I bolmə
Təyini söz birləşmələri. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 22.10.2011)
Birinci növ təyini söz birləşməsinə aid deyil:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Sevdim meyvələrin yeyilənini Almanı, heyvani narı çox sevdim
Evə gələn qonaqlar bizdən razı getdilər
Yaralılara kömək etməliyəm
Bizim evimizdə qiymətli kitablar var
Adam böyüyə cavab qaytarmaz
neçənci sinifdə oxuyursan?
Azər, sən yaman dərslərində geriləmisən!
Atam, anam və mən sabah kəndə gedəcəyik.
Əlbəttə ki, bu işi yalnız sən görə bilərdin.
Mən və dostlarım sabah Aygünün evinə qonaq gedəcəyik.
Sizi, ailəniz bu xoş xəbər münasibətilə təbrik edirəm.
Müəllimi məktəbdən vağzalacan şagirdlər ötürdü.
Əhməd qapını taybatay açdı.
Axşamüstü çobanlar sürüləri örüşdən gətirdilər.
Məktəb həyatı Kamili tamamilə dəyişdirdi
Bülbüllər səhər-səhər ağız-ağıza verib oxuyurdular
Azərbaycan dilində ismi birləşmələrin növləri çoxdur
III növ təyini söz birləşməsinin I tərəfi və II şəxs əvəzliklərinin cəmi ilə ifadə olunanda bəzən II tərəflərdə bunlara uyğun mənsubiyyət şəkilçiləri işlədilmir
Gözləri dolğun, fikri aydın və s. “ qeyri – təyini ” ismi birləşmələrdir
“ Qeyri – təyini ismi birləşmələr ” ismi birləşmələrin nisbətən çox işlənən növləridir
Səbəb və məqsəd zərflikləri arasında oxşar və fərqli cəhətlər var
Səbəb və məqsəd zərfliklərinin ifadə etdiyi iş xəbərdəki işdən əvvələ aid olur
Səbəb və məqsəd zərflikləri birinci növbədə mənalarına görə fərqlənir
Səbəb və məqsəd zərfliklərinin ayrıca sualları da var
Bu birləşmələrin əmələ gəlməsində heç bir formal əlamət iştirak etmir
İkinci tərəfi, adətən, isimlə ifadə olunur
Tərəfləri arasında bir sıra məna əlaqələri olmur
Birinci tərəfi müxtəlif nitq hissələri ilə ifadə olunur
Verilən tapşırığa vaxtında əməl edərlər
Xəstəni sakitləşdirmək üçün xeyli əziyyət çəkdilər
Eşq olsun bu müqəddəs varlığa
Ona görə də təbiətə qayğı və məhəbbətlə yanaşılmalıdır
Sonra parkın kənarı ilə keçərək məktəbə doğru yollandıq
Mikayılın və döyüş yoldaşlarının payına çətin vəzifə düşmüşdü
Dostu dar gündə sınayarlar
Ailəmizdə təhsilə ciddi fikir verilir
Toyda təbrik üçün mənə də söz verdilər
Sənin dediklərin tamamilə düzdür
Düzdür, riyaziyyatdan bir az anlayıram
Yəqin etdim ki, sən düz demirsən
Güman gələn yerləri ələk – vələk etdilər
Yəqin etdim ki, sənin səhvin var
Sözün düzünü desəm, sən bu işin öhdəsindən gələ bilərsən
Sözün düzünü zarafatla deyərlər
Görəsən, tədbir nə vaxt olacaq?
yönlük, yerlik, çıxışlıq, təsirlik
adlıq, çıxışlıq, təsirlik
1)məna və qrammatik cəhətdən
4)köməkçi nitq hissələri vasitəsilə
Həm leksik, həm də qrammatik mənası var
Qürbət sözünün antonimidir.
iki müstəqil sözün məna və məzmunca birləşməsindən əmələ gəlir
tərəfləri əsas və asılı olur
əsas tərəfinə görə söz birləşmələri iki yerə bölünür
birinci növ təyini söz birlşməsinin tərəfləri birlikdə bir sintaktik vəzifə daşıyır
söz birləşmələri bir sözdən ibarət ola bilmir
tərkibində yalnız mübtəda olan sözlər
tərkibində yalnız xəbər olan
mübtəda və xəbər olan cümlələr
tərkibində ikinci dərəcəli üzvlər olan
əlbəttə, gərək, məncə, deməli
şübhəsiz, həqiqətən, doğrudan, doğrusu
sözsüz, məncə, birincisi, deməli
beləliklə, xülasə, əvvəla, təəssüf ki
nə etdi? nə oldu? nədir? kimdir? suallarına cavab verir
şəkillər və frazeoloji birləşmələr feli xəbər olur
Mən sabah dərsə getməyəcəm
Sən bu gün mənimlə parka gələcəksənmi?
O-Səbuhi mənim qardaşımdır
Evdə çoxlu atılası əşyalar var idi
sintaktik əlaqələrin növləri yoxdur