I Bölmə. Fel
2. Fel haqqında ümumi məlumat. Hissə 1.
Müəllif: Qonaq__140313
(Əlavə edilib: 25.08.2012)
Felin neçə sadə şəkli var?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Qrammatik məna növləri var.
Cümlədə əsasən, zərflik olur.
Necə?,nə tərzdə?,nə zaman? suallarından birinə cavab verir.
Hərəkətin tərzini və zamanını bildirir.
Şəkilçilər vasitəsilə ilə təsirli fellər təsirsiz fellərə, təsirsiz fellər isə təsirli fellərə çevrilə bilir
Təsirli olub – olmamağa görə fellər iki növ olur
Bükülmək, sevinmək, atılmaq sözləri təsirsiz fellərin təsirli fellərə çevrilməsi nəticəsində əmələ gəlib
Gül, gəl, get, yat, dur felləri təsirsiz fellərdir
Şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməsi
Təsirli və təsirsiz olması
Sən ki bu işləri yaxşı bilirsən
Biz ki belə danışmamışdıq
Təbiidir ki, hər şey bədii əsərin materialı olmayacaqdır
Sən ki mənə söz vermişdin
Təsriflənən fellər predikativ formada olur və şəxsə, kəmiyyətə görə dəyişir
Şəxsə, kəmiyyətə və zamana görə dəyişə bilib – bilməmək cəhətdən fellər 3 formada olur
Təsriflənməyən fellər şəxsə, kəmiyyətə görə dəyişmir
Təsriflənən fellərdə işin aid olduğu şəxsi bildirən sözü dəyişəndə felin də şəxsi dəyişir
Qəti gələcək zamanda olan fellər hərəkətin icrası haqqında qeyri – qəti məlumat verir
Qeyri – qəti gələcək zaman şəkilçisi –ar, -ər inkar şəkilçili fellərə əlavə olunanda iki cür işlənir
Felin gələcək zamanı hərəkətin gələcəkdə, danışıq vaxtından sonra baş verəcəyini bildirir
Qeyri – qəti gələcək zaman şəkilçisi –ar, -ər təsdiq fellərə əlavə olunanda onlarda dəyişiklik olur
Cümlədəki vəzifəsinə görə bağlayıcılar iki növə bölünür
Tabesizlik bağlayıcıları cümlənin həmcins üzvlərini, eləcə də tabesiz mürəkkəb cümləni əmələ gətirən sadə cümlələri bir – biri ilə bağlayır
Bu bağlayıcılar eyni hüquqlu sözlərin və eyni hüquqlu cümlələrin əlaqələnməsinə kömək edir
Tabesizlik bağlayıcıları yalnız tabeli mürəkkəb cümlələrdə işlənir
amma, ancaq, niyə?, lakin
fərid, amma, nə vaxt?, və
və, amma, ancaq, lakin, lap, olduqca, ən
qanadlandır, varlandır, dərdlədi
tumarladı, baxdır, əyləndir
ütülət, mişarlat, möhürlət
gileyləndir, hirsləndi, həyəcanladı
sıxlaşdır, vidalaşdır, çoxlaşdır
Ətrafda nə bir şəhər vardı, nə də bir kənd
Vəhşi düşmən qadınlara, uşaqlara, hətta qocalara belə rəhm etmədi
Yaqub gah səssiz-səmirsiz burulub axan çaya, gah da yaşıllaşmış çöllərə baxırdı
Gülnaz nə qışqırır, nə də etiraz edirdi
Yarpaqlar payızda saralır
Yıxılana balta ilə vurmazlar
Kaş ki, sən deyənə qulaq asaydım
Qayış nə bilir, öküz nə çəkir
adlıq, yiyəlik, yönlük, təsirlik
adlıq, yiyəlik, yönlük, çıxışlıq
yiyəlik, yönlük, təsirlik, çıxışlıq
adlıq, yerlik, təsirlik, çıxışlıq
yerlik, təsirlik, çıxışlıq
əgər cümlədə təkrarlanarsa
ondan sonra vergül qoyularsa
kimdə? nədə? harada? suallarına cavab verərsə
necə? sualına cavab verərsə
O sözlərini inamla deyirdi
Zeynəb ilə Aynur yaxın dostdurlar
Onlar dağ yolu ilə getməyə başladılar
Bağban əkdiyi ağaclara heyranlıqla baxırdı