I Bölmə. Fel
13. Felin cümlədə rolu və morfoloji təhlil qaydası. Hissə 1.
Müəllif: 1sagird
(Əlavə edilib: 20.01.2014)
Felin xəbər şəklinin xüsusi şəkilçisi hansıdır?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Yazılmış sərhlər
felin 3 dənə quruluşca növü var
fel təsirli və təsirsiz olur
5-qayıdış,məlum, sadə, mürəkkəb, düzəltmə
6-məlum,məchul,qayıdış,şəxssiz,qarşılıq-birgəlik,icbari
5-məlum,məchul,qayıdış,qarşılıq-birgəlik,icbari
Düzəltmə fellər saydan, əvəzlikdən, felin özündən və zərfdən də əmələ gəlir
Düzəltmə fellər əsasən say və əvəzlikdən düzəlir
Səpələ, soruş, sözləri feldən düzələn düzəltmə fellərdir
Sözdüzəldici şəkilçilərin köməyi ilə düzələn fellər sadə fellər adlanır
Ətrafına söz toplaya bilməsi
Aid olduğu ismin əvvəlində işlənməsi
Tabesizlik bağlayıcıları eyni hüquqlu sözlərin və eyni hüquqlu cümlələrin əlaqələnməsinə kömək edir
Tabesizlik bağlayıcılarının mənaları, tabelilik bağlayıcılarının mənalarından fərqlənmir
Tabesizlik bağlayıcıları yalnız cümlənin əlaqələnməsində kömək edir
Çünki, həm, guya, hərgah və s. tabesizlik bağlayıcılarıdır
Vətən uğrunda qəhrəmanlıqla həlak olanların xatirəsi unudulmur və heç vaxt unudulmayacaqdır
Dağlarla dərələr yanaşı duraraq gözəl təzad yaradırlar
Könlüm keçir Qarabağdan, Gah bu dağdan, gah o dağdan
Əgər buğda olmasaydı, dünyada insanların işi çətin olardı
Yuxarı, aşağı, irəli və s. yer zərfləri deyil
Zərfin bu növü hərəkətin icra olunduğu yeri bildirir
Hara? haraya? harada? haradan? suallarına cavab verir
Uzaq, yaxın, bayır, içəri və s. yer zərfləridir
Qoşulduğu sözlə birlikdə cümlə üzvü olmur
Qoşma üslub fərqi əmələ gətirmir
Müstəqil suala cavab ola bilir
Qoşmalar sözlər arasında məna fərqləri də yaradır
qədər, -dək, üçün, sarı, -la2
qədər, kimi, ilə, tək, üçün
tək, tərəf, -can2, -dək, ötrü
qədər, kimi, sonra, əvvəl
Vaxt qalsa çalışma həll edərik
Saat 1-de dərsdən çıxacağıq
Həm felin həm ismin əsas qrammatik əlamətlərini daşıyır
Cümlədə əsasən mübtəda, tamamlıq kimi işlənən məsdər bəzən təyin kimi çıxış edir
Felin təsriflənməyən formalarından biridir, şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişmir
Qoşmalarla işləndikdə əsasən məqsəd zərfliyi olur
İsimlər kimi hallanır, mənsubiyyətə görə dəyişir
həm adlıq, həm də yiyəlik halda olan sözlə
çıxışlıq halda olan sözlə
leksik şəkilçinin köməyi ilə düzəlir
iki və daha artıq kökdən ibarət olur
araq ərəq şəkilçisi ilə düzəlir
Uşaq çörək qırıntılarını yerdən yığıb ovçuna cəmləşdirdi
Nizami “Xosrov və Şirin” poemasını bitirib Cahan Pəhləvana göndərdi
Aysel tutduğu işdən utanıb çox pərt olmuşdu
Həyətdəki otlar çiçəklər istinin təsirindən saralıb solmuşdu
Bahar gələndə məndə Bitirəm göy çəməndə.(H.Baxış)
Anam ilə mən mağazaya getdim
Mənim ilə zarafat etməyin!
Bacım dərslərini yaxşı oxuyur