|
Mürəkkəb cümlələr
Mürəkkəb cümlələrin növləri. Hissə 1.
|
Test ID - 78487
Müəllif: meto_901
(Əlavə edilib: 12.01.2015)
Hansı məna tabesiz mürəkkəb cümlə bağlayıcısız mümkün deyil?
CAVAB DÜZDÜR! Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın. CAVAB SƏHVDİR Paylaşın - Hamı bilsin
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
|
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Biri tabeli mürəkkəb cümlədir:
Mən hiss etdim ki, sən bu gün dərsə hazır deyilsən
Payız gəldi havalar soyudu.
Yaşar dərsini elədi, dostları ilə gəzməyə getdi
Taxıl vağamlayıb tökülür, bostanı alaq basır, bağlar suvarılmır, tədarük dəmir yol stansiyasına aparılıb təhvil verilmirdi
..
“ Uzun qış axşamı idi: külək dəhşətli bir sızıltı ilə qanadlarını divara çırpır, üzü qılınc kimi kəsirdi ” tabesiz mürəkkəb cümləsinin tərkib hissələri arasında hansı məna əlaqəsi var?
Aydınlaşdırma
Zaman
Ardıcıllıq
Səbəb – nəticə
“ Əynimiz görmədi bir isti paltar, Qızındıq eşqimiz, həvəsimizlə ” tabesiz mürəkkəb cümləsinin tərkib hissələri arasındakı məna əlaqəsini göstərin:
Səbəb – nəticə
Birləşdirmə
Qarşılaşdırma
Ardıcıllıq
“ Şahmarın ürəyi döyündü, əlləri əsdi, qəlbi çırpındı ” tabesiz mürəkkəb cümləsinin tərkib hissələri arasındakı məna əlaqəsini göstərin:
Qarşılaşdırma
Səbəb – nəticə
Aydınlaşdırma
Zaman
“ Məsləhətim budur ki, bir də sürünü bu yerlərə gətirmə ” cümləsi tabeli mürəkkəb cümlənin hansı növünə aiddir?
Şərt
Xəbər
Mübtəda
Tamamlıq
“ Kim ki intizamlıdır, döyüşü də o udur ” cümləsi tabeli mürəkkəb cümlənin hansı növündə aiddir?
Şərt
Xəbər
Tamamlıq
Mübtəda
Yer budaq cümləsi hansı suallara cavab verir?
Nə qədər?
Haraya? harada? haradan?
Niyə? nə üçün? nə səbəbə?
Niyə? nə üçün? nə məqsədlə?
Yer budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Yer budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin yerini bildirir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir
Yer budaq cümləsi baş cümləyə bəzən haraya, harada, haradan bağlayıcı sözlərlə bağlanır
Yer budaq cümləsində baş cümlədə yönlük, yerlik və çıxışlıq hallarda oraya, orada, oradan sözləri olmadıqda, onları bərpa etmək mümkün olmur
“ Əgər məni özünə əmi bilirsənsə, oxumağına fikir ver ” tabeli mürəkkəb cümlə hansı növə aiddir?
Səbəb
Məqsəd
Şərt
Tərzi – hərəkət
O dedi: « Biz doğma yurdumuza qayıdacağıq » Cümlə hansı sxemə uyğun gəlir?
“ V ” – m, - v
M: « V »
“ V ”, - m
M: « V! »
Xəbər budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Xəbər budaq cümləsi bəzən baş cümlədən əvvəl gəlir və baş cümləyə bağlayıcı sözlərlə bağlanır
Baş cümlənin xəbəri, adətən odur, budur, o idi, bu idi sözləri ilə ifadə olunur və budaq cümlə vasitəsilə izah edilir
Xəbər budaq cümləsi baş cümlənin işarə əvəzlikləri ilə ifadə olunmuş xəbərini izah edib aydınlaşdırır
Xəbər budaq cümləsi baş cümləyə bəzən haraya, harada, haradan, o yerdə ki, bağlayıcı sözlərlə bağlanır
Mübtəda budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Mübtəda budaq cümləsi baş cümlənin buraxılmış mübtədası əvəzində işlənir
Bəzən mübtəda budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir və ona bağlayıcı sözlə bağlanır
Mübtəda budaq cümləsi baş cümlədə işarə əvəzliyi ilə ifadə olunan mübtədanı izah edir
Səndən nə soruşurlar, cavab ver – cümləsi mübtəda budaq cümləsidir
Səbəb budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Səbəb budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl işlənir
Səbəb budaq cümləsi baş cümləyə ki bağlayıcısı ilə bağlanır
Səbəb budaq cümləsində bəzən baş cümlədə ona görə, ondan ötrü, o səbəbə gəlib sözləri işlənir
Səbəb budaq cümləsi baş cümlədən sonra işlənir
Aşağıda tabesizlik bağlayıcılarından biri tabesiz mürəkkəb cümlə arasında işlənə bilmir:
Və
Lakin
Həm, həm də
İlə
Məqsəd və səbəb budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələri bir – birindən fərqləndirən əlamətlərdən biri səhvdir:
Səbəb budaq cümləsinin xəbəri əksərən felin xəbər şəklində, məqsəd budaq cümləsinin xəbəri isə əmr və ya arzu şəklində olur
Səbəb budaq cümləsi feli sifət tərkibi və qoşma, məqsəd budaq cümləsi isə məsdər tərkibi və qoşma şəklində sadələşir
Səbəb budaq cümləsinin ifadə etdiyi iş baş cümlədəki işdən əvvələ, məqsəd budaq cümləsinin ifadə etdiyi iş baş cümlədəki işdən sonraya aid olur
Səbəb budaq cümləsi baş cümlədən sonra, məqsəd budaq cümləsi isə baş cümlədən əvvəl işlənir
Biri zərflik budaq cümləsi deyil:
Cəmiyyət hara vurursa, oradan dirilik suyu qaynayır
Bu qız nə qədər gözəldirsə, o qədər sadə və səmimidir
Beş – on dəqiqə keçməmişdi ki, külək güclənməyə başladı
Elə şagirdlər var ki, gözəl şeirlər də yazırlar
Ədatla işlənən tabeli mürəkkəb cümlə hansıdır?
Aytən evə bir balaca gec gəldimi, anası ağır intizara düşürdü
Bütün bunlar onun üçündür ki, sən rahat oxuya biləsən
Zəhmət olsa da, gərək gözləyəsiniz
Məlumdur ki, düşmən asanlıqla yenilməz
“ Səkinə bildi ki, kişi yenə öz işinin peşmançılığını çəkir ” tabeli mürəkkəb cümləsində budaq cümlənin növünü göstərin:
Mübtəda budaq cümləsi
Xəbər budaq cümləsi
Tamamlıq budaq cümləsi
Təyin budaq cümləsi
"Xeyirli olmasına baxmayaraq, bu iş onları maraqlandırmadı" cümləsi hansı budaq cümlənin sadələşmiş formasıdır?
tamamlıq budaq cümləsi
zərflik budaq cümləsi
təyin budaq cümləsi
qarşılaşdırma budaq cümləsi
şərt budaq cümləsi
Budaq cümlənin vəzifəsi nədir?
Baş cümləni özünə tabe etmək
Cümlələr arasında əlaqə yaratmaq
Modallıq yaratmaq
Baş cümləyə tabe olmaq, onu izah etmək
Tabesiz mürəkkəb cümləni seçin:
Səkinə lampa işığında oturub qızına corab toxuyur və yavaş-yavaş danışan ərinə qulaq asırdı
Qalxıb ocaq qalamalı, inəkləri sağmalı, nehrə çalxalamalı idi, fəqət heç qalxmaq istəmirdi
Şahnigar ağzını açıb qışqırmaq istədi, amma nəfəsini çəkə bilmədi
İsanın gəldiyini Suad hamıdan qabaq görmüşdü, bir müddət sonra yavaşca onu çağırmağa başladı
Gözüm Yaşardı, lakin özümü sındırmamaq üçün gülümsədim
Zaman əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlənin əsas göstəriciləri hansı tabesizlik bağlayıcılarıdır?
inkarlıq - birləşdirmə - qarşılaşdırma
yalnız inkarlıq
birləşdirmə - aydınlaşdırma
inkarlıq - iştirak - birləşdirmə
iştirak - aydınlaşdırma
“Xalq qız alır-quda qazanır, mən qız aldım, qada qazandım”. (Atalar sözü)Tabesiz mürekkeb cümlədəki məna əlaqəsini göstərin:
qarşılaşdırma əlaqəsi
səbəb-nəticə əlaqəsi
ardıcıllıq əlaqəsi
zaman əlaqəsi
bölüşdürmə əlaqəsi
''Gah gün çıxır gah da buludlar göyün üzünü bürüyürdü'' cümləsində gah, gah da hansı məna əlaqəsinə aiddir?
səbəb nəticə
aydınlasdırma
bölüşdürmə
qarşılaşdırma
ardıcıllıq
Xəbər budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə hansıdır?
Heç onun ixtiyarı yoxdur ki, sənə bir söz desin
Elə ki, Çənlibeldə yurd – yuva saldıq, onda onlar bizə lazım olacaq
Bizim kəndin vəziyyəti elədir ki, orada hər şey qurub – yaratmaq olar
Harada camaat varsa, biz orada qalmalıyıq
Mübtəda
Yer
Tamamlıq
Xəbər
Şərt
İnformatika hazırlığı
Tam məlumat...
Tibb bacısı kursu
Tam məlumat...
Riyaziyyat dərsləri - qeydiyyat başladı
Tam məlumat...
......