Söz birləşmələri
Söz birləşməsində əsas və asılı tərəflər. Hissə 1.
Müəllif: Qonaq__267636
(Əlavə edilib: 18.09.2013)
Feli birləşmələr nəyə deyilir?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
İşin, hərəkətin, əlamətin obyektini bildirən bəzi qoşmalı sözlər və birləşmələr də cümlədə tamamlıq olur.
sifət olan sözlər tamamlıq olur
nitq hissələri cümlədə tamamlıq olur
tamamlıq cümlədə heç bir vəzifəni yerinə yetirmir
Dildə nə qədər söz varsa, hamısından nitqdə istifadə olunur
Dilin heç bir sözü cümlədə kənarda qala bilməz
Cümlədə olan sözlər rollarına görə 3 qrupa bölünür
Dildə nə qədər söz varsa, hamısından nitqdə istifadə olunmur
Bu birləşmələrin tərəfləri eyni zamanda cəmlənə bilmir
Bu birləşmələr mənsubiyyət şəkilçilərinin köməyi ilə əmələ gəlir
Birləşmənin yaranması üçün birinci tərəfdə şəkilçi olmur
Birləşmənin ikinci tərəfi 3 – cü şəxsin mənsubiyyət şəkilçisini qəbul edir
Söz birləşməsi daxilində sözlərin mənası bir qədər konkretləşir
Söz birləşməsi səslərdən əmələ gəlir
Söz birləşməsi də sözlər kimi ad bildirir
Söz birləşməsi sözlərdən əmələ gəlir
İclasda şagirdlərimizi təriflədilər
Bizdə köhnə çap kitabları var
Kimə? nəyə? nə üçün? kimdə? və s. suallara cavab verir
Daha çox ismi xəbərə aid olur
İki cür olur: müəyyənlik bildirən və qeyri – müəyyənlik bildirən
İsmin yönlük, yerlik, çıxışlıq halında olan sözlərlə ifadə olunur
Nə qədər? sualına cavab vermir
İş və hərəkətin icra tərzini bildirir
Miqdar zərfləri və ismi birləşmələrlə ifadə olunur
Nə üçün? sualına cavab verir
Nitq hissələri ilə ifadə olunan zərfliklər quruluşca sadədir
Zərflik quruluşca üç cür olur
Cümlənin feli xəbərlərinə aid olur və yanaşma əlaqəsi ilə onlara bağlanır
İntonasiya cümlənin əsas göstəricilərindən deyil
Nida cümlələrinin xüsusi forması var
Azərbaycan dili cümlələrində sözlərin qanunauyğun sırasından danışanda, əsasən, sual cümlələri nəzərdə tutulmur
Hər bir cümlə bitmiş fikir ifadə etməklə yanaşı, müəyyən münasibət də bildirir
Dilimizdə zərfliklərin cümlənin əvvəlində işləndikləri halları yoxdur
Yalnız baş üzvlərdən ibarət olan cümlələrdə əvvəl mübtəda, sonra xəbər işlənir
Mübtəda ilə xəbər yerini dəyişdikdə cümlə üzvlərinin sırası pozulur
Cümlə üzvləri müəyyən qanunauyğunluqla sıralanır
Ayın sonunda məzuniyyətə çıxırıq
Baharın xoş bir vaxtı idi
Cümlənin bütün üzvləri həmcins ola bilər
Həmcins üzvlər arasında tabesizlik əlaqəsi olur
“ ki ” bağlayıcısı həmcins üzvlər arasında işlənə bilir
Həmcins üzvlərdə zaman şəkilçiləri ixtisar oluna bilər
Dostu dar gündə sınayarlar
Ailəmizdə təhsilə ciddi fikir verilir
Toyda təbrik üçün mənə də söz verdilər
Muradın özünün də başı bəlalı idi
O zaman bütün Qafqazda qarışıqlıq idi
Səlim ağanın dişi bağırsaqlarını kəsirdi
Yüksək hiss – həyəcanla tələffüz edilən cümlələrə əmr cümləsi deyilir
Əmr cümləsinin xəbəri felin xəbər şəkli ilə ifadə olunur
Əmr cüməsinin üç növü var
Felin əmr şəkli ilə əmr cümlələri arasında məna və qrammatik cəhətdən əlaqə var
Cümlədə müəyyən sözün başqalarına nisbətən qüvvətli tələffüzünə məntiqi vurğu deyilir
Məntiqi vurğulu söz adətən xəbərin yanında gəlir
Məntiqi vurğulu söz cümlənin məqsəd və intonasiyaya görə növünü dəyişir
Xəbər özü də məntiqi vurğu altında deyilə bilər
Sinifdə oğlanlar və qızlar var idi
O həm irəliyə həm də geriyə gedirdi
O bacarıqlı və tərbiyəlidir
Həm şəhərdə həm də kənddə qaz var
Aysel gülləri və çiçəkləri sevir
Arzu, sən dərslərini oxusan gözəl insan olarsan
Niyə dərslərini yazmırsan?
Rəna müəllimə mənə dərslərin yerini göstər
Canişinlikdə qəbul olunmaq bu gün çətin məsələ idi
Qızlar, görünür, Həmidə xanım dünəndən yuxusuz qalıb
Camaat yaylağa köçəndə el yolunda iynə atsan, yerə düşməzdi
Şərqi gəzib dolanmaq onun ən böyük arzusu idi