Azərbaycan dili
|
Azərbaycan dili - IX sinif

Mürəkkəb cümlələr

Mürəkkəb cümlələrin növləri. Hissə 1.

Test ID - 47716
Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 08.04.2011)

Mürəkkəb cümlələr neçə növə ayrılır?

3
4
2
1

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

Mürəkkəb cümlə haqqında deyilənlərdən hansı yanlışdır?

İki və daha artıq sadə cümlənin birləşməsindən ibarət olan cümlələrə mürəkkəb cümlə deyilir
Mürəkkəb cümlələr iki növə ayrılır
Mürəkkəb cümləni əmələ gətirən sadə cümlələr bir – birilə sintaktik cəhətdən iki cür bağlanır
İki sözün birləşməsi ilə yaranan yeni mənalı sözlər mürəkkəb cümlə adlanır

Bölüşdürmə əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələr yaranır:

Amma, ancaq bağlayıcılarının köməyi ilə
İstər, istərsə də bağlayıcılarının köməyi ilə
Lakin bağlayıcısının köməyi ilə
Yəni bağlayıcısının köməyi ilə

Kəmiyyət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrdən hansı səhvdir?

Arxa nə qədər möhkəm olsa, qohumlar özlərini o qədər arxayın sanar, asudə yaşayarlar
Öz evindir, nə qədər istəyirsən o qədər qal
Belə bir mənzərəni görmək Nəriman üçün nə qədər ağır olsa da, nəzərini çəkə bilmirdi
Sən nə qədər demişdin, mən də bir o qədər aldım

Məqsəd budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr hansı suala cavab verir?

Niyə? Nəyə görə? nə səbəbə?
Niyə? nə üçün? nə məqsədlə?
Nə qədər?
Necə? nə cür?

Xəbər budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə hansıdır?

Heç onun ixtiyarı yoxdur ki, sənə bir söz desin
Elə ki, Çənlibeldə yurd – yuva saldıq, onda onlar bizə lazım olacaq
Bizim kəndin vəziyyəti elədir ki, orada hər şey qurub – yaratmaq olar
Harada camaat varsa, biz orada qalmalıyıq

Səbəb budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümləni göstərin:

Coşğunu bir həftəlik gəzintiyə göndərdilər, ona görə ki, o dərs əlaçısıdır
Biz zəhməti ona görə sevirik ki, əsl insan kimi yaşayaq
Kəndlilər palçığa saman qatırdılar ki, qışda evin divarlarını yağış yumasın
Vüqar ona görə belə tez getdi ki, qatara vaxtında çatsın

Şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri düzgündür:

Şərt budaq cümləsi baş cümləyə nə qədər bağlayıcı sözü, -sa, sə şəkilçisi ilə bağlanır
Şərt budaq cümləsində budaq cümlə əvvəl gəlir
Şərt budaq cümləsi baş cümləyə əgər, hərgah, madam ki, indi ki, bir halda ki bağlayıcıları ilə bağlanır
Şərt budaq cümləsi niyə? nə üçün? nəyə görə? Suallarından birinə cavab

Məqsəd və səbəb budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələri bir – birindən fərqləndirən əlamətlərdən biri səhvdir:

Səbəb budaq cümləsinin xəbəri əksərən felin xəbər şəklində, məqsəd budaq cümləsinin xəbəri isə əmr və ya arzu şəklində olur
Səbəb budaq cümləsi feli sifət tərkibi və qoşma, məqsəd budaq cümləsi isə məsdər tərkibi və qoşma şəklində sadələşir
Səbəb budaq cümləsinin ifadə etdiyi iş baş cümlədəki işdən əvvələ, məqsəd budaq cümləsinin ifadə etdiyi iş baş cümlədəki işdən sonraya aid olur
Səbəb budaq cümləsi baş cümlədən sonra, məqsəd budaq cümləsi isə baş cümlədən əvvəl işlənir

Biri zərflik budaq cümləsi deyil:

Cəmiyyət hara vurursa, oradan dirilik suyu qaynayır
Bu qız nə qədər gözəldirsə, o qədər sadə və səmimidir
Beş – on dəqiqə keçməmişdi ki, külək güclənməyə başladı
Elə şagirdlər var ki, gözəl şeirlər də yazırlar

Zərflik budaq cümlələrinin növlərindən deyil:

Keyfiyyət budaq cümləsi
Yer budaq cümləsi
Zaman budaq cümləsi
Məqsəd budaq cümləsi

Vasitəli tamamlıq budaq cümləsi olan bəndi qeyd edin:

Gördülər ki, siz gəlirsiniz
Eşitdilər ki, siz gəlirsiniz
İnandıq ki, siz gələcəksiniz
Yazdıq ki, oxuyasınız

“ Bir yerə ki çağırılmadın, ora getmə ” cümləsinin növünü göstərin:

Zaman budaq cümləsi
Yer budaq cümləsi
Səbəb budaq cümləsi
Məqsəd budaq cümləsi

"Xeyirli olmasına baxmayaraq, bu iş onları maraqlandırmadı" cümləsi hansı budaq cümlənin sadələşmiş formasıdır?

tamamlıq budaq cümləsi
zərflik budaq cümləsi
təyin budaq cümləsi
qarşılaşdırma budaq cümləsi
şərt budaq cümləsi

Bunlardan hansı bölüşdürmə əlaqəsinin bağlayıcıları deyil?

gah,gah da,gah da ki
nə,nə ki, nə də ki
ya da ki
yaxud da

Biri mürəkkəb cümlənin qrammatik təhlil qaydaları sırasında verilə bilməz.

Mürəkkəb cümlənin novu: tabeli və tabesiz
Əlaqə vasitələri: intonasiya və bağlayıcı vasitələr
Məna əlaqələri
Cümlədə rolu

Biri tabesiz mürəkkəb cümlənin məna əlaqəsinə aid deyil:

Zaman əlaqəsi
Ardıcıllıq əlaqəsi
İştirak əlaqəsi
səbəb-nəticə əlaqəsi
Bölüşdürmə əlaqəsi

Cümlələrdən biri mürəkkəb cümlə deyil?

Günəş öz işığını çoxaldır, ətrafda xoş mənzərə yaranırdı
Mən səni səslədim ki, kömək edəsən
Müəllim sinfə daxil oldu və dərs başladı
Əhməd əlindəki kitabı yoldaşına uzatdı
Mənim ən böyük arzum budur ki, torpaqlarımızı azad görüm

Müəllim:" Uşaqlar dərslərə hazır gəlin" dedi.

M:"V"-m
M:"v"-m-"v"
"V"-m
"M?"-v
"V?"-m

Hansı cümlədə durğu işarəsinin yeri yanlışdır?

Kimə ki məktub gəlirdi, o, hədsiz dərəcədə sevinirdi
O haraya ki, gedir uşağı da özü ilə aparir
Nə zaman demişdiniz, o zaman da gəlmişəm
Bir halda ki gəlmişəm, sözünü de
Üzünə baxmaram, əgər sözümdən çıxsan

"Axşam o, məlumatı diqqətlə oxudu." Cümləsində zərfin məna növlərini göstərin:

Miqdar, yer
Zaman, tərzi-hərəkət
Zaman, yer
Zaman, miqdar
Yer, tərzi-hərəkət
İnformatika hazırlığı ()
İnformatika hazırlığı
Tam məlumat...
Tibb bacısı kursu ()
Tibb bacısı kursu
Tam məlumat...
İngilis dilini bizimlə öyrən ()
İngilis dilini bizimlə öyrən
Tam məlumat...
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed