Mürəkkəb cümlələr
Tabesiz mürəkkəb cümlələrdə məna əlaqələri. Hissə 1.
Müəllif: Rashad_Abızada
(Əlavə edilib: 05.02.2016)
"İşıqlar söndü, kino başladı" cümləsinin məna növünü deyin:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Səlmanın qorxusundan gözləri hədəqəsindən çıxmış, rəngi saralmışdı
Yaz gəldi, hər tərəfdə torpaq onun ilıq nəfəsi ilə qızınmağa başladı
Həm uşaqları çağırmışıq, həm də onların valideyinlərini
O, qapıdan içəri girəndə ayağa durduq, keçib əyləşəndən sonra biz də oturduq
Uşaq anasının qucağından dartınıb düşmək istəyir, ana buraxmırdı
Fuad dərin fikrə getdi: bu işi kim etmiş olar?
Dərslər qurtarır, uşaqlar yay tətilinə buraxılır
Gah güclü yağış yağır, gah da gün çıxırdı
Mübtəda budaq cümləsi baş cümlənin buraxılmış mübtədası əvəzində işlənir
Bəzən mübtəda budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir və ona bağlayıcı sözlə bağlanır
Mübtəda budaq cümləsi baş cümlədə işarə əvəzliyi ilə ifadə olunan mübtədanı izah edir
Səndən nə soruşurlar, cavab ver – cümləsi mübtəda budaq cümləsidir
Bakı böyüyür, inkişaf edir
Ancaq Adil oxuyur, başqaları oxumurlar
Bağlayıcı sözlər köməkçi nitq hissəsidir
Bağlayıcı sözlər ədatlarla da işlənir
Bağlayıcı sözlər müxtəlif cümlə üzvləri olur
Bağlayıcı sözlərlə bağlanan budaq cümlələr baş cümlədən əvvəl gəlir
Rəis əmr etmişdi ki, ikinci qurğudakı işlər müvəqqəti dayandırılsın
Kənd tanıyıram ki, hələ də asfalt yolu yoxdur
Yağış təzəcə kəsmişdi ki, ana qaranquş yuvadan uçub yem axtarışına çıxdı
İlk dəfə idi ki, Elçin qonaqları qarşılayırdı
Ayna arvad buzovu Qızıl inəyin altından dartıb çıxartdı ki, kəndin buzovlarına qatsın
Şagird suallara yaxşı cavab verdi, ona görə ki, ciddi hazırlaşmışdı
Bu qız nə qədər gözəldirsə, o qədər də sadə və səmimidir
Cəmiyyət hara vurursa, oradan dirilik suyu qaynayır
Məktəbi qurtardınmı, işə başlamaq lazımdır
Yaz gəldimi, havalar istiləşir
Mən bu hadisəni heç kimə danışmadım, çünki heç kim buna inanmaz
Bələdçi gəlib soruşdu ki, yenə gəzəcəksinizmi
Qarşılıq – güzəşt budaq cümləsi
Mürəkkəb cümlənin novu: tabeli və tabesiz
Əlaqə vasitələri: intonasiya və bağlayıcı vasitələr
inkarlıq - birləşdirmə - qarşılaşdırma
birləşdirmə - aydınlaşdırma
inkarlıq - iştirak - birləşdirmə
Kimə ki məktub gəlirdi, o, hədsiz dərəcədə sevinirdi
O haraya ki, gedir uşağı da özü ilə aparir
Nə zaman demişdiniz, o zaman da gəlmişəm
Bir halda ki gəlmişəm, sözünü de
Üzünə baxmaram, əgər sözümdən çıxsan