(Mündəricatlar siyahısı)

Azərbaycan dili - X sinif

Bölmə III

§30. Nitq normalarının tarixiliyi. Hissə 1.

Test ID - 48676

Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 23.05.2011)

Nitq normalarının tarixiliyi haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

..	Norma tarixi kateqoriyadır
..	Ədəbi dilin normasında sabitlik həmişə olmur
..	Nitq normalarının tarixiliyi ədəbi dilin inkişafının təkmilləşməsinin nəticəsidir
..	Dövr keçdikcə ədəbi dilin normasında əvvəlkindən fərqli müəyyən keyfiyyətlər meydana çıxır

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Paylaşın - Hamı bilsin

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.

Testin cavabını göstər

Abune ol, hədiyyə qazan

Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.

Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

"Irlandiya" sözü ilə "yazarkən" sözündə vurğu neçənci hecaya düşür?

1-ci hecaya düşür.

2-ci hecaya düşür.

3-cu hecaya düşür.

4-cu hecaya düşür.

5-ci hecaya düşür.

Əşyəvi yazı dedikdə nə başa düşürsünüz?

fikrin şəkillərdə ifadəsi

fikrin əşyalarda ifadəsi

fikrin səslərlə ifadəsi

fikrin sözlə ifadəsi

yazının bütün növlərinin ifadəsi

Mimika nədir?

əl – qol hərəkətləri

bədii natiqlik

üz əzələlərinin mənalı hərəkəti

nitq etiketləri

Jest haqqında deyilənlərdən biri səhvdir:

Nitqin təsir gücünü, emosionallığını artırır

Hər bir jest ölçülüb – biçilməli və ondan yerində istifadə edilməlidir

Hər bir görkəmli natiqin özünəməxsus jest üslubu olur

Jest üz əzələlərinin mənalı hərəkətinə deyilir

Azərbaycan ədəbi dilinin hansı normasında dəyişmə gec olur?

Fonetik

Leksik

Qrammatik

Həm fonetik, həm leksik

Bu tip dillərdə sözün kökü içəridən dəyişir və şəkilçi sözün əvvəlində, axırında gəlir:

Flektiv

Həm iltisaqi, həm kök dillər

Kök dillər

İltisaqi dillər

Dilçilik elminin praktik sahəsi:

Etimologiya

Dialektologiya

Lüğətçilik

Morfologiya

Dilçilik elmi nəyi öyrənir?

Sözün mənşəyini, kökünü, nədən törəməsini öyrənir

Lüğətlərin tərtibi, yaranma qaydalarını

Dilin qayda – qanunlarını, xüsusiyyətlərini

Sözün kökünü, onun başqa sözlərlə bağlılığını

Orfoepiya və orfoqrafiya qaydaları dilçiliyin hansı bölməsində öyrənilir?

Leksika

Morfologiya

Sintaksis

Fonetika

Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:

Azərbaycan dilindəki leksik şəkilçilər işlənmə yerinə görə ön və son şəkilçilər qrupuna bölünür

Bəzən bir sözə bir deyil, iki və daha artıq şəkilçi artırıla bilir

Morfoloji yolla söz yaratmaq prosesi söz köklərinə qrammatik şəkilçilər yaratmaqla yaranır

Dildə sözlərin öz əvvəlki mənasından fərqli olan yeni məna kəsb etməsinə leksik yolla söz yaratmaq deyilir

Aşağıdakı fikirlərdən biri düzgündür:

Leksik şəkilçilər qoşulduqları sözlərin formasını dəyişir

Dildəki ayrı – ayrı sözlər kimi şəkilçi morfemlər omonim ola bilmir

Dilin mənalı hissələri, yəni kök, leksik və qrammatik şəkilçilər ayrı – ayrılıqda fonem adlanır

Morfemika dilçiliyin sözlərin tərkibindən, onların quruluşundan bəhs edən bölməsidir

Oğuz qrupuna daxil olan cərgə hansıdır?

Türk, türkmən, qazax

Qırğız, tatar, qaqauz

Türk, türkmən, qaqauz

Qaqauz, başqırd, qumuq

Leksik normanın pozulduğu cümləni tapın:

Məsələnin təfsilatını heç kəs bilmirdi

Bu müdhiş mənzərə onu daha da narahat edirdi

Meyvələr ağacdan yerə dağıldı

Hər şey unudulmuşdur

Nitqin düzgün tərifini tapın:

Nitq – ünsiyyət vasitəsi olub, mücərrəd işarələr sistemindən ibarətdir

Nitq – ünsiyyət prosesidir, bu və ya digər məlumatın ifadə tələbinə uyğun olaraq dilin ifadə imkanları əsasında meydana çıxır

Nitq – nitqin təzahürü üçün lazım gələn ictimai, psixoloji və fizioloji aktların sistemidir

Nitq ünsiyyət vasitəsidir

Aşağıdakılardan biri səhvdir:

O nitq forması düzgün hesab olunur ki, orada dilin fonetik, leksik, qrammatik qayda – qanunları pozulmasın

Mədəni nitq həm də dəqiq olmalıdır

Nitqin düzgünlüyü özlüyündə nə qədər mühüm olsa da, bu nitq mədəniyyəti üçün hələ hər şey demək deyildir

Nitqin düzgünlüyü hamıdan tələb olunmur

Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin normaları haqqında fikirlərdən biri düzgündür:

Dilin xarici quruluşunu onun fonetikası, leksikası və qrammatikası təşkil edir

Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin normaları bu dilin dialekt, yaxud şivələrinə məxsus normalardan və xalq danışıