|
Mürəkkəb cümlələr
Zərlik budaq cümləsi. Hissə 1.
|
Test ID - 83691
Müəllif: teci
(Əlavə edilib: 21.12.2015)
Hansı cümlədə durğu işarəsinin yeri yanlışdır?
CAVAB DÜZDÜR! Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın. CAVAB SƏHVDİR Paylaşın - Hamı bilsin
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
|
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Biri tabeli mürəkkəb cümlədir:
Mən hiss etdim ki, sən bu gün dərsə hazır deyilsən
Payız gəldi havalar soyudu.
Yaşar dərsini elədi, dostları ilə gəzməyə getdi
Taxıl vağamlayıb tökülür, bostanı alaq basır, bağlar suvarılmır, tədarük dəmir yol stansiyasına aparılıb təhvil verilmirdi
..
Hansı əlaqə növü bütün tabeli mürəkkəb cümlələrdə olur?
Ardıcıllıq
Səbəb- nəticə
Qarşılaşdırma
Zaman
Heç biri
Cümlələrdən biri quruluşca mürəkkəb deyil:
Arabir göy guruldayır, yağış güclənirdi
Hamı üşüyürdü, lakin heç kəs səsini çıxarmırdı
Elə özü deyir, özü də eşidirdi
Ön sırada şagirdlər, arxa sırada isə müəllimlər oturmuşdular
“ Uzun qış axşamı idi: külək dəhşətli bir sızıltı ilə qanadlarını divara çırpır, üzü qılınc kimi kəsirdi ” tabesiz mürəkkəb cümləsinin tərkib hissələri arasında hansı məna əlaqəsi var?
Aydınlaşdırma
Zaman
Ardıcıllıq
Səbəb – nəticə
“ Axşam düşhadüş idi, amma hava hələ də bürkülü idi ” tabesiz mürəkkəb cümləsinin tərkib hissələri arasındakı məna əlaqəsini göstərin:
Aydınlaşdırma
Qarşılaşdırma
Bölüşdürmə
Səbəb – nəticə
“ Əynimiz görmədi bir isti paltar, Qızındıq eşqimiz, həvəsimizlə ” tabesiz mürəkkəb cümləsinin tərkib hissələri arasındakı məna əlaqəsini göstərin:
Səbəb – nəticə
Birləşdirmə
Qarşılaşdırma
Ardıcıllıq
“ Hadisənin nə yerdə olduğunu Kərəm başa düşmüşdü, amma İlyas heç nə anlamırdı ” tabesiz mürəkkəb cümləsinin tərkib hissələri arasında hansı məna əlaqəsi var?
Bölüşdürmə
Ardıcıllıq
Qarşılaşdırma
Aydınlaşdırma
“ Ya sən şəhərə köçməlisən, ya da biz kəndə gəlməliyik ” tabesiz mürəkkəb cümləsinin tərkib hissələri arasındakı məna əlaqəsini göstərin:
Səbəb – nəticə
Zaman
Qarşılaşdırma
Bölüşdürmə
Kəmiyyət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrdən hansı səhvdir?
Arxa nə qədər möhkəm olsa, qohumlar özlərini o qədər arxayın sanar, asudə yaşayarlar
Öz evindir, nə qədər istəyirsən o qədər qal
Belə bir mənzərəni görmək Nəriman üçün nə qədər ağır olsa da, nəzərini çəkə bilmirdi
Sən nə qədər demişdin, mən də bir o qədər aldım
Biri bağlayıcısız tabesiz mürəkkəb cümlədir:
Bakı böyüyür, inkişaf edir
Ancaq Adil oxuyur, başqaları oxumurlar
İstəsən, gedərsən
Soruşdummu, cavab ver
“ Ancaq indi yadıma düşdü ki, Cəfər dünən axşam kino göstərəcəkdi ” mürəkkəb cümləsində budaq cümlənin növünü müəyyənləşdirin:
Mübtəda
Tamamlıq
Məqsəd
Qarşılıqlı – güzəşt
“ Şagird suallara yaxşı cavab verdi, ona görə ki, ciddi hazırlaşmışdı “ cümləsində budaq cümlə baş cümlədə ifadə olunan hal və hərəkətin:
Səbəbini bildirir
Kəmiyyətini bildirir
Zamanını bildirir
Məqsədini bildirir
Ki bağlayıcısı ilə işlənən tabeli mürəkkəb cümləni göstərin:
Məktəbi qurtardınmı, işə başlamaq lazımdır
Yaz gəldimi, havalar istiləşir
Mən bu hadisəni heç kimə danışmadım, çünki heç kim buna inanmaz
Bələdçi gəlib soruşdu ki, yenə gəzəcəksinizmi
Qarşılıq – güzəşt budaq cümləsini göstərin:
Nə qədər fikirləşirdisə də, onunla danışmaq üçün bir qərara gələ bilmirdi
Əvvəldən hazırlıq görülsə, qışın soyuğundan qorunmaq asandır
Arif çalışırdı ki, övladları xoşbəxt olsun
Gəldim ki, səni bir də görüm
Komandir qışqırdı: « Dayanın, ora minalanıb! » Cümlə hansı sxemə uyğun gəlir?
