tarixi şərait yetişdirir
Rəsmi və işgüzar sənədlərin dilidir
Rəsmi – işgüzar üslub hamı üçün eynidir – standartdır
Burada obrazlı ifadələrə, fərdi nitq xüsusiyyətlərinə rast gəlinir
Rəsmi – işgüzar üslub iki yerə ayrılır
Rəsmi sənədlər dedikdə dövlət, yaxud hökumət təşkilatlarının tərtib etdiyi və xüsusi qaydada təsdiq olunan sənədlər nəzərdə tutulur
Hər bir dövlətin ən mühüm rəsmi sənədləri onun Konstitusiyası, hökumətin sərəncamları və s. dən ibarətdir
Rəsmi sənədlər mühüm hüquqi məzmuna malik olur
Rəsmi sənədlər tarixi əhəmiyyət daşımır
İşgüzar sənədlərin həcmcə rəsmi sənədlərə nisbətən böyük olması
Rəsmi sənədlərdən fərqli olaraq işgüzar sənədlərin xüsusi dövlət əhəmiyyəti daşımaması
İşgüzar sənədlərin bir qayda olaraq mütəxəssislər tərəfindən tərtib edilməsi
İşgüzar sənədlərdə bəhs olunan məsələ barəsində daha geniş məlumat verilməsi
Tək – tənha, qəmli – qəmli, gec – tez
Qəhrəmancasına, az – maz, qəsdən
Birdən, dostyana, cəsarətlə
Məişət üslubundan radio və televiziyada istifadə olunmur
Ədəbi dilin məişətdə işlənən nümunəsidir
Ədəbi dilin ən geniş yayılmış üslubudur
Əsas əlaməti nitqin sərbəstliyi və təbiiliyidir
İsimləşmiş sifətlər xitab ola bilməz
I növ təyini söz birləşmələrindən ibarət olan xitablar mürəkkəb xitablardır
Xitablar xəbərlə uzlaşma əlaqəsində olur
Xitablar quruluşca yalnız sadə olur
Həm təsviri, həm də analitik(təhlil)səciyyə daşıyır
Çox müxtəlif emosiyaları ifadə edir
Publisistik məqalələrin, oçerk və felyetonların dilidir
Terminlərdən istifadə əsasdır
Lüğət tərkibi əksəriyyət tərəfindən başa düşülən sözlərdir
Qarşılaşdırma budaq cümləsinin
sovet dövründə milli respublikalarda dövlətçilik və idarəçilik təcrübəsinin inkişaf edə bilməməsi
bədii üslubun ədəbi dilin tarixində aparıcı olması
rəsmi-işgüzar üslubun standart formalarda verilməsi
lüğət tərkibinin yığcamlığı
Həm bitişik həm də defislə