Bölmə I

§7. Türk dilləri ailəsi. Hissə 1.

Test ID - 47985
Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 17.04.2011)

Bu türk dillərindən hansı, Azərbaycan dilinin də daxil olduğu oğuz qrupuna aiddir?

Salur
Başqırd
Qaqauz
Qazax

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

Mimika nədir?

əl – qol hərəkətləri
bədii natiqlik
üz əzələlərinin mənalı hərəkəti
nitq etiketləri

Natiqlik sənətinin əsas tələblərindən biri səhvdir:

Mümkün qədər geniş danışmaq
Düzgün, dəqiq və gözəl danışmaq
Nitqin intonasiyasına, ritminə fikir vermək, ritmin tələblərinə uyğun bədən, baş və əl – qol hərəkətləri etmək
Nitqə əvvəlcədən hazırlaşmaq

Yazının ən mükəmməl, ən çevik forması hansıdır?

Fonoqrafik
İdeoqrafik
Sillabik
Piktoqrafik

Qıpçaq qrupuna daxil olan cərgə hansıdır?

Qazax, qırğız, tatar, başqırd, qumuq
Qırğız, türkmən, özbək, uyğur
Uyğur, salur, qırğız, tatar
Qaqauz, türkmən, qumuq, salur

Vurğu haqqında deyilənlərdən biri yanlışdır:

Azərbaycan dilində vurğunun 3 növü var
Azərbaycan dilində söz kökünə şəkilçi artırılarkən, bir qayda olaraq vurğu sözün əvvəlinə doğru istiqamətlənir
Sözdəki hecalardan birinin digərinə nisbətən qüvvətli tələffüz olunması heca vurğusu adlanır
Dilimizdə elə şəkilçilər var ki, onlar vurğu qəbul etmir

Nitq etiketləri haqqında səhv fikri göstərin:

Nitq etiketlərindən yerli – yerində istifadə olunması ünsiyyətin normal gedişinə, anlaşmaya kömək edir
Elə nitq etiketləri vardır ki, əsrlər, minilliklər boyu sabit qalır
Elə nitq etiketləri vardır ki, müəyyən dövrdə, mərhələdə işlənib, sonra ünsiyyətdən çıxır
Yoldaş! Vətəndaş! müraciət formaları fəal işlənən nitq etiketləridir

Dil haqqında fikirlərdən biri səhvdir:

Dil sırf bioloji hadisədir
Dil cəmiyyətdə ünsiyyət vasitəsi kimi işlənir
Dil ictimai hadisədir
Dil orqanizmdə ikinci siqnal sisteminin nəticəsidir ki, bu da canlılardan ancaq insana aiddir

Dil və nitq haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Nitq əsasdır, dil ondan törəmədir
Dil tarixən çox az dəyişikliklərə uğrayır
Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir
Nitq dilə nisbətən dəyişkəndir

Nitqin aydınlığı dedikdə nə başa düşülür?

Üslubi kateqoriyadır, nitqin keyfiyyətidir
Nitqdə işlənən dil ünsürlərinin müxtəlifliyi, rəngarəngliyi və çoxluğudur
Heç bir çətinlik çəkmədən izah və şərhə, əlavə vasitələrə tələb yaranmadan başa düşülməsidir
Nitqin təzahürü üçün lazım gələn ictimai, psixoloji və fizioloji aktların sistemidir

Nitq haqqında fikirlərdən biri yanlışdır:

O nitq forması düzgün hesab olunur ki, orada dilin fonetik, leksik, qrammatik qayda – qanunları pozulmasın
Nitqin ifadəliliyi – fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsini tapmaqla müəyyən edilir
Mədəni nitq həm də dəqiq olmalıdır
Nitqin düzgünlüyü nitq mədəniyyətinin birinci şərtidir

Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:

Nitqin ifadəliliyi dedikdə ən müvafiq, üslub baxımından ən uğurlu dil vasitəsini tapıb işlətmək başa düşülür
Nitq mədəniyyətinin biri şərti nitqin dəqiqliyidir
Ədəbi dil bütün üslubların sistemidir
Şifahi ədəbi dil ilkindir

Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin normaları haqqında deyilənlərdən biri səhvdir:

Orfoepik və orfoqrafik normalar dilimizin fonetik və qrammatik normaları əsasında yaranır
Türk dillərinin iltisaqi quruluşa malik olması onların ədəbi normalarının xarakterini, tipologiyasını müəyyən edir
İltisaqilik ədəbi dildə əsas şərt kimi gözlənilir
Ədəbi dilin normaları bir sistem olsa da, onların müstəqilliyi yoxdur

Özləşmə üç yolla gedir. Bunlardan biri səhvdir:

Hər hansı söz ustasının qədim mənbələrdən, xalq dilindən söz götürməsi yolu ilə
Cəmiyyətin özündə müəyyən hadisə ilə bağlı « söz partlayışı » yolu ilə
Türk dillərinin təsiri ilə
Alınma sözlərin təsiri ilə

Özləşmə meyli haqqında fikirlərdən biri səhvdir:

Müasir Azərbaycan dilinin lüğət tərkibində 60 – cı illərdən başlayaraq özləşmə meylləri müşahidə olunur
Dili tərk etmiş bir sıra türk mənşəli sözlərin yenidən qayıtması da özləşmə prosesinin təsiri ilə baş verir
Özləşmə dedikdə hər cür söz yaradıcılığı başa düşülür
Özləşmə üç yolla gedir

Hansı fikir səhvdir?

Dilin inkişafı xalqın tarixi ilə bilavasitə bağlıdır
Dil faktları xalqın mədəni – tarixi səviyyəsi haqqında təsəvvür yaradır
Qohum tayfaların dili birləşərək həmin xalqın dilinə çevrilir
Dil müstəqil inkişaf qanunlarına malik olduğundan cəmiyyətdəki dəyişikliklərə reaksiya vermir

Verilənlərdən biri fonemə aid deyil:

Zaman – saman
Dağ – sağ
Kol – kos
Tələ - dələ

XIX əsrdə Azərbaycan dilinin dövlət dili olmaması nə ilə bağlı idi?

Azərbaycan xanlıqlarının ləğv edilməsi ilə
Mətbuatın geniş yayılmaması ilə
Müstəqil dövlətimizin olmaması ilə
Məktəblərin az olması ilə

Dilə aid edilən əlamətlərdən biri yanlışdır:

Mücərrəd işarələr sistemindən ibarətdir
Özünəməxsus quruluşu, ifadə imkanları yoxdur
Tarixən çox az dəyişikliyə uğrayır
Ünsiyyət vasitəsidir

Çoxmənalılıq yaradan sözlər hansı nitq hissəsinə aid olur?

Həmişə eyni nitq hissəsinə aid olur
Yalnız əsas nitq hissəsinə aid olurlar
Yalnız köməkçi nitq hissəsinə aid olurlar
Heç bir nitq hissəsinə aid olmurlar

Dialekt sözü müəyyən edin:

Qarğıdalı
Doqqaz
Dəsmal
Çörək

Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvünün Avropa Şurasındakı çıxışı natiqliyin hansı sahəsinə aiddir?

Siyasi natiqlik
İşgüzar natiqlik
İnzibati – idarə natiqliyi
Akademik natiqlik

Verilənlərdən biri şifahi ədəbi dilin orfoepik normalarına tabe deyil:

Nitqlər
Çıxışlar
Mühazirələr
Elmi əsərlər

Şəkilçi artırıldıqda vurğunu özündə saxlayan alınma sözləri göstərin:

Dünyagörünüşü, Ağdam, Ağdaş
Firma, ferma, kosmos
Fonetika, Afrika, ildırım
qıpqırmızı, əvvəl, lakin
alma, gəlin, lakin

1072-ci ildə yazılmış lüğət?

Rusca-Azərbaycanca lüğət
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
Divani-lüğət-it-türk
Tərcümə lüğəti
Terminoloji lüğət

Ən birinci yaranmış yazı növü hansıdır?

Şəkli yazı
Əşyəvi yazı
Heca yazısı
Hərfi yazı
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed