Bölmə III
§21. Nitqin düzgünlüyü, dəqiqliyi və ifadəliliyi. Hissə 1.
Müəllif: tyty
(Əlavə edilib: 04.12.2013)
Nitq əsasdır, yoxsa dil?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Həm fonetik, həm qrammatik
Etimologiya, lüğətçilik, fonetika
Etimologiya, lüğətçilik, dialektologiya
Lüğətçilik, sintaksis, morfologiya
Dialektologiya, fonetika, lüğətçilik
Vurğu hecalardan birinin digərinə nisbətən qüvvətli deyilməsidir
Türk mənşəli sözlərdə vurğu sözün əvvəlində olur
Alınma sözlər vurğu qəbul etmir
Şəkilçilər vurğu qəbul etmir
Salam, bağışlayın, gecəniz xeyrə qalsın
Buyurun, əyləşin, xanım, cənab
Oğlum, uğur olsun, sağ olun
Təbrik edirəm, qızım, cənab
Ağzına su almaq – ağzını qıfıllamaq
Dil – dil ötmək – dilotu yemək
Burnunun ucu göynəmək – ürəyi istəmək
Dil – dil ötmək – ağzına su almaq
Frazeoloji birləşmələr sintaktik baxımdan parçalanır
Frazeoloji birləşmələr bir cümlə üzvü olur
Frazeoloji birləşmələr omonimlik, sinonimlik, antonimlik yarada bilir
"Nənəsinin nəsihəti Arifin bir qulağından girib, o biri qulağından çıxdı" cümləsi frazeoloji birləşməyə bir nümunədir.
Natiqliklə nitq mədəniyyətini eyniləşdirmək olmaz
Hər kəs nitqini tərbiyə edə bilər
Ədəbi dilə yiyələnməyin özü nitq mədəniyyətinə sahib olmağa çalışmaqdır
Dil əsasdır, nitq ondan törəmədir
Dil tarixən az dəyişkəndir, nitq isə çox dəyişkəndir
Dil və nitq ünsiyyət vasitələridir
Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir
Hər hansı bir zonada yaşayan bir qrup əhalinin dilində işlənən söz və ifadələr
Müəyyən elm sahələrinə aid olan sözlər
Mənası hamı tərəfindən anlaşılan sözlərə
Hamı tərəfindən istifadə olunmayan və anlaşılmayan sözlər
Müasir Azərbaycan dilinin lüğət tərkibində 60 – cı illərdən başlayaraq özləşmə meylləri müşahidə olunur
Dili tərk etmiş bir sıra türk mənşəli sözlərin yenidən qayıtması da özləşmə prosesinin təsiri ilə baş verir
Özləşmə dedikdə hər cür söz yaradıcılığı başa düşülür
Dil tarixən çox dəyişkəndir
Dil yalnız insana məxsusdur, heyvanlarda səs dili olmur
təbəssümlü, xoş rəftar olmaq
jestlərdən istifadə etmək
ədəbi dil normalarına əməl etmək
natiqlik sənətinə yiyələnmək
Fikrin ifadəsi üçün birbaşa tələb olunan sözün, ifadənin və ya cümlənin seçilməsi
Mücərrəd anlayışlardan istifadə edilməsi
Qrammatik normalara əməl olunması
Orfoqrafiya qaydalarına düzgün əməl edilməsi
Tərcümə yolu ilə çatdırılan nitq
Azərbaycan dilində olan nitq
Əlavə vasitələr olmadan başa düşülən nitq
Leyli və Məcnun poeması Füzuli yaradıcılığının zirvəsidir
Kim nə bilir gələ, gəlməyə
Kərim kədərli vəziyyətdə dalğalara baxırdı
Mən ölüm qoy çalsınlar, mən istəyirəm, oynuyum
Nitq əsasdır dil ondan törəmədi
bu yalnız şəfəq sözü üçün doğrudur
vurğu həmişə son hecaya düşdüyünə görə