Mürəkkəb cümlələr
Tabeli mürəkkəb cümlədə baş və budaq cümlələrin yeri (sırası). Hissə 1.
Müəllif: Taclı
(Əlavə edilib: 16.06.2013)
Biri tabeli mürəkkəb cümlə deyil:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Arabir göy guruldayır, yağış güclənirdi
Hamı üşüyürdü, lakin heç kəs səsini çıxarmırdı
Elə özü deyir, özü də eşidirdi
Ön sırada şagirdlər, arxa sırada isə müəllimlər oturmuşdular
Onun bədənini gah hərarət bürüyür, gah da soyuq tər basırdı.
Torpağı duz basmış, kəndlilər isə köçüb getmişdilər
Evlər yanmış, var – yox talanmış, camaat qırılmışdı
Uşaq anasının qucağından dartınıb düşmək istəyir, ana buraxmırdı
Yağış yağdı, havaya bir sərinlik gəldi
Ya sən məktub yazmamısan, ya da məktub yolda itib
Qapını itələdim, ancaq açılmadı
Nə o bunu dindirir, nə də bu onu danışdırır
Bayırda yağan qar ağarır, xoş mənzərə yaradırdı
Qəflətən güclü külək başladı, yetişmiş meyvələr yerə səpələndi
Birdən motor susdu, çarxlar dayandı
Lampalar söndü, kino verilişi başlandı
Yer budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin yerini bildirir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir
Yer budaq cümləsi baş cümləyə bəzən haraya, harada, haradan bağlayıcı sözlərlə bağlanır
Yer budaq cümləsində baş cümlədə yönlük, yerlik və çıxışlıq hallarda oraya, orada, oradan sözləri olmadıqda, onları bərpa etmək mümkün olmur
Tamamlıq budaq cümləsi daha çox baş cümlənin ismi xəbərinə aid olur
Tamamlıq budaq cümləsi baş cümləyə ki bağlayıcısı olmadan da bağlana bilir
Bəzən tamamlıq budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir və ona bağlayıcı sözlə bağlanır
Tamamlıq budaq cümlələri də vasitəsiz və ya vasitəli tamamlığın suallarına cavab verir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən sonra gəlir
Yer budaq cümləsində baş cümlədə yönlük, yerlik və çıxışlıq hallarda oraya, orada, oradan sözləri olmadıqda, onları bərpa etmək mümkündür
Baş cümlənin xəbəri odur, budur, oradadır, buradadır sözləri ilə ifadə olunur
Yer budaq cümləsi baş cümlədən həm sonra, həm də əvvəl işlənə bilir
Bağlayıcı sözlər köməkçi nitq hissəsidir
Bağlayıcı sözlər ədatlarla da işlənir
Bağlayıcı sözlər müxtəlif cümlə üzvləri olur
Bağlayıcı sözlərlə bağlanan budaq cümlələr baş cümlədən əvvəl gəlir
Kim ki yaxşı işləyir, onu qiymətləndirirlər
İnanmışam ki, bayrağımız yer üzünə yüksələcək
Kimə tapşırılıbsa, ondan da tələb edilməlidir
Onu inandırdılar ki, müridlik savab işdir
Qarşılıq – güzəşt budaq cümləsi
Şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə
Kəmiyyət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə
Mədsəq budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə
Qarşılıq – güzəşt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə
Nə qədər fikirləşirdisə də, onunla danışmaq üçün bir qərara gələ bilmirdi
Əvvəldən hazırlıq görülsə, qışın soyuğundan qorunmaq asandır
Arif çalışırdı ki, övladları xoşbəxt olsun
Gəldim ki, səni bir də görüm
Hamıya məlum oldu ki, bu işdə Oqtayın heç bir günahı yoxdur
Əgər sən müəllimi dinləsəydin, bu suala asanlıqla cavab verə bilərdin
Elə qışqıraram ki, qulağın batar
Şiddətli külək əsir, güclü yağış yağırdı
Nə qədər demişdim, o qədər yaz!
hal və hərəkətin tərzini hərəkətini
hal və hərəkətin səbəbini
hal və hərəkətin hansı tərzdə olduğunu
bitisik yazilan mürəkkəb feldir
felin birgelik növüdur düzəltmedir