Azərbaycan dili
|
Azərbaycan dili - X sinif

Bölmə I

§9. Dil və mədəniyyət. Dil və xalqın tarixi. Hissə 1.

Test ID - 52435
Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 26.11.2011)

Cəmiyyətin bütün sahələrini əhatə etməsi ilə aşağıdakılardan biri digərlərindən fərqlənir:

İqtisadiyyat
Dil
Siyasət
Mədəniyyət

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

Əşyəvi yazı dedikdə nə başa düşürsünüz?

fikrin şəkillərdə ifadəsi
fikrin əşyalarda ifadəsi
fikrin səslərlə ifadəsi
fikrin sözlə ifadəsi
yazının bütün növlərinin ifadəsi

Mimika nədir?

əl – qol hərəkətləri
bədii natiqlik
üz əzələlərinin mənalı hərəkəti
nitq etiketləri

Natiqlik sənətinin əsas tələblərindən biri səhvdir:

Mümkün qədər geniş danışmaq
Düzgün, dəqiq və gözəl danışmaq
Nitqin intonasiyasına, ritminə fikir vermək, ritmin tələblərinə uyğun bədən, baş və əl – qol hərəkətləri etmək
Nitqə əvvəlcədən hazırlaşmaq

Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:

Azərbaycan dilindəki leksik şəkilçilər işlənmə yerinə görə ön və son şəkilçilər qrupuna bölünür
Bəzən bir sözə bir deyil, iki və daha artıq şəkilçi artırıla bilir
Morfoloji yolla söz yaratmaq prosesi söz köklərinə qrammatik şəkilçilər yaratmaqla yaranır
Dildə sözlərin öz əvvəlki mənasından fərqli olan yeni məna kəsb etməsinə leksik yolla söz yaratmaq deyilir

Oğuz qrupuna daxil olan cərgə hansıdır?

Türk, türkmən, qazax
Qırğız, tatar, qaqauz
Türk, türkmən, qaqauz
Qaqauz, başqırd, qumuq

Vurğu haqqında deyilənlərdən biri yanlışdır:

Azərbaycan dilində vurğunun 3 növü var
Azərbaycan dilində söz kökünə şəkilçi artırılarkən, bir qayda olaraq vurğu sözün əvvəlinə doğru istiqamətlənir
Sözdəki hecalardan birinin digərinə nisbətən qüvvətli tələffüz olunması heca vurğusu adlanır
Dilimizdə elə şəkilçilər var ki, onlar vurğu qəbul etmir

Rəsmi müraciət etiketi hansıdır?

Oğlum
Cənab
Xanım
Əzizim

Nitq etiketləri haqqında səhv fikri göstərin:

Nitq etiketlərindən yerli – yerində istifadə olunması ünsiyyətin normal gedişinə, anlaşmaya kömək edir
Elə nitq etiketləri vardır ki, əsrlər, minilliklər boyu sabit qalır
Elə nitq etiketləri vardır ki, müəyyən dövrdə, mərhələdə işlənib, sonra ünsiyyətdən çıxır
Yoldaş! Vətəndaş! müraciət formaları fəal işlənən nitq etiketləridir

Dilin funksiyaları haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Yalnız dil vasitəsilə insanlar bir – birilərini asanlıqla başa düşür
Dil canlılardan ancaq insana aiddir
İnsanlara qulluq göstərən başqa ictimai hadisələr yoxdur
Dil cəmiyyətdə ünsiyyət vasitəsi kimi işlənir

Bu fikirlərdən hansı səhvdir?

Nitq mədəniyyətinin ən mühüm şərti, ədəbi dilin normalarına əməl etməkdir
Nitq mədəniyyəti dilçiliyin nəzəri yox, praktik sahəsi sayılır
Nitqin dəqiqliyi dedikdə üslub baxımından ən uğurlu bədii dil vahidinin işlədilməsi nəzərdə tutulur
Nitq mədəniyyəti nitqin ortaya çıxması üçün lazım olan ictimai, psixoloji və fizioloji proseslərin toplusudur

Nitq haqqında fikirlərdən biri düzgündür:

Nitq mədəniyyətinin ən mühüm şərti nitqin ifadəliliyinə əməl etməkdir
Nitq mədəniyyəti dilçiliyin nəzəri sahəsi sayılır
Nitqin ifadəliliyi dedikdə fikrin ifadəsi üçün birbaşa tələb olunan sözün, ifadənin və ya cümlənin seçilməsi nəzərdə tutulur
Nitq mədəniyyətinin konkret predmeti yoxdur.

