Bölmə I
§2. Dilin funksiyaları. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 28.04.2011)
Dilin funksiyaları haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Həm iltisaqi, həm kök dillər
Sözün mənşəyini, kökünü, nədən törəməsini öyrənir
Lüğətlərin tərtibi, yaranma qaydalarını
Dilin qayda – qanunlarını, xüsusiyyətlərini
Sözün kökünü, onun başqa sözlərlə bağlılığını
Sözlərdə hecalardan birinin və cümlələrdə sözlərdən birinin digərlərinə nisbətən qüvvətli tələffüz olunmasına vurğu deyilir
Azərbaycan dilində vurğunun iki növü var
Türk mənşəli sözlərdə vurğulu heca sözün əvvəlində gəlir
Dilimizdəki bütün şəkilçilər vurğu qəbul edir
Yalnız dil vasitəsilə insanlar bir – birilərini asanlıqla başa düşür
Dil canlılardan ancaq insana aiddir
İnsanlara qulluq göstərən başqa ictimai hadisələr yoxdur
Dil cəmiyyətdə ünsiyyət vasitəsi kimi işlənir
Dili bioloji hadisə sayanlar da var
Dilin birinci funksiyası fikir ifadə etməkdir
İnsanlara qulluq göstərən başqa ictimai hadisələr yoxdur
Həm fonetik, həm qrammatik
Nitq əsasdır, dil ondan törəmədir
Dil tarixən çox az dəyişikliklərə uğrayır
Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir
Nitq dilə nisbətən dəyişkəndir
Dil əsasdır, nitq ondan törəmədir
Dil tarixən az dəyişkəndir, nitq isə çox dəyişkəndir
Dil və nitq ünsiyyət vasitələridir
Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir
Ədəbi dilin tabe olduğu qayda – qanunlar sisteminə nitq normaları deyilir
Ədəbi dil xalq dilinin ciddi fonetik, leksik, morfoloji və sintaktik normalar əsasında fəaliyyət göstərən formasıdır
Ədəbi dil - milli dilin müəyyən qayda – qanunlara tabe olan və xalqın nümunəvi ünsiyyətinə xidmət edən nitq formasıdır
Nitq ünsiyyət vasitəsidir
O nitq forması düzgün hesab olunur ki, orada dilin fonetik, leksik, qrammatik qayda – qanunları pozulmasın
Nitqin ifadəliliyi – fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsini tapmaqla müəyyən edilir
Mədəni nitq həm də dəqiq olmalıdır
Nitqin düzgünlüyü nitq mədəniyyətinin birinci şərtidir
Hər hansı söz ustasının qədim mənbələrdən, xalq dilindən söz götürməsi yolu ilə
Cəmiyyətin özündə müəyyən hadisə ilə bağlı « söz partlayışı » yolu ilə
Türk dillərinin təsiri ilə
Alınma sözlərin təsiri ilə
Həm fonetik, həm qrammatik
Ədəbi dil normasının pozulması
Ədəbi dildəki qeyri – normativ hallar
Müəyyən ədəbi dil normasının qeyri – məhdud işlənməsi
Ayrı – ayrı müəlliflərin nitqində köhnəlmiş sözlərdən istifadə
Cümlədə söz sırası pozulduqda
Mübtəda və xəbər arasında uzlaşma pozulduqda
Orfoqrafik, yaxud orfoepik norma pozulduqda
Məntiqi vurğunun yeri dəyişdikdə
Həm leksik, həm də qrammatik mənaların
ağız boşluğu, qırtlaq və səs telləri
dişlər, burun boşluğu, ağız
nəfəs borusu, ağ ciyər, dil
dodaqlar, dil, səs telləri