Mürəkkəb cümlələr
Qarşılıq-güzəşt budaq cümləsi. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 23.11.2011)
“ Bu il havaların soyuq keçməsinə baxmayaraq, əkin yaxşı oldu ” cümləsi tabeli mürəkkəb cümlənin hansı növünə aiddir?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Niyə? nə üçün? nə səbəbə?
Niyə? nə üçün? nə məqsədlə?
Mübtəda budaq cümləsi baş cümlənin buraxılmış mübtədası əvəzində işlənir
Bəzən mübtəda budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir və ona bağlayıcı sözlə bağlanır
Mübtəda budaq cümləsi baş cümlədə işarə əvəzliyi ilə ifadə olunan mübtədanı izah edir
Səndən nə soruşurlar, cavab ver – cümləsi mübtəda budaq cümləsidir
Tərzi – hərəkət budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlmir
Tərzi – hərəkət budaq cümləsi baş cümlənin yalnız feli xəbərinə aid olur
Tərzi – hərəkət budaq cümləsi ismi xəbərlə də əlaqələnir
Tərzi – hərəkət budaq cümləsi baş cümlənin isimlə ifadə olunmuş hər hansı bir üzvünü təyin edir
Qonaq ayaqqabısını çıxarmaq istədi, ev sahibi icazə vermədi
Mən belə bir qərara gəlmişəm ki, onları götürüb yaylağa aparım
Güclü qar yağdı, yollar buz bağladı
Yaşatmaq çətindir, unutmaq asan
Nədir? necədir? nə cürdür?
Ayna arvad buzovu Qızıl inəyin altından dartıb çıxartdı ki, kəndin buzovlarına qatsın
Şagird suallara yaxşı cavab verdi, ona görə ki, ciddi hazırlaşmışdı
Bu qız nə qədər gözəldirsə, o qədər də sadə və səmimidir
Cəmiyyət hara vurursa, oradan dirilik suyu qaynayır
Tərzi – hərəkət budaq cümləsi
Payız gəlir, ağacların yarpaqları saralır
Natiq çox danışdı, ancaq qulaq asan olmadı
Otağın pəncərələri taybatay açıldı və içəriyə sərin hava axdı
Əsas məsələ budur ki, qonaqlar yaxşı qarşılansınlar
Anam, atam bizim üçün aldıqları hədiyyələri gətirdilər, sonra bizə verdilər.
Anam və atam bizim üçün aldıqları hədiyyələri gətirdilər, sonra biz onları götürdük.
Anam və atam bizə hədiyyə aldı, atam onları bizə payladı
Anam atamın aldığı hədiyyələri gətirdi və biz onları sevinclə açdıq
Atam anamla aldığı hədiyyələri açdı, biz onlarla oynadıq
hər kəs, hər şey, kim isə
Bu cümlədəki vasitəsiz nitq qarşılaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlədir
Vasitəsiz nitqdəki mürəkkəb cümlənin tərəfləri intonasiya ilə bağlanmışdır
"səndən", "məndən" sözləri çıxışlıq hallı əvəzliklə ifadə olunmuş vasitəsiz tamamlıqlardır
Vasitəsiz nitqli bu cümləni vasitəli nitqə çevirsək tamamlıq budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə alınar
Müəllifin sözləri müxtəsər cümlədir, feli xəbərlidir
Mürəkkəb cümlənin novu: tabeli və tabesiz
Əlaqə vasitələri: intonasiya və bağlayıcı vasitələr
Hər ikisində baş cümlə budaq cümlədən əvvəl gəlir
Hər ikisində baş cümlə budaq cümlədən sonra gəlir
Məna cəhətdən eyni mənanı bildirirlər
İkisinin də xəbəri felin xəbər şəklində olur
İkisində də budaq cümlə baş cümləyə intonasiya ilə bağlanır
Mənə elə gəldi ki, bizə kimsə göz qoyur.
Elə gecələr də var idi ki, sevincdən səhərə kimi yata bilmirdim.
Biz qərara aldıq ki, sabah iməcilik keçirilsin.
Kim sualın cavabını bilirsə, o cavab versin.