“ V! ” – m
M: “ V ”, - m
M: “ V! ” – m
M: « V! »
Fikirlərdən biri səhvdir:
Ardıcıllıq əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrdə sadə cümlələrin yerini dəyişsək, məna dəyişməz
Bölüşdürmə əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələr bağlayıcısız işlənmir
Zaman əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrdə eyni zamanda baş verən hadisələr sadalanır
Tabesiz mürəkkəb cümlələri təşkil edən cümlələr həm şəxsli, həm də şəxssiz ola bilər
Qarşılıq – güzəşt budaq cümləsinin əsas qrammatik formasıdır:
-sa da, -sə də
-sa, -sə
-ki, və
Nə, kimə?, nəyə?
Biri mürəkkəb cümlə deyil;
Anam, atam bizim üçün aldıqları hədiyyələri gətirdilər, sonra bizə verdilər.
Anam və atam bizim üçün aldıqları hədiyyələri gətirdilər, sonra biz onları götürdük.
Anam və atam bizə hədiyyə aldı, atam onları bizə payladı
Anam atamın aldığı hədiyyələri gətirdi və biz onları sevinclə açdıq
Atam anamla aldığı hədiyyələri açdı, biz onlarla oynadıq
Təyini əvəzliklərdən ibarət cərgəni göstərin.
hər kəs, hər şey, kim isə
elə, belə, həmin, bu
hər, bütün, filan, öz
biri, o, filan, elə
mən, o, siz, belə
"Uşaq məktəbə gecikmişdi, çünki avtobus yolda xarab olmuşdu" tabeli mürəkkəb cümləsinin qrammatik təhlili haqqında verilənlərdən biri səhvdir:
I tərəf baş, II tərəf budaq cümlədir
Səbəb budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədir
Budaq cümlə baş cümləyə çünki bağlayıcısı ilə bağlanmışdır
Hər iki tərəf nəqli, sadə, müəyyən şəxsli, müxtəsər cümlədir
"Aşıq elə gözəl çalır, elə məlahətli oxuyurdu ki, hamının ağzı açıla qalmışdı" Baş cümlə hansıdır?
Aşıq elə gözəl çalır
Elə məlahətli oxuyurdu ki
Hamının ağzı açıla qalmışdı
Aşıq elə gözəl çalır, elə məlahətli oxuyurdu
Biri mürəkkəb cümlənin qrammatik təhlil qaydaları sırasında verilə bilməz.
Mürəkkəb cümlənin novu: tabeli və tabesiz
Əlaqə vasitələri: intonasiya və bağlayıcı vasitələr
Məna əlaqələri
Cümlədə rolu
Tabesiz mürəkkəb cümlənin tərkib hissələri arasındakı məna əlaqələrindən biri yanlışdır?
Birləşdirmə əlaqəsi
Bölüşdürmə Əlaqəsi
Zaman əlaqəsi
Aydınlaşdırma əlaqəsi
"Qoca qəm çəkir, divardakı xalça çürüyür"-tabesiz mürəkkəb cümləsində hansı məna əlaqəsi var?
Aydınlaşdırma
Səbəb-nəticə
Qarşılaşdırma
Zaman
Ardıcıllıq
Tabeli cümlələrdə budaq cümlənin baş cümləyə bağlanma vasitələrindən biri yanlışdır:
tabelilik bağlayıcıları
şərt şəkilçisi
mənsubiyyət şəkilçisi
intonasiya
bağlayıcı sözlər
İnformatika hazırlığı
Tam məlumat...
Tibb bacısı kursu
Tam məlumat...
Rəsm kursu (kursda / online)
Tam məlumat...
......