III Bölmə. Köməkçi nitq hissələri
18. Ümumi məlumat. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 18.05.2011)
Köməkçi nitq hissələri haqqında fikirlərdən biri düzgündür:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Müəyyən məna çaları yaradır
Sözləri və cümlələri bağlayır
Sözün və cümlənin təsir gücünü artırır
Kimə müraciət olunduğunu bildirir
Kaman dilə gəldi, amma çaldığı romans kədərdən çox məhəbbət ifadə edirdi
Hərçənd Aslan da uşaq idi, ancaq böyük olduğu üçün hər zəhmətə qatlaşırdı
Bağça bağın qıydı, bağban salxımın qırmadı
Şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməmək
Mənsubiyyətə görə dəyişmək
Qeyri – qəti gələcək zaman – acaq2 şəkilçisi ilə düzəlir
Gələcək zamanın iki növü var
Felin gələcək zamanı hərəkətin gələcəkdə, danışıq vaxtından sonra baş verəcəyini bildirir
Qəti gələcək zaman hərəkətin gələcəkdə icra olunacağının qətiliyini bildirir
Cümlənin ifadə etdiyi fikirdə müxtəlif məna çalarları əmələ gətirən köməkçi nitq hissəsinə ədat deyilir
Dilimizdə həm bağlayıcı, həm də ədat kimi işlənən söz yoxdur
Ancaq sözü ədat kimi işlənəndə fərqləndirmə, ayırma, məhdudlaşdırma mənası verir
“ ki ” köməkçi sözü yerinə görə həm bağlayıcı, həm də ədat olur
Danışanın hiss və həyəcanını, qorxu və ya sevincini bildirən köməkçi nitq hissəsinə nida deyilir
Nidalar müəyyən hissi hallarla əlaqədar tələffüz edilən sözlərdir
Nidalar təəccüb, qorxu, təəssüf, hiddət və s. kimi hissləri ifadə edə bilir
Sözlərin və cümlələrin təsir gücünü qüvvətləndirən köməkçi nitq hissəsinə nida deyilir
Siz yaraşıqlı, işıqlı binalarda yarandınız
Sən ellər eşqilə yaşayıb yarat
Mən arzular dünyasında yollar gedirəm
Türkcə, xaincəsinə, çoxdan
belə, beləliklə, kimi, ancaq
Atamla mən şəhərə gedirik.
Qonşumuz ilə oğlu kəndə getdi.
Qorxma, sənin kimi gözələ gələn bəla mənə gəlsin.
Hər ikisi də əlamət bildirir.
Hər ikisinin quruluşca 3 növü var.
İkisi də necə? nə cür? hansı? suallarına cavab olur.
Bəzi sözlər həm sifət, həm də tərzi-hərəkət zərfi kimi işlənə bilir.
Bəs mən bunu niyə bilmirəm
ayda, içəri, səhər, uzaq, gözəl, elə
çox, cəld, xeyli, bir qədər, əlüstü, igidcəsinə
bərk, yaxşı, yaxın, açıq, qəşəng, iti
şirin, asta, səliqəli, zarafatcıl
çəpəki, türkcə, sərin, evdəki, astaca
təsriflənən və təsriflənməyən
yeni ki, ya da ki, məsələn
madam ki, hərçənd ki, əgər
Yuyulmuş paltarları ütülədik
Mən gələnlərə qulluq edirdim
Keçmiş zamanlarda bir şah varmış
Səs salma yatanlar ayılar qoy hələ yatsınlar
qeyri müəyyən miqdar sayında