I Bölmə. Fel
9. Felin təsriflənməyən formaları. Məsdər.. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 06.07.2011)
Felin təsriflənməsi nə deməkdir?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Ümumi qrammatik mənaya görə hərəkət bildirən nitq hissəsidir
Özündən asılı olan sözlərin ismin təsirlik halında işlənməsinə tələb olunan fellərə təsirli fellər deyilir
Əşyanın hərəkətini bildirir
İsmin təsirlik halında deyil başqa hallarda işlənməsinə deyilir
sağalt(maq), inandır(maq)
bitişdir(mək), qızartdır(maq)
yandır(maq), süpürtdür(mək)
tikdir(mək), xəstələndir(mək)
İdi, imiş köməkçi felləri əmr şəklindəki fellərlə, felin şühudi zamanındakı fellərlə, - ıb4 şəkilçili nəqli keçmiş zamanda olan fellərlə işlənmir
İdi, imiş köməkçi felləri isimlə, sifətlə, sayla, əvəzliklə, eləcə də zərflə işlənmir
Köməkçi nitq hissələrinin hamısına uyğun gəlir
İdi, imiş köməkçi felləri üç cür tələffüz edilir
Qoşmalar aid olduqları sözlərdən ayrı yazılır
“ dək ”, “ can2 ” qoşmaları da aid olduqları sözlərdən ayrı yazılır
İlə qoşması saitlə bitən sözlərdən sonra ayrı yazılır
İlə qoşması, ixtisar formasında – la, lə şəklində yazılır
Əsas sözlərlə birlikdə tələffüz edilən və bitişik yazılan ədatlar ahəng qanununa tabe olmur
Ədatlar cümlədə başqa sözlərdən ayrı tələffüz edilir və tələffüzə uyğun olaraq ayrı yazılır
Dilimizdəki ədatların üçü aid olduqları sözlə birlikdə tələffüz olunur və sözə bitişik yazılır
Əsas sözlərlə birlikdə tələffüz edilən və bitişik yazılan ədatlar ahəng qanununa tabe olur
Məsdər şəxsə, kəmiyyətə, zamana görə dəyişmir
Fellər lüğətlərdə feli bağlama formasında olur
Məsdər cümlənin mübtədası, tamamlığı ola bilir
Məsdər şəxs şəkilçisi qəbul edərək cümlədə ismi xəbər olur
İrəliləmək, dillənmək, evlənmək
Ağarmaq, göyərmək, yaşarmaq
Bəzənib – düzənmək, oturub – durmaq
O hadisədən xeyli vaxt keçmişdi
Çoxdan səni görmədiyim üçün darıxmışam
Küçədə çoxlu adam görünürdü
İncitək sözlər seç, az danış, az din
Söz birləşmələri modal məna ifadə etmir
Başqa nitq hissələrinə aid sözlər cümlədə modal məna vermir
Cümlədə modal məna verən hər sözü, hər ifadəni modal söz hesab etmək olar
Cümlədə modal məna verən hər sözü, hər ifadəni modal söz hesab etmək olmaz
Nəhayət, gözlədiyimiz gün gəlib çatdı
Təəssüf ki, biz mənəviyyata az əhəmiyyət veririk
Əlbəttə ki, düz sözə zaval yoxdur
Birincisi, o, hələ uşaqdır
Allah dovşanı cəzalandırmaq istəyəndə ona cəsarət verir
Yaman günə səbr edən yaxşı günə tez çatar
Aygün sevinə-sevinə pilləkənləri cıxmağa başladı
Qabaqda gedən şad xəbər aparır
Onu tanıyan da danışır, tanımayan da
Açılmış səhərin ala gözləri
Günəş şəfəqlərlə bəzəyir yeri
İnsan! O, müqəddəs bir kainatdır
Mən orda olmasam, qan çıxar dizə, Quşlar da ağlayar ellərimizə
Mühəndis qız iş yerinə gələndə saat iki idi
deyib-gülmək, atılıb-düşmək
ürəyi yanmaq, ürəyi getmək
silib-süpürmək, yaxşı olmaq
-dıq şəkilçisi özündən sonra fel tələb edir
-malı və ası şəkil şəkil şəkilçiləridir
-dıq şəkilçisinin -dığı və -diyi formaları var
Feli bağlamanın tərkib yaratması onun felə aid olan əlamətidir
Amma, ancaq, lakin, fəqət
Həm, o cümlədən, hətta, habelə
Yuyulmuş paltarları ütülədik
Mən gələnlərə qulluq edirdim
Keçmiş zamanlarda bir şah varmış
Səs salma yatanlar ayılar qoy hələ yatsınlar