III Bölmə. Köməkçi nitq hissələri
Nidaların quruluşca növləri. Hissə 1.
Müəllif: gülər
(Əlavə edilib: 19.09.2012)
Nidaların quruluşca növü hansılardı?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
əşyanın əlamətini bildirir
Felin təsriflənən formaları ilə eyni leksik mənanı bildirir.
Mənsubiyyətə görə dəyişir.
Təsirli və təsirsiz olur.
Felin müxtəlif qrammatik məna növlərində olur.
Fel təfəkkürümüzdə canlandırdığımız hərəkətləri də bildirir
Bütün sadə fellər türk mənşəlidir
Felə aid şəkilçilər həm leksik, həm də qrammatik şəkilçilər ərəb mənşəlidir
Felin şərt şəkili müstəqil cümlənin xəbəri ola bilmir
Düzəltmə fellər saydan, əvəzlikdən, felin özündən və zərfdən də əmələ gəlir
Düzəltmə fellər əsasən say və əvəzlikdən düzəlir
Səpələ, soruş, sözləri feldən düzələn düzəltmə fellərdir
Sözdüzəldici şəkilçilərin köməyi ilə düzələn fellər sadə fellər adlanır
Şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişmir
Felin arzu şəkli arzu, istək bildirir
Arzu şəkli çox vaxt gərək sözü ilə işlənir
Arzu şəklinin xüsusi formal əlaməti yoxdur
Arzu şəklinin mənasında gələcək zaman anlayışı var
Qoşmalar, əsasən, isimlərə qoşulur və həmin isimlərlə başqa sözlər arasında əlaqə yaradır
Qoşma ismin bütün hallarında olan sözlərə qoşulur
Qoşmalar ismi əvəz edən əvəzliklərlə, məsdərlə, bəzi zərflərlə, eləcə də substantivləşən başqa sözlərlə də işlənə bilir
Qoşmaların aid olduğu sözlər, hansı nitq hissəsindən olur – olsun, ismin hallarından birində işlənir
həm bağlayıcısı, adətən, cümlədə təkrarla reallaşır
ilə bağlayıcısı samitlə bitən sözlərdən sonra iki cür tələffüz olunur və iki cür yazılır
ilə bağlayıcısı saitlə bitən sözlərdən sonra, bir qayda olaraq bitişik yazılır
gah bağlayıcısı cümlədə təkrarlanır və ayrı yazılır
Di gəl, durnalara bir şeir deyək
Axı bu məsələ çoxdan həll olunmalı idi
Təkcə Anar bütün tapşırıqları düzgün həll etmişdi
Hazırlamaq üçün, axşama kimi
Mürəkkəb zərflər iki sözün birləşməsindən əmələ gəlir
Tezdən, çoxdan, birdən zərfləri mürəkkəbdir
Mürəkkəb zərflərdə iki söz birləşir, bir söz olur
Mürəkkəb zərflər də sadə və düzəltmə zərflər kimi felə aid olub, hərəkəti izah edir
Elə adamlarla oturub – durma
Elə hamı mən deyəni deyir
Elə bil ki, üzümüzə gün doğdu
Nəhayət, gözlədiyimiz gün gəlib çatdı
Təəssüf ki, biz mənəviyyata az əhəmiyyət veririk
Əlbəttə ki, düz sözə zaval yoxdur
Birincisi, o, hələ uşaqdır
Biri əsas nitq hissəsi,digəri köməkçi nitq hissəsidir.
Qoşma sözlərə qoşularaq müəyyən məna çaları yaradır, bağlayıcı isə sözləri və cümlələri əlaqələndirir.
İkisi də cümlələri bir-biri ilə əlaqələndirir.
Allah dovşanı cəzalandırmaq istəyəndə ona cəsarət verir
Yaman günə səbr edən yaxşı günə tez çatar
Aygün sevinə-sevinə pilləkənləri cıxmağa başladı
Qabaqda gedən şad xəbər aparır
Onu tanıyan da danışır, tanımayan da
Bizdə şeir də var, sənət də vardır
Həm yağış yağır, həm də külək əsirdi
Mən də sənin tərəfindəyəm
Nə bu gün, nə də sabah vaxtım olmayacaq
hər ikisi həm mürəkkəb həm də sadədir
1, 2, 3-cü şəxsin cəmində
Cümlədə modallıq yaratmaq