|
Mürəkkəb cümlələr
Mürəkkəb cümlələrin növləri. Hissə 1.
|
Test ID - 45290
Müəllif: Leyli_Fva
(Əlavə edilib: 07.06.2013)
Mürəkkəb cümlə ilə sadə cümlənin fərqi nədir?
CAVAB DÜZDÜR! Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın. CAVAB SƏHVDİR Paylaşın - Hamı bilsin
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
|
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
"Külək əsdi,ağacın yarpaqları yerə töküldü" - tabesiz mürəkkəb cümləsinin tərkib hissləri arasında hansı məna əlaqəsi var?
qarşılaşdırma
zaman
səbəb-nəticə
ardıcıllıq
bölüşdürmə
Zaman əlaqəsi yaradan bağlayıcılar hansıdır?
İştirak və inkar
İştirak və bölüşdürmə
İştirak və səbəb-nəticə
İnkar və səbəb-nəticə
İnkar və bölüşdürmə
Cümlələrdən biri quruluşca mürəkkəb deyil:
Arabir göy guruldayır, yağış güclənirdi
Hamı üşüyürdü, lakin heç kəs səsini çıxarmırdı
Elə özü deyir, özü də eşidirdi
Ön sırada şagirdlər, arxa sırada isə müəllimlər oturmuşdular
Qarşılaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlə hansıdır?
Onun bədənini gah hərarət bürüyür, gah da soyuq tər basırdı.
Torpağı duz basmış, kəndlilər isə köçüb getmişdilər
Evlər yanmış, var – yox talanmış, camaat qırılmışdı
Uşaq anasının qucağından dartınıb düşmək istəyir, ana buraxmırdı
“ Adamları sıradan çıxarmaq asan, kömək eləyib işlətmək çətindir ” tabesiz mürəkkəb cümləsinin tərkib hissələri arasındakı məna əlaqəsini göstərin:
Bölüşdürmə
Ardıcıllıq
Qarşılaşdırma
Zaman
Cümlələrdən biri zaman əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlə deyil:
Mən kəndə çatanda külək davam edir və küçələrdən sel axırdı
Evdəki uşaqlardan biri dərsini yazır, biri kitab oxuyur, biri şəkil çəkirdi
Elektrik naqilləri qırıldı, işıq söndü
Qarmon çalınır, nəğmə oxunur, rəqs edilir
“ Dərsini gərək elə öyrənəydin ki, yadından çıxmayaydı ” cümləsi tabeli mürəkkəb cümlənin hansı növünə aiddir:
Tərzi – hərəkət
Təyin
Zaman
Şərt
“ Elə oxu ki, mən də başa düşüm ” tabeli mürəkkəb cümləsinin növünü göstərin:
Təyin
Tərzi – hərəkət
Qarşılaşdırma
Şərt
“ Haraya göndərərlər, orada da işləyərəm ” tabeli mürəkkəb cümlənin növünü göstərin:
Səbəb
Yer
Məqsəd
Şərt
Yer budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Yer budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin yerini bildirir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir
Yer budaq cümləsi baş cümləyə bəzən haraya, harada, haradan bağlayıcı sözlərlə bağlanır
Yer budaq cümləsində baş cümlədə yönlük, yerlik və çıxışlıq hallarda oraya, orada, oradan sözləri olmadıqda, onları bərpa etmək mümkün olmur
Kəmiyyət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrdən hansı səhvdir?
Arxa nə qədər möhkəm olsa, qohumlar özlərini o qədər arxayın sanar, asudə yaşayarlar
Öz evindir, nə qədər istəyirsən o qədər qal
Belə bir mənzərəni görmək Nəriman üçün nə qədər ağır olsa da, nəzərini çəkə bilmirdi
Sən nə qədər demişdin, mən də bir o qədər aldım
O dedi: « Biz doğma yurdumuza qayıdacağıq » Cümlə hansı sxemə uyğun gəlir?
“ V ” – m, - v
M: « V »
“ V ”, - m
M: « V! »
Xəbər budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə hansıdır?
Heç onun ixtiyarı yoxdur ki, sənə bir söz desin
Elə ki, Çənlibeldə yurd – yuva saldıq, onda onlar bizə lazım olacaq
Bizim kəndin vəziyyəti elədir ki, orada hər şey qurub – yaratmaq olar
Harada camaat varsa, biz orada qalmalıyıq
Yer budaq cümləsi haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Yer budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin yerini bildirir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən sonra gəlir
Yer budaq cümləsi haraya? harada? haradan? suallarına cavab verir
Şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Şərt budaq cümləsi baş cümləyə əgər, hərgah, madam ki, indi ki, bir halda ki bağlayıcıları ilə bağlanır
Şərt budaq cümləsi baş cümləyə intonasiya ilə bağlanmır
Şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrin elə tipi də var ki, baş cümlə əvvəl işlənir
Şərt budaq cümləsində bu şərtlə, o şərtlə, bir şərtlə qəlib sözlərindən biri iştirak edir
Vasitəsiz tamamlıq budaq cümlələrinin sualları:
Nə? nəyi? kimi?
Kimdə? nədə? nədən?
Kimin? nəyin? haranın?
Nədir? necədir? nə cürdür?
“ Şagird suallara yaxşı cavab verdi, ona görə ki, ciddi hazırlaşmışdı “ cümləsində budaq cümlə baş cümlədə ifadə olunan hal və hərəkətin:
Səbəbini bildirir
Kəmiyyətini bildirir
Zamanını bildirir
Məqsədini bildirir
Tabeli mürəkkəb cümləni seçin:
Payız gəlir, ağacların yarpaqları saralır
Natiq çox danışdı, ancaq qulaq asan olmadı
Otağın pəncərələri taybatay açıldı və içəriyə sərin hava axdı
Əsas məsələ budur ki, qonaqlar yaxşı qarşılansınlar
Biri mürəkkəb cümlənin qrammatik təhlil qaydaları sırasında verilə bilməz.
Mürəkkəb cümlənin novu: tabeli və tabesiz
Əlaqə vasitələri: intonasiya və bağlayıcı vasitələr
Məna əlaqələri
Cümlədə rolu
Budaq cümlələrlə tərkiblər arasında formaca hansı fərq var?
Budaq cümlələr yarımçıq, tərkiblər bütöv olur
Budaq cümlələr cümlə formasında, tərkiblər söz birləşmələri formasında olur
Biri antonim, o biri sinonim olur
Heç bir fərq yoxdur
"Yağış yağır narın-narın, islanır torpaq." hansı məna əlaqəsinə uyğun gəlir?
Zaman əlaqəsi
Səbəb-nəticə əlaqəsi
Qarşılaşdırma əlaqəsi
Aydınlaşdırma əlaqəsi
Heç biri
Biri tabesiz mürəkkəb cümlənin məna əlaqəsinə aid deyil:
Zaman əlaqəsi
Ardıcıllıq əlaqəsi
İştirak əlaqəsi
səbəb-nəticə əlaqəsi
Bölüşdürmə əlaqəsi
Zaman əlaqəsi yaradan bağlayıcılar hansıdır?
iştirak və inkar
iştirak və bölüşdürmə
iştirak və səbəb-nəticə
inkar və səbəb-nəticə
Ardıcıllıq əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlə hansıdır?
Avtobus dayandı, sərnişinlər mindilər
Akif yazır, Ruslan oxuyur
Dondurma qurtardı, uşaq ağladı
Havalar soyudu, insanlar isti paltar geyindilər
Işıq gözümüzə düşür, gözlərimiz qamaşırdı
"Qoca qəm çəkir, divardakı xalça çürüyür"-tabesiz mürəkkəb cümləsində hansı məna əlaqəsi var?
Aydınlaşdırma
Səbəb-nəticə
Qarşılaşdırma
Zaman
Ardıcıllıq
Hansı cümlədə budaq cümlə baş cümlədən əvvəl işlənib?
Mənə elə gəldi ki, bizə kimsə göz qoyur.
Elə gecələr də var idi ki, sevincdən səhərə kimi yata bilmirdim.
Biz qərara aldıq ki, sabah iməcilik keçirilsin.
Kim sualın cavabını bilirsə, o cavab versin.
''Gah gün çıxır gah da buludlar göyün üzünü bürüyürdü'' cümləsində gah, gah da hansı məna əlaqəsinə aiddir?
səbəb nəticə
aydınlasdırma
bölüşdürmə
qarşılaşdırma
ardıcıllıq
Danışanın fikrə münasibətini bildirən söz və ya söz birləşməsi nə adlanır?
xitab
xüsusiləşmə
ara söz
nida
əlavə
İnformatika hazırlığı
Tam məlumat...
İngilis dili danışıq
Tam məlumat...
Riyaziyyat hazırlığı (online və kursda)
Tam məlumat...
......