I Bölmə. Fel
Felin şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməsi. Hissə 1.
Müəllif: tango
(Əlavə edilib: 19.11.2012)
Felin şəxs və kəmiyyətə görə dəyişməsi haqqında fikirlərdən biri səhvdir:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Sadə, düzəltmə və mürəkkəb
inildədi, tükəndi, mürgüləyirdi
çiçəkləmişdi, toxumlamışdı, qaysaqlamışdı
yaxalamışdı, gecələdi, pöhrələmişdi
və bağlayıcısı ilə əvəz etməklə
-la, -lə şəkilçisi əlavə etməklə
nə, nə də bağlayıcısı ilə əvəz etməklə
Qoşmalar, əsasən, isimlərə qoşulur və həmin isimlərlə başqa sözlər arasında əlaqə yaradır
Qoşma ismin bütün hallarında olan sözlərə qoşulur
Qoşmalar ismi əvəz edən əvəzliklərlə, məsdərlə, bəzi zərflərlə, eləcə də substantivləşən başqa sözlərlə də işlənə bilir
Qoşmaların aid olduğu sözlər, hansı nitq hissəsindən olur – olsun, ismin hallarından birində işlənir
“ dır ” - xəbərlik şəkilçisidir
Tabesizlik bağlayıcıları eyni hüquqlu sözlərin və eyni hüquqlu cümlələrin əlaqələnməsinə kömək edir
Tabesizlik bağlayıcılarının mənaları, tabelilik bağlayıcılarının mənalarından fərqlənmir
Tabesizlik bağlayıcıları yalnız cümlənin əlaqələnməsində kömək edir
Çünki, həm, guya, hərgah və s. tabesizlik bağlayıcılarıdır
Modal sözlər cümlə üzvlərindən vergüllə ayrılır və cümlənin əvvəlində, ortasında və sonunda işlənə bilir
Modal sözlər quruluşca sadə, düzəltmə və mürəkkəb olur
«Xülasə » sözü həm isim, həm də modal söz kimi işlənir
Əlbəttə, bəlkə də, doğrudan da sözləri quruluşca sadə modal sözlərdir
Yalnız dünən dənizlərin ağır toplu gəmiləri sahillərə lövbər saldı
Görürəm, dan yeri yeni sökülür
Havada hərəkət yox idi, demək, gün çox isti olacaqdır
Çox keçmişəm bu dağlardan
Hazırlanmış məhsul şəhərə göndərildi
Əhməd yazılanları qəzetə göndərdi
Onların yazıldığı siyahı diqqətlə yoxlandı
Yığılmış meyvələri qonaqlara payladılar
Ehey, səsimə səs verin hardasınız
Ay can, ay can mənə mane olanlar özləri bəlaya düşdülər
Ah, dost – düşmən içində başımı necə qaldıracağam?
Nə etibarsız adammışsan, Arif, pəh - pəh - pəh!
“ ki ” köməkçi feli yerinə görə həm bağlayıcı, həm də ədat olur
“ ki ” ədatı cümlədən vergüllə ayrılır
Cümlənin ifadə etdiyi fikrində müxtəlif məna çalarları əmələ gətirən köməkçi nitq hissəsinə ədat deyilir
“ ki ” ədatından sonra vergül qoyulmur
Artıq sözə ehtiyac yoxdur
Hər axşam sahildə təkcə gəzişərdi
Hərdən gedib onun gözünə görün
Görən, bu işlərin axırı necə olacaq
Uşaq çörək qırıntılarını yerdən yığıb ovçuna cəmləşdirdi
Nizami “Xosrov və Şirin” poemasını bitirib Cahan Pəhləvana göndərdi
Aysel tutduğu işdən utanıb çox pərt olmuşdu
Həyətdəki otlar çiçəklər istinin təsirindən saralıb solmuşdu
Bahar gələndə məndə Bitirəm göy çəməndə.(H.Baxış)
əgər cümlədə təkrarlanarsa
ondan sonra vergül qoyularsa
kimdə? nədə? harada? suallarına cavab verərsə
necə? sualına cavab verərsə
inkar şəkilçisi qəbul etməsi
a, ə şəkilçisi qəbul etməsi
əmr şəklinin 1-ci şəxsi ilə omonimdir