Söz birləşmələri
İsmi birləşmələr. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 14.02.2012)
Biri mürəkkəb ismi birləşmə deyil:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Leksik mənası olmadığına görə
Qrammatik mənası olmadığına görə
Azərbaycan dili leksikologiyasında olmadığına görə
mübtədası olan yaxud olmasa da asanlıqla bərpa edilə bilən cümlələrə deyilir
xəbəri olan yaxud olmasa da asanlıqla bərpa edilə bilən cümlələrə deyilir
tamamlığı olan yaxud olmasa da asanlıqla bərpa edilə bilən cümlələrə deyilir
təyini olan yaxud olmasa da asanlıqla bərpa edilə bilən cümlələrə deyilir
Mübtəda ilə xəbər arasında
Təyinlə tamamlıq arasında
Fikir bitkinliyi şərti mənada işlənir
Hər cümlə bu və ya digər konkret fikri ifadə edir
Formasına və məna xüsusiyyətlərinə görə təyini söz birləşmələri üç növə ayrılır
Birinci növ təyini söz birləşmələrin əmələ gəlməsində heç bir formal əlamət iştirak etmir
Birinci növ təyini söz birləşməsinin ikinci tərəfi əsasən sifətlə ifadə olunur
Birinci növ təyini söz birləşmələrinin tərəfləri arasında məna əlaqələri olur
Yüksək hiss – həyəcanla tələffüz edilən cümlələrə əmr cümləsi deyilir
Əmr cümləsinin xəbəri felin xəbər şəkli ilə ifadə olunur
Əmr cüməsinin üç növü var
Felin əmr şəkli ilə əmr cümlələri arasında məna və qrammatik cəhətdən əlaqə var
Baş üzvlər əsasında əmələ gəlir
Cümlənin baş üzvlərinə aid olub, onları aydınlaşdırır
Tamamlıq cümlənin formalaşmasında mühüm rol oynayır
Bu üzvlərin rolları müxtəlifdir
Tabe sözün şəxs və kəmiyyətə görə əsas sözlə uyğunlaşmasına uzlaşma əlaqəsi deyilir
Bu əlaqə həm mübtəda ilə xəbər arasında, həm də II və III növ təyini birləşmələrinin tərəfləri arasında olur
Uzlaşma əlaqəsinin heç bir qrammatik göstəricisi yoxdur
Kəmiyyətə görə uzlaşma I və II şəxslərin tək və cəmində həmişə olduğu halda, III şəxsin cəmində bəzən pozulur
İsmin təsirlik halında olur
kimi? nəyi? nə? suallarına cavab verir
Yalnız təsirli fellərlə bağlı olur
İndi hər kəs öz bacarığını göstərməlidir
Dəniz sahilində dincəlirik
Nitq hissələri ilə ifadə olunan zərfliklər quruluşca sadədir
Zərflik quruluşca üç cür olur
Cümlənin feli xəbərlərinə aid olur və yanaşma əlaqəsi ilə onlara bağlanır
İki və daha artıq müstəqil sözün məna və qrammatik cəhətdən birləşməsindən əmələ gəlir
Quruluşuna görə iki cür olur
Əsas və asılı tərəfi olur
Həm ayrı, həm defislə yazılır
Əsas tərəfi adlarla ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Əsas tərəfi felin təsriflənməyən formaları ilə ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Əsas tərəfi saylara ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Feli birləşmələrin xüsusi tərifi yoxdur
feli birləşmələrin əsas tərəfi felin təsriflənən formaları ilə ifadə olunur
Bizim təbiəti ilə ürəkləri fəth edən torpaqlarimizi düşmən tapdağından azad olunacaqdır
Qoy həmişə ədalət hökm sürsün
Dərdini gizlədən dərmanını tapmaz
Hər ikisi cümlənin qurulmasında bir vəsaitdir
Hər ikisi birinci növ təyini söz birləşməsi olur
Düzü bu işdən mənim gözüm su içmir
Sözün düzünü zarafatda deyərlər
Anam Bakıya gedəndə mən yatmışdım
Ayselin kitabının üzü itib
İlham kitablarını evdə qoyub
Bu gün bizə gəlməyəcəksən?
Mənim yaxşı dostlarım var
Mənim dostlarım hamısı yaxşıdır
Mən dostlarımı çox sevirəm
İnsan gərək yaxşı dost olsun
Pəncərədən işıq görünürdü
Bakının küləkli günlərindən biri idi