Söz birləşmələri
Söz birləşmələrinin quruluşu. Hissə 1.
Müəllif: rena_g
(Əlavə edilib: 16.10.2013)
Birinci növ təyini söz birləşməsinin asılı tərəfi hansı cümlə üzvü olur?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Yüksək hiss və həyəcanla tələffüz edilən cümlələrə sual cümləsi deyilir
Bir iş hadisə əlamət haqqında məlumat verən adi təsvirə cümlələrə sual cümləsi deyilir
təkid, tələb məsləhət, nəsiyyət və s. ifadə edən cümlələrə sual cümləsi deyilir
sual məqsədilə işlədilən cümləyə sual cümləsi deyilir?
Əsas tərəfin tələbi ilə asılı tərəfin müəyyən hallara düşməsinə sual cümləsi deyilir
Söz birləşmələrinin 2 növü var
Azərbaycan dilində söz birləşməsinin əsas sözü birləşmənin ikinci tərəfində olur
Asılı söz birinci tərəfdə işlənir
Azərbaycan dilində söz birləşməsinin əsas sözü birləşmənin birinci tərəfində olur
O şərəfli günlər unudularmı?
Ana oğlunu məktəbə gətirdi
Balaş kişi Hürünü anasına tapşırdı
Kimə? nəyə? nə üçün? kimdə? və s. suallara cavab verir
Daha çox ismi xəbərə aid olur
İki cür olur: müəyyənlik bildirən və qeyri – müəyyənlik bildirən
İsmin yönlük, yerlik, çıxışlıq halında olan sözlərlə ifadə olunur
Vasitəli tamamlıq ismin təsirlik halında olur
Vasitəli tamamlıq iki cür olur
Bəzən ismi xəbərlə də bağlı ola bilir
Yalnız feli xəbərlə bağlı olur
Nitq hissələri ilə ifadə olunan təyinlər quruluşca mürəkkəb olur
Təyin hərəkətin icrasını müxtəlif cəhətdən izah edən ikinci dərəcəli üzvdür
Təyin cümlədə isimlə ifadə olunan hər hansı üzvü izah edən ikinci dərəcəli üzvdür
Təyin quruluşca iki cür olur
Qabaqkı sıralar bomboş idi
Yaşıl zəmilər göz oxşayır
Aşağı mərtəbələr tərtəmiz idi
Daş hasarlar, torpaq damlar sökülür, şəhərə bir açıqlıq gəlir
Durna gözlü, kosmosa yol, insana hörmət
Şirin meyvə, başdan ayağa, mənalı söz
Uca dağ, dağlardan uca, gözləri dolğun
Əlində məktub, məktəb binası, qızıl üzük
Nəqli cümlələrdə sözlərin qrammatik sırası daha çox gözlənilir
Nəqli cümlələr başqa cümlə növlərinə nisbətən daha az işlənir
Sual cümlələrinin üç növü var
Felin əmr şəklinin mənaları əmr cümlələrində dəqiqləşir
Sənin dediklərin tamamilə düzdür
Düzdür, riyaziyyatdan bir az anlayıram
Yəqin etdim ki, sən düz demirsən
Güman gələn yerləri ələk – vələk etdilər
Vətənə dözümlü və iradəli igidlər gərəkdir
Mən dünən dostumu bağda gördüm
3-cu növ təyini söz birləşməsi
2-ci növ təyini söz birləşməsi
feli sifət və məsdər tərkibləri
1-ci növ təyini söz birləşməsi
2-ci növ təyini söz birləşməsi
Balaca otaqda kiçik bir məclis quruldu
Bu gün dilara məktəbdən tez gəlmişdi
Onlar dəniz kənarında gəzişirdilər
Mən indi uşaqlıq illərimi tez-tez xatırlayıram
Işdən qayıdanda hava qaralırdı
Qeyri müəyyən yiyəlik hal
Qeyri müəyyən təsirlik hal
nə etdi? nə oldu? nədir? kimdir? suallarına cavab verir
şəkillər və frazeoloji birləşmələr feli xəbər olur
Mübtəda iş görəni, hərəkətin, əlamətin istinad olunduğu canlı və cansız varlıqları, hadisələri mücərrəd anlayışları bildirir
Mübtəda ismin yiyəlik halında olur
Mübtəda kim? nə? hara? Suallarına cavab olur
Mübtəda ismin adlıq halında olur