Cümlə
Cümlə haqqında ümumi məlumat. Hissə 1.
Müəllif: 2014_emrah
(Əlavə edilib: 08.08.2014)
Müstəqil cümlənin xəbəri ola bilməyən fel şəkli hansıdır?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
heç bir cümlə üzvü arasında olmur
Azərbaycan dilində ismi birləşmələrin növləri çoxdur
III növ təyini söz birləşməsinin I tərəfi və II şəxs əvəzliklərinin cəmi ilə ifadə olunanda bəzən II tərəflərdə bunlara uyğun mənsubiyyət şəkilçiləri işlədilmir
Gözləri dolğun, fikri aydın və s. “ qeyri – təyini ” ismi birləşmələrdir
“ Qeyri – təyini ismi birləşmələr ” ismi birləşmələrin nisbətən çox işlənən növləridir
İki və daha artıq müstəqil sözün məna və qrammatik cəhətdən birləşməsindən əmələ gələn sözlərə
Hərəkət və əlamət obyektini bildirir
Bitmiş fikir ifadə edən bir sözə və ya bir neçə sözün birləşməsinə
Məna və qrammatik cəhətdən bir – biri ilə əlaqədar olan, müəyyən suallara cavab verən sözlərə
Əsas söz asılı sözə tabe olur və onu müxtəlif cəhətlərdən izah edir
Söz birləşməsinin tərkib hissələrindən biri əsas söz, o biri isə asılı söz olur
Asılı söz əsas sözə tabe olur və onu müxtəlif cəhətdən izah edir
Bəzən birinci tərəf əvəzinə tabe tərəf, ikinci tərəf əvəzinə tabeedici tərəf terminləri işlənir
Aytacın atası yaxşı diş həkimidir
Bu uşaqlar şəhərdəki on nömrəli orta məktəbdə oxuyurdular
Biz bu gün yola düşəcəyik
Ramil istədiyi universitetə qəbul olundu
Kimə? nəyə? nə üçün? kimdə? və s. suallara cavab verir
Daha çox ismi xəbərə aid olur
İki cür olur: müəyyənlik bildirən və qeyri – müəyyənlik bildirən
İsmin yönlük, yerlik, çıxışlıq halında olan sözlərlə ifadə olunur
Bu əhvalatı Buzbulaqda hamı bilirdi
O, dar cığırla yuxarı qalxırdı
İki və daha artıq müstəqil sözün məna və qrammatik cəhətdən birləşməsindən əmələ gəlir
Quruluşuna görə iki cür olur
Əsas və asılı tərəfi olur
Həm ayrı, həm defislə yazılır
Əsas tərəfi adlarla ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Əsas tərəfi felin təsriflənməyən formaları ilə ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Əsas tərəfi saylara ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Feli birləşmələrin xüsusi tərifi yoxdur
feli birləşmələrin əsas tərəfi felin təsriflənən formaları ilə ifadə olunur
Mübtədası olmayan, təsəvvür olunması da qeyri-mümkün olan sadə cümlələr
Qrammatik əsası olan cümləyə
Hərəkətin qeyri-müəyyən şəxsə aid olduğunu bildirən cümləyə
Hərəkətin hamıya aid olduğunu bildirən cümlələrə
Yalnız bir sözdən ibarət olan cümləyə
Vətənin hər qarışını qoruyaq
O, sərin dağ havasını ciyərlərinə çəkdi
Döysün qapıları külək doyunca
Yüksək hiss – həyəcanla tələffüz edilən cümlələrə əmr cümləsi deyilir
Əmr cümləsinin xəbəri felin xəbər şəkli ilə ifadə olunur
Əmr cüməsinin üç növü var
Felin əmr şəkli ilə əmr cümlələri arasında məna və qrammatik cəhətdən əlaqə var
sadə düzəltmə və mürəkkəb olur
sözlərə nisbətən konkretdir
Tabelilik əlaqəsinin növüdür
Əvvəl asılı söz, sonra isə əsas söz işlənir
Mübtəda ilə xəbər arasında olur
Əvvəl gələn söz sonrakını izah edir
Yanasan tərəf heç bir qrammatik şəkilçi qəbul etmir
1-ci növ təyini söz birləşməsi
2-ci növ təyini söz birləşməsi
Uca dağlar məskənin olsun
M.P.Vaqif ağıllı, savadlı, hazırcavab və mərd bir şəxsiyyət idi
Ağam-ağam yağan qar yolları bürüdü
Ürəyin hər zaman döyünməlidir
Sən axşam və səhər çiçəkləri sulayarkən
Axşam dostlarımı qarşılayanda
Füzulinin məşhur "Leyli və Məcnun" poeması
Dağların və çəmənlərin gözəlliyi
Xəzər dənizinin qərb sahili
III növ təyini söz birləşməsi