Sadə cümlələr
Şəxssiz cümlələr. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 27.02.2012)
Biri şəxssiz cümlə deyil:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Sözün duzunu zarafatla deyərlər.
Duzu bu işdən mənim gözüm su içmir.
Duz danışsan başın ağrımaz.
Müəllimi məktəbdən vağzalacan şagirdlər ötürdü.
Əhməd qapını taybatay açdı.
Axşamüstü çobanlar sürüləri örüşdən gətirdilər.
Məktəb həyatı Kamili tamamilə dəyişdirdi
Bülbüllər səhər-səhər ağız-ağıza verib oxuyurdular
Əvvəla, sən danışmalı idin.
Rastlaşdığımız andan sonra zəng et.
Günortayacan kəndə çatdıq.
Ayın sonuna qədər tələblər yerinə yetiriləcək.
Sözlərin birləşməsindən əmələ gəlməsi
İntonasiya bitkinliyinin olması
Yüksək hiss – həyəcanla tələffüz edilən cümlələrə əmr cümləsi deyilir
Əmr cümləsinin xəbəri felin xəbər şəkli ilə ifadə olunur
Əmr cüməsinin üç növü var
Felin əmr şəkli ilə əmr cümlələri arasında məna və qrammatik cəhətdən əlaqə var
Bu birləşmələrin əmələ gəlməsində heç bir formal əlamət iştirak etmir
İkinci tərəfi, adətən, isimlə ifadə olunur
Tərəfləri arasında bir sıra məna əlaqələri olmur
Birinci tərəfi müxtəlif nitq hissələri ilə ifadə olunur
Vətənin keşiyində duranlara qayğı gərəkdir
Tükəz xala tez çırağı yandırdı
Elin sərvətini göz bəbəyi kimi qoruyun
Mətni düzgün oxumağı öyrənin
Al - əlvan çiçəklərin xoş ətri ətrafa yayılmışdı
Nə ağac vardı, nə də kölgəlik
Sular göz yaşı kimi dumduru idi
Gah sulara baş vurub lap dərinliklərə enir, gah da süzüb suyun üzünə çıxır
Dostlarımdan birinə - Ülviyə bayram hədiyyəsi verildi
Bura mənim Vətənimdir, Azərbaycandır
Kəndin kənarında, qayalıqda kəklikotu yığırdıq
Cavid Qasımlı – gənc alim xarici ölkələrin elmi jurnallarında məqalələr çap etdirir
Bəzən ədatlar və modal sözlər dialoqda ayrılıqda işləndikdə söz – cümlə kimi formalaşır
Cümlə üzvlərindən vergüllə ayrılır
Söz – cümlələr əsasən cümlədə xəbər vəzifəsində işlənir
Həm müxtəsər , həm də geniş ola bilər
Cümlənin bütün üzvləri həmcins ola bilər
Həmcins üzvlər arasında tabesizlik əlaqəsi olur
“ ki ” bağlayıcısı həmcins üzvlər arasında işlənə bilir
Həmcins üzvlərdə zaman şəkilçiləri ixtisar oluna bilər
Vətənin hər qarışını qoruyaq
O, sərin dağ havasını ciyərlərinə çəkdi
Döysün qapıları külək doyunca
bu cümlələrin xəbərləri ancaq üçüncü şəxsin cəmindən olur
bu cümlələrin xəbərləri feli xəbər olur yəni ya tək fellə ya da ikinci tərəfi fel olan birləşmələrlə ifadə olunur
bunlar qeyri muəyyən şəxsli cümlələrin formul cəhətləridir
bu cümlələrdə xəbərin ifadə etdiyi hərəkət qeyri muəyyən şəxslərə aid olur
3-sade, düzəltmə, mürəkkəb
Uca dağlar məskənin olsun
M.P.Vaqif ağıllı, savadlı, hazırcavab və mərd bir şəxsiyyət idi
Ağam-ağam yağan qar yolları bürüdü
Ürəyin hər zaman döyünməlidir
Vasitəsiz tamamlıqlar ismi və feli xəbərlərə aid olur
Tamamlıqlar vasitəli və vasitəsiz olur
Vasitəsiz tamamlıq ismin təsirlik halında olur
Vasitəli tamamlıq ismi xəbərə də aid ola bilər
Kim ilə, nə ilə, kim üçün, nə üçün vasitəli tamamlığın suallarındandır
Nənəsini görmək üçün rayona getməli idi
Akif bu gün ailəsi ilə birlikdə gəzintiyə getmək üçün dərslərini tez qurtardı
Müalicəmi davam etdirmək üçün həkimin yanına getdik
Yağış yağdığı üçün binanın inşaatı yarımçıq qaldı
Yüksək qiymət aldığıma görə təriflədilər
Mənim yaxşı dostlarım var
Mənim dostlarım hamısı yaxşıdır
Mən dostlarımı çox sevirəm
İnsan gərək yaxşı dost olsun
təyin ilə tərzi-hərəkət zərfliyini fərqləndirmək üçün onların aid olduğu üzvlərə diqqət yetirmək lazımdır
təyinə sual vermək lazımdır
tərzi-hərəkət zərfliyinə sual vermək lazımdır
təyinin aid olduğu üzvə diqqət yetirmək lazımdır
tərzi-hərəkət zərfliyinin məna növünə fikir vermək lazımdır
Uzun çəkişmə,davadan və mübarizədən sonra Əntərzadəni mərkəzdən ayırdılar.
Sözün yerini bilməyənin gərək dərsini verəsən
Aprelin axır günlərindən biri idi
Buraxılış imtahanlarından bir neçə gün sonra bizi mədəniyyət nazirliyinə çağırdılar.