Mürəkkəb cümlələr
Mürəkkəb cümlələrin növləri. Hissə 1.
Müəllif: Qonaq__120434
(Əlavə edilib: 07.09.2012)
Mürəkkəb cümlənin neçə novu var?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Ağız deyəni qulaq eşitmirdi: iyirmi – otuz adam üz – üzə, çiyin – çiyinə oynayırdı
Ot öz kökünün üstündə bitir: adam ya ağılda, ya da vücudda öz nəslinə çəkməlidir
Səlim başını tərpətdi, yəni o razı idi
Ağacdakı quşlar səs saldı, uşaq diksindi
Uşaq anasının qucağından dartınıb düşmək istəyir, ana buraxmırdı
Fuad dərin fikrə getdi: bu işi kim etmiş olar?
Dərslər qurtarır, uşaqlar yay tətilinə buraxılır
Gah güclü yağış yağır, gah da gün çıxırdı
Aydınlaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrin tərkib hissələri əksərən informasiya ilə bir – birinə bağlanır
Aydınlaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrdə tərkib hissələrdən biri ümumilik bildirir, o biri onu aydınlaşdırır
Aydınlaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrin tərkib hissələri arasında ziddiyyət olur
Aydınlaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrdə adətən ümumilik bildirən hissə əvvəl, aydınlaşdıran hissə sonra işlənir
Onun bədənini gah hərarət bürüyür, gah da soyuq tər basırdı.
Torpağı duz basmış, kəndlilər isə köçüb getmişdilər
Evlər yanmış, var – yox talanmış, camaat qırılmışdı
Uşaq anasının qucağından dartınıb düşmək istəyir, ana buraxmırdı
Amma, ancaq bağlayıcılarının köməyi ilə
İstər, istərsə də bağlayıcılarının köməyi ilə
Lakin bağlayıcısının köməyi ilə
Yəni bağlayıcısının köməyi ilə
Yer budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin yerini bildirir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir
Yer budaq cümləsi baş cümləyə bəzən haraya, harada, haradan bağlayıcı sözlərlə bağlanır
Yer budaq cümləsində baş cümlədə yönlük, yerlik və çıxışlıq hallarda oraya, orada, oradan sözləri olmadıqda, onları bərpa etmək mümkün olmur
Heç onun ixtiyarı yoxdur ki, sənə bir söz desin
Elə ki, Çənlibeldə yurd – yuva saldıq, onda onlar bizə lazım olacaq
Bizim kəndin vəziyyəti elədir ki, orada hər şey qurub – yaratmaq olar
Harada camaat varsa, biz orada qalmalıyıq
Coşğunu bir həftəlik gəzintiyə göndərdilər, ona görə ki, o dərs əlaçısıdır
Biz zəhməti ona görə sevirik ki, əsl insan kimi yaşayaq
Kəndlilər palçığa saman qatırdılar ki, qışda evin divarlarını yağış yumasın
Vüqar ona görə belə tez getdi ki, qatara vaxtında çatsın
Şərt budaq cümləsi baş cümləyə əgər, hərgah, madam ki, indi ki, bir halda ki bağlayıcıları ilə bağlanır
Şərt budaq cümləsi baş cümləyə intonasiya ilə bağlanmır
Şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrin elə tipi də var ki, baş cümlə əvvəl işlənir
Şərt budaq cümləsində bu şərtlə, o şərtlə, bir şərtlə qəlib sözlərindən biri iştirak edir
Kəmiyyət budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin və ya əlamətin səbəbini bildirir
Kəmiyyət budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin məqsədini bildirir
Kəmiyyət budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin şərtini bildirir
Kəmiyyət budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin və ya əlamətin miqdarını bildirir
Budaq cümləni baş cümləyə bağlayan vasitə
Bahar gəldiyi üçün təbiət canlandı
Əgər bahar gəlsə, təbiət canlanar
Bahar gəlmək istəyəndə təbiət canlanır
Təbiət canlanır, çünki bahar gəlir
Bahar gələndə təbiət canlanır
Qarşılaşdırma budaq cümləsi
Sərbəst şeir nümunəsini yazmışdır
Faciə janrını gətirmişdir
Dramaturgiyanın əsasını qoymuşdur
Bu elə meyvədir ki, yeyəndə cavanlaşırsan.
Sən nə cür istəyirsən, elə də düzəlt
Mən bilirəm. Sən nə fikirləşirsən.
Ölkəmizin təbii sərvətlərə malik olduğu hamıya məlumdur
Son söz bu idi ki, onu kəndlərinə aparsınlar
tərzi-hərəkət budaq cümləsi