Söz birləşmələri
Uzlaşma əlaqəsi. Hissə 1.
Müəllif: Qonaq__385779
(Əlavə edilib: 05.10.2013)
"ellərin ruhu" söz birləşməsində hansı əlaqə vardır?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Cümlədə, əsasən, hərəkət bildirən sözlərə aid olur
Hərəkəti müxtəlif cəhətlərdən izah edir
Zərfin mənaca altı növü var
Cümlədə isimlə ifadə olunan hər hansı bir üzvü izah edir
Yenə də hər zaman ürəyimdəki sənsən
İzin ver qolumu salım boynuna
Ayrılarmı könül candan, Azərbaycan, Azərbaycan
Qoy gülləri ya qan sulasın, yaxud ədalət
Söz birləşməsini əmələ gətirən sözlərdən biri əsas, digəri ondan asılı olur
Asılı söz əsas sözə tabe olur və onu müxtəlif cəhətlərdən izah edir
Asılı söz əvəzinə daha çox birinci tərəf, əsas söz əvəzinə isə ikinci tərəf ifadələri işlənir
Dilimizdə bir qayda olaraq, əvvəl əsas söz, sonra isə asılı söz işlənir
Yüksək hiss – həyəcanla tələffüz edilən cümlələrə əmr cümləsi deyilir
Əmr cümləsinin xəbəri felin xəbər şəkli ilə ifadə olunur
Əmr cüməsinin üç növü var
Felin əmr şəkli ilə əmr cümlələri arasında məna və qrammatik cəhətdən əlaqə var
Bu əlaqə eyni hüquqlu sözlər arasında olur
Bu əlaqədə olan sözlərdən ikisi eyni qrammatik formada olur
Bu əlaqədə olan sözlərdən biri o birinə tabe olmur
Tabe sözün şəxs və kəmiyyətə görə əsas sözlə uyğunlaşmasına uzlaşma əlaqəsi deyilir
Bu əlaqə həm mübtəda ilə xəbər arasında, həm də II və III növ təyini birləşmələrinin tərəfləri arasında olur
Uzlaşma əlaqəsinin heç bir qrammatik göstəricisi yoxdur
Kəmiyyətə görə uzlaşma I və II şəxslərin tək və cəmində həmişə olduğu halda, III şəxsin cəmində bəzən pozulur
Təyin cümlədə isimlə və ya isimləşmiş sözlərlə ifadə olunan cümlə üzvlərinə aid olub onları təyin edir
Necə? nə cür? nə qədər? neçənci? neçə? suallarına cavab olur
Təyin idarə əlaqəsi ilə başqa cümlə üzvlərinə tabe olur
Təyin quruluşca sadə və mürəkkəb olur
Elləri sevmişdir könlüm əzəldən
Könlümün çiçəyi açmadan soldu
Qəribin gözləri dolar axşamlar
Mən sizi görmüşəm bir yaz səhəri
Nəqli cümlələrdə sözlərin qrammatik sırası daha çox gözlənilir
Azərbaycan dili cümlələrində sözlərin qanunauyğun sırasından danışanda, əsasən, sual cümlələri nəzərdə tutulur
Nəqli cümlələr başqa cümlə növlərinə nisbətən daha çox işlənir
Nəqli cümlələrin xəbərlərinin ifadə vasitələri azdır
Bizim təbiəti ilə ürəkləri fəth edən torpaqlarimizi düşmən tapdağından azad olunacaqdır
Qoy həmişə ədalət hökm sürsün
Dərdini gizlədən dərmanını tapmaz
Cümlədə müəyyən sözün başqalarına nisbətən qüvvətli tələffüzünə məntiqi vurğu deyilir
Məntiqi vurğulu söz adətən xəbərin yanında gəlir
Məntiqi vurğulu söz cümlənin məqsəd və intonasiyaya görə növünü dəyişir
Xəbər özü də məntiqi vurğu altında deyilə bilər
Düzü bu işdən mənim gözüm su içmir
Sözün düzünü zarafatda deyərlər
Azadlıq yolu çətin, ancaq şərəfli bir yoldur
Sənədləri gətirdim, amma onları imzalada bilmədim.
Sənədləri gətirdim, ancaq imzalamadılar
Əməksevən, cod, kobud əlləri vardır
Yaxşı kitab uzun müddət yaddan çıxmır