Nitqə aid edilə bilməz:

Nitqin gözəlliyi normalara formal əməl olunmasında da deyil
Nitqin məzmunu gözəl olmalı, dinləyənlərin səviyyəsinə uyğun gəlməli, anlaşılmalıdır
Nitq ünsiyyət vasitəsidir
Hər kəsin cəmiyyətdə ümumi davranış normalarına tabe olan hərəkət mədəniyyəti olduğu kimi, ünsiyyət səliqəsi, danışıq mədəniyyəti də olmalıdır

Qeyd olunan fikirlərdən biri səhvdir:

Dil əsasdır, nitq ondan törəmədir
Dil tarixən az dəyişkəndir, nitq isə çox dəyişkəndir
Dil və nitq ünsiyyət vasitələridir
Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir

Nitq haqqında fikirlərdən biri yanlışdır:

O nitq forması düzgün hesab olunur ki, orada dilin fonetik, leksik, qrammatik qayda – qanunları pozulmasın
Nitqin ifadəliliyi – fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsini tapmaqla müəyyən edilir
Mədəni nitq həm də dəqiq olmalıdır
Nitqin düzgünlüyü nitq mədəniyyətinin birinci şərtidir

Özləşmə meyli haqqında deyilənlərdən biri düzgündür:

Müasir Azərbaycan dilinin lüğət tərkibində 70 – cı illərdən başlayaraq özləşmə meylləri müşahidə olunur
Özləşmə dedikdə hər cür yeni söz yaradıcılığı başa düşülür
Azərbaycan xalqının müstəqillik qazanması Azərbaycan dilində özləşmə prosesi üçün sosial – ideoloji şərait yaratmamışdır
Dili tərk etmiş bir sıra türk mənşəli sözlərin yenidən qayıtması da özləşmə prosesinin təsiri ilə baş verir

Dil haqqındakı fikirlərdən biri səhvdir:

Ünsiyyət vasitəsidir
Dil tarixən çox dəyişkəndir
İctimai hadisədir
Dil yalnız insana məxsusdur, heyvanlarda səs dili olmur

Nitqin dəqiqliyi dedikdə nə nəzərdə tutulur?

Fikrin ifadəsi üçün birbaşa tələb olunan sözün, ifadənin və ya cümlənin seçilməsi
Mücərrəd anlayışlardan istifadə edilməsi
Qrammatik normalara əməl olunması
Orfoqrafiya qaydalarına düzgün əməl edilməsi

İntonasiya cümlədə hansı mənanın ifadəsinə xidmət edir?

Sintaktik mənaların
Leksik mənaların
Qrammatik mənaların
Həm leksik, həm də qrammatik mənaların

1964-1987 ci illərdə nəşr olunmuş “Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti” kitabının müəllifi və rəhbəri kim olmuşdur?

Əliheydər Orucov
Heydər Hüseynov
Mirzə Kazımbəy
Üzeyir Hacıbəyov
Əliağa Şıxlinski

Terminlər nəyə deyilir?

Müxtəlif bölgələrdə işlənən sözlərə deyilir
Müxtəlif peşə sahələri aid olan sözlərə deyilir
İsimdir
Fonetikaya deyilir
sözbirləşmələrinə deyilir
Rus dili kursu ()
Rus dili kursu
Tam məlumat...
LANGUAGEDOM-DA ŞAHMAT DƏRSLƏRİNƏ 10% ENDİRİM ()
LANGUAGEDOM-DA ŞAHMAT DƏRSLƏRİNƏ 10% ENDİRİM
Tam məlumat...
Riyaziyyat hazırlığı (online və kursda) ()
Riyaziyyat hazırlığı (online və kursda)
Tam məlumat...
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed