|
Bölmə II
§15. Əsl Azərbaycan sözləri və alınma sözlər. Hissə 1.
|
Test ID - 48898
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 05.06.2011)
Dialekt sözlər nəyə deyilir?
CAVAB DÜZDÜR! Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın. CAVAB SƏHVDİR Paylaşın - Hamı bilsin
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
|
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Azərbaycan ədəbi dilinin hansı normasında dəyişmə gec olur?
Fonetik
Leksik
Qrammatik
Həm fonetik, həm leksik
Sözün düzgün tələffüzü və düzgün yazılışı ədəbi dilin hansı normasına aiddir?
Qrammatik
Fonetik
Leksik
Həm fonetik, həm leksik
Bu tip dillərdə sözün kökü dəyişilmir və həmişə müstəqil leksik məna bildirir:
Kök dillər
Flektiv
İltisaqi
Həm flektiv, həm iltisaqi
Azərbaycan dili hansı xüsusiyyətlərinə görə iltisaqi dillərə aiddir?
Morfoloji quruluşuna görə
Ahəng qanunun möhkəmliyinə görə
Alınma sözlərə görə
Türk dilləri ilə qohumluğuna görə
Yazı ilə bağlı fikirlərdən hansı düzgündür?
Şəkli və fikri yazılardan bu gün istifadə olunmur
Yazı səsli dilin norma ilə qavrayışını təmin edən işarələr sistemidir
Yazının ən qədim forması ideoqrafik yazıdır
Yazının ən mükəmməl, ən çevik forması sillabik yazıdır
Kimya dərslərində istifadə olunan işarələr hansı yazı formasıdır?
İdeoqrafik
Piktoqrafik
Fotoqrafik
Sillabik
Qıpçaq qrupuna daxil olan cərgə hansıdır?
Qazax, qırğız, tatar, başqırd, qumuq
Qırğız, türkmən, özbək, uyğur
Uyğur, salur, qırğız, tatar
Qaqauz, türkmən, qumuq, salur
Bu türk dillərindən hansı, Azərbaycan dilinin də daxil olduğu oğuz qrupuna aiddir?
Salur
Başqırd
Qaqauz
Qazax
Vurğusu birinci hecaya düşən sözlər hansıdır?
Gözəl, sonra, yazıçı
Yazıçılıq, ana, nabələd
Kamera, lakin, Dante
Bəzi, gövdə, yamyaşıl
Nitq etiketləri haqqında səhv fikri göstərin:
Nitq etiketlərindən yerli – yerində istifadə olunması ünsiyyətin normal gedişinə, anlaşmaya kömək edir
Elə nitq etiketləri vardır ki, əsrlər, minilliklər boyu sabit qalır
Elə nitq etiketləri vardır ki, müəyyən dövrdə, mərhələdə işlənib, sonra ünsiyyətdən çıxır
Yoldaş! Vətəndaş! müraciət formaları fəal işlənən nitq etiketləridir
Uyğunsuzluğu tapın:
Ağzına su almaq – ağzını qıfıllamaq
Dil – dil ötmək – dilotu yemək
Burnunun ucu göynəmək – ürəyi istəmək
Dil – dil ötmək – ağzına su almaq
Dilin birinci funksiyası nədir?
Dil insanı əhatə edən əşya və hadisələrin adlarını bildirir
Dil fikri ifadə edir
Dil cəmiyyətdə ünsiyyət vasitəsidir
Dil ünsiyyət prosesidir
Leksik normanın pozulduğu cümləni tapın:
Məsələnin təfsilatını heç kəs bilmirdi
Bu müdhiş mənzərə onu daha da narahat edirdi
Meyvələr ağacdan yerə dağıldı
Hər şey unudulmuşdur
Nitqə aid edilə bilməz:
Nitqin gözəlliyi normalara formal əməl olunmasında da deyil
Nitqin məzmunu gözəl olmalı, dinləyənlərin səviyyəsinə uyğun gəlməli, anlaşılmalıdır
Nitq ünsiyyət vasitəsidir
Hər kəsin cəmiyyətdə ümumi davranış normalarına tabe olan hərəkət mədəniyyəti olduğu kimi, ünsiyyət səliqəsi, danışıq mədəniyyəti də olmalıdır
Nitqin aydınlığı dedikdə nə başa düşülür?
Üslubi kateqoriyadır, nitqin keyfiyyətidir
Nitqdə işlənən dil ünsürlərinin müxtəlifliyi, rəngarəngliyi və çoxluğudur
Heç bir çətinlik çəkmədən izah və şərhə, əlavə vasitələrə tələb yaranmadan başa düşülməsidir
Nitqin təzahürü üçün lazım gələn ictimai, psixoloji və fizioloji aktların sistemidir
Nitq mədəniyyətinin hamı üçün məcburi olan şərti:
Nitqin dəqiqliyi
Nitqin düzgünlüyü
Nitqin ifadəliliyi
Nitqin sərbəstliyi
Nitq haqqında fikirlərdən biri yanlışdır:
O nitq forması düzgün hesab olunur ki, orada dilin fonetik, leksik, qrammatik qayda – qanunları pozulmasın
Nitqin ifadəliliyi – fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsini tapmaqla müəyyən edilir
Mədəni nitq həm də dəqiq olmalıdır
Nitqin düzgünlüyü nitq mədəniyyətinin birinci şərtidir
Nitq normalarının tarixiliyi haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Norma tarixi kateqoriyadır
Ədəbi dilin normasında sabitlik həmişə olmur
Nitq normalarının tarixiliyi ədəbi dilin inkişafının təkmilləşməsinin nəticəsidir
Dövr keçdikcə ədəbi dilin normasında əvvəlkindən fərqli müəyyən keyfiyyətlər meydana çıxır
Norma nəyə deyilir?
Sözün fonetik tərkibinin, leksik mənasının və cümlənin qrammatik quruluşunun hamı tərəfindən qəbul olunan şəkildə fəaliyyətinə
Ədəbi dilin tabe olduğu qayda – qanunlar sisteminə
Milli dilin müəyyən qayda – qanunlara tabe olan nitq formasıdır
Xalq dilinin ciddi fonetik, leksik, morfoloji və sintaktik normalar əsasında fəaliyyət göstərən formasıdır
Nitq mədəniyyətinin əsasını nə təşkil edir?
təbəssümlü, xoş rəftar olmaq
jestlərdən istifadə etmək
ədəbi dil normalarına əməl etmək
natiqlik sənətinə yiyələnmək
Fonetik normanın pozulduğu cümləni tapın:
Gələnlər birazdan kor - peşman dağılışdılar
İşi dayandırmağı əmr buyurublar
Bilənlər bilməyənlərə desinnər
Daldan atılan daş topuğa dəyər
Verilənlərdən biri şifahi ədəbi dilin orfoepik normalarına tabe deyil:
Nitqlər
Çıxışlar
Mühazirələr
Elmi əsərlər
Biri yazılı ədəbi dil nümunəsi kimi verilə bilməz:
Reklamlar
Publisist kitablar
Elmi kitablar
Mühazirələr
Alınma sözlər cərgəsini göstərin
Vətən, ana, sait
Məktub, şəfəq, təbii
Səkkiz, uşaq yurd
Motor, torpaq, yeddi
Bacı, su, oxumaq