I Bölmə. Fel
8. Felin şəkilləri. Hissə 1.
Müəllif: Nusabe
(Əlavə edilib: 22.03.2016)
Hansının inkarı yalnız deyil sözü ilə düzəlir?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Xüsusi qrammatik əlaməti yoxdur
Felin lazım şəkli hərəkətin icrasının lazım olduğunu bildirir
Felin lazım şəkli zaman şəkilçisi qəbul etmir
Məzmununda gələcək zaman anlayışı var
Modal sözlərin qrammatik mənası yoxdur
Modal sözlərin leksik mənası olmur
Modal sözlərin cümlədə yeganə vəzifəsi ara söz olmaqdır
Başqa nitq hissələrinə aid sözlər cümlədə ara söz kimi işlənmir və modal məna vermir
Modal sözlərin cümlədə yeganə vəzifəsi ara söz olmaqdır
Köməkçi nitq hissələri arasında yalnız modal sözlərin müstəqil sintaktik vəzifəsi var
Modal sözlərin məna əsasını modallıq təşkil edir
Hərəkətin kəmiyyətini bildirir
İdi, imiş tarixən feldən törədiklərinə görə, onlara şərti olaraq “ köməkçi fel ” deyilmişdir
Lüğəvi mənası olan sözlərdir
İdi, imiş köməkçi felləri isimlə, sifətlə, sayla, əvəzliklə, eləcə də zərflə işlənir
İdi, imiş köməkçi felləri felin vacib, lazım, arzu, şərt şəkillərində olan fellərlə işlənir
Qaçıb gəlmək – birləşməsində qaçıb feli bağlaması gəlmək hərəkətinin necə icra edildiyini bildirir
Felin qrammatik məna növləri üzrə dəyişə bilmir
Azərbaycan dilində feli bağlama şəkilçiləri yoxdur
Feli bağlama cümlədə təyin olur
Az danış, az din, qoy az sözlərinlə dünya bəzənsin
Cümlədəki vəzifəsinə görə bağlayıcılar iki növə bölünür
Tabesizlik bağlayıcıları cümlənin həmcins üzvlərini, eləcə də tabesiz mürəkkəb cümləni əmələ gətirən sadə cümlələri bir – biri ilə bağlayır
Bu bağlayıcılar eyni hüquqlu sözlərin və eyni hüquqlu cümlələrin əlaqələnməsinə kömək edir
Tabesizlik bağlayıcıları yalnız tabeli mürəkkəb cümlələrdə işlənir
Bağlayıcılar sözlər arasında əlaqə yaratdığı kimi, cümlələr arasında da əlaqə yaradır
Nitqdə yerindən asılı olaraq “ ilə ” sözü həm ədat, həm də bağlayıcı kimi işlənir
Bağlayıcılar sözlərdən ayrı yazılır və ayrı tələffüz edilir
Bağlayıcıların işlənməsində və yazılışında fərqlər var
Dalğalar sahilə can atır, ancaq tez geri çəkilirdi
Çoxları məsləhət alır, ancaq təkcə ağıllılar ondan faydalana bilər
Təbiət yavaş-yavaş oyanır, ancaq hələ quşların səsi eşidilmirdi
Maraqlı məlumatdır, ancaq bir şey çatışmır
belə, beləliklə, kimi, ancaq
hansı? sualına cavab verməsi
morfologiyadan bəhs edən elmdir
-dıq şəkilçisi özündən sonra fel tələb edir
-malı və ası şəkil şəkil şəkilçiləridir
-dıq şəkilçisinin -dığı və -diyi formaları var
Feli bağlamanın tərkib yaratması onun felə aid olan əlamətidir