Mürəkkəb cümlələr
Tabesiz mürəkkəb cümlələrdə məna əlaqələri. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 27.12.2011)
“ Evin qapısı açıldı və otağa bir oğlan daxil oldu ” cümləsinin tərkib hissələri arasında hansı məna əlaqəsi var?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Mən hiss etdim ki, sən bu gün dərsə hazır deyilsən
Payız gəldi havalar soyudu.
Yaşar dərsini elədi, dostları ilə gəzməyə getdi
Taxıl vağamlayıb tökülür, bostanı alaq basır, bağlar suvarılmır, tədarük dəmir yol stansiyasına aparılıb təhvil verilmirdi
Məlumdur ki, Azərbaycanda 9 milyon əhali yaşayır.
Naməni elə yazmışam ki, Mirzə Valeh təpəsi üstə gələr.
Istəyirəm ki,hamınız əlacı olasınız.
Elə xatirələr var ki, yaddan çıxmır
Cəmiyyət hara vurursa, oradan dirilik suyu qaynayır.
Uşaq anasının qucağından dartınıb düşmək istəyir, ana buraxmırdı
Fuad dərin fikrə getdi: bu işi kim etmiş olar?
Dərslər qurtarır, uşaqlar yay tətilinə buraxılır
Gah güclü yağış yağır, gah da gün çıxırdı
Yağış yağdı, havaya bir sərinlik gəldi
Ya sən məktub yazmamısan, ya da məktub yolda itib
Qapını itələdim, ancaq açılmadı
Nə o bunu dindirir, nə də bu onu danışdırır
Sən kəkliyi nə qədər sevsən də, onun xasiyyətini hələ yaxşı bilmirsən
Məhtaban ürəkdən istəsə belə, bu hündür hasardan aşa bilməzdi
Qızınız Ərmağan bilsə, qiyamət qoparacaq
Varım, dövlətim olmasa da, qolumun gücü ilə sizə kömək edərəm
Bakı böyüyür, inkişaf edir
Ancaq Adil oxuyur, başqaları oxumurlar
Bağlayıcı sözlər köməkçi nitq hissəsidir
Bağlayıcı sözlər ədatlarla da işlənir
Bağlayıcı sözlər müxtəlif cümlə üzvləri olur
Bağlayıcı sözlərlə bağlanan budaq cümlələr baş cümlədən əvvəl gəlir
Ayna arvad buzovu Qızıl inəyin altından dartıb çıxartdı ki, kəndin buzovlarına qatsın
Şagird suallara yaxşı cavab verdi, ona görə ki, ciddi hazırlaşmışdı
Bu qız nə qədər gözəldirsə, o qədər də sadə və səmimidir
Cəmiyyət hara vurursa, oradan dirilik suyu qaynayır
Aytən evə bir balaca gec gəldimi, anası ağır intizara düşürdü
Bütün bunlar onun üçündür ki, sən rahat oxuya biləsən
Zəhmət olsa da, gərək gözləyəsiniz
Məlumdur ki, düşmən asanlıqla yenilməz
Payız gəlir, ağacların yarpaqları saralır
Natiq çox danışdı, ancaq qulaq asan olmadı
Otağın pəncərələri taybatay açıldı və içəriyə sərin hava axdı
Əsas məsələ budur ki, qonaqlar yaxşı qarşılansınlar
Budaq cümlənin bu növü baş cümlədən əvvəl işlənir
Qarşılaşdırma budaq cümləsi baş cümlənin məzmunu ilə bağlı olmur
Baş cümləyə nə qədər bağlayıcı sözü, -sa, sə şəkilçisi və da, də, belə ədatları ilə bağlanır
Qarşılaşdırma budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrdə baş və budaq cümlənin məzmunu bir – biri ilə qarşılaşdırılır
I tərəf baş, II tərəf budaq cümlədir
Səbəb budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədir
Budaq cümlə baş cümləyə çünki bağlayıcısı ilə bağlanmışdır
Hər iki tərəf nəqli, sadə, müəyyən şəxsli, müxtəsər cümlədir
Mürəkkəb cümlənin novu: tabeli və tabesiz
Əlaqə vasitələri: intonasiya və bağlayıcı vasitələr