Azərbaycan dili
|
Azərbaycan dili - IX sinif

Mürəkkəb cümlələr

Mürəkkəb cümlələrin növləri. Hissə 1.

Test ID - 78695
Müəllif: TestKrali (Əlavə edilib: 28.12.2014)

Biri mürəkkəb söz deyil

addımbaşı
kitabxana
hazırcavab
ayaqqabı
qaragilə

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

Zaman əlaqəsi yaradan bağlayıcılar hansıdır?

İştirak və inkar
İştirak və bölüşdürmə
İştirak və səbəb-nəticə
İnkar və səbəb-nəticə
İnkar və bölüşdürmə

Bu cümlələrdən hansı mürəkkəb cümlə deyil:

Uşaq həm çalışqandır, həm də intizamlıdır
Uzaqdan toplar guruldayır, pulemyotlar havaya od sovururdu
Göyərtədə adam çox idi, lakin kimsə dinmirdi
İmran həyətdən yenicə çıxmışdı ki, Badam xala gəldi

Cümlələrdən biri səbəb – nəticə əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlə deyil:

Bayırda yağan qar ağarır, xoş mənzərə yaradırdı
Qəflətən güclü külək başladı, yetişmiş meyvələr yerə səpələndi
Birdən motor susdu, çarxlar dayandı
Lampalar söndü, kino verilişi başlandı

Yer budaq cümləsi hansı suallara cavab verir?

Nə qədər?
Haraya? harada? haradan?
Niyə? nə üçün? nə səbəbə?
Niyə? nə üçün? nə məqsədlə?

Xəbər budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Xəbər budaq cümləsi bəzən baş cümlədən əvvəl gəlir və baş cümləyə bağlayıcı sözlərlə bağlanır
Baş cümlənin xəbəri, adətən odur, budur, o idi, bu idi sözləri ilə ifadə olunur və budaq cümlə vasitəsilə izah edilir
Xəbər budaq cümləsi baş cümlənin işarə əvəzlikləri ilə ifadə olunmuş xəbərini izah edib aydınlaşdırır
Xəbər budaq cümləsi baş cümləyə bəzən haraya, harada, haradan, o yerdə ki, bağlayıcı sözlərlə bağlanır

Mübtəda budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Mübtəda budaq cümləsi baş cümlənin buraxılmış mübtədası əvəzində işlənir
Bəzən mübtəda budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir və ona bağlayıcı sözlə bağlanır
Mübtəda budaq cümləsi baş cümlədə işarə əvəzliyi ilə ifadə olunan mübtədanı izah edir
Səndən nə soruşurlar, cavab ver – cümləsi mübtəda budaq cümləsidir

Tərzi – hərəkət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri düzgündür:

Tərzi – hərəkət budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlmir
Tərzi – hərəkət budaq cümləsi baş cümlənin yalnız feli xəbərinə aid olur
Tərzi – hərəkət budaq cümləsi ismi xəbərlə də əlaqələnir
Tərzi – hərəkət budaq cümləsi baş cümlənin isimlə ifadə olunmuş hər hansı bir üzvünü təyin edir

Yer budaq cümləsi haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Yer budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin yerini bildirir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən sonra gəlir
Yer budaq cümləsi haraya? harada? haradan? suallarına cavab verir

Şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Şərt budaq cümləsi baş cümləyə əgər, hərgah, madam ki, indi ki, bir halda ki bağlayıcıları ilə bağlanır
Şərt budaq cümləsi baş cümləyə intonasiya ilə bağlanmır
Şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrin elə tipi də var ki, baş cümlə əvvəl işlənir
Şərt budaq cümləsində bu şərtlə, o şərtlə, bir şərtlə qəlib sözlərindən biri iştirak edir

Mürəkkəb cümlənin hər iki növü üçün ortaq əlamət hansıdır?

Bərabərhüquqlu sadə cümlələrdən təşkil olunmaq
Baş və budaq cümlələrdən ibarət olmaq
Bağlayıcı sözlərin iştirakı
Əsasən, tabesizlik bağlayıcıları ilə əlaqələnmək

Zərflik budaq cümləsi baş cümlənin ifadə etdiyi hal və hərəkətin yerini bildirdiyi cümlə:

Cəmiyyət hara vurursa, oradan dirilik suyu qaynayır
Elə oxu ki, mən də eşidim
Elə danışmalısan ki, sözlərini hamı eşitsin
Elə yaz ki, oxumaq olsun

Cümlələrdən biri tabesiz mürəkkəb cümlədir:

Əli danışır, yazır
Əli danışsa, yazar
Əli danışdımı, yazacaq
Əli danışdı, danışmadım

Qarşılıq – güzəşt budaq cümləsinin əsas qrammatik formasıdır:

-sa da, -sə də
-sa, -sə
-ki, və
Nə, kimə?, nəyə?

Biri tabeli mürəkkəb cümlə deyil:

Dil desə də, ürək razı olmur, ayaqları sözünə baxmayıb sürünürdü
Düzdür, mən orada olmuşam, amma siz deyən əhvalatı eşitməmişəm
Hərçənd mən sizin işlərinizə qarışmıram, amma zərərinizə də razı ola bilmərəm
Aydın oldu ki, qrupun yarıdan çoxu əlaçıdır

Biri feli bağlama tərkibidir:

evə çatanda
onun oxumağı
dərsi oxuyan
yalan danışmaq

"Elə ki bahar gəlir, təbiət canlanır" cümləsinin sadələşmiş forması hansı variantda doğrudur?

Bahar gəldiyi üçün təbiət canlandı
Əgər bahar gəlsə, təbiət canlanar
Bahar gəlmək istəyəndə təbiət canlanır
Təbiət canlanır, çünki bahar gəlir
Bahar gələndə təbiət canlanır

Qarşılaşdırma əlaqəli tabeli mürəkkəb cümləni göstərin:

Elem bu isə qol qoyub, Veled isə tərs öküz kimi yola gəlmir
Qışda o dağ kimsəsiz, sahibsiz qalmır; o dağda Yaşılxan dədənin ruhu gəzir
Partlayışlar olur, su fəvvarə vurub göyə qalxır
Günəş batdı, lampalar yandı
Dərslər qurtarır, uşaqlar yay tətilinə buraxılır
İnformatika hazırlığı ()
İnformatika hazırlığı
Tam məlumat...
İngilis dili danışıq ()
İngilis dili danışıq
Tam məlumat...
Riyaziyyat hazırlığı (online və kursda) ()
Riyaziyyat hazırlığı (online və kursda)
Tam məlumat...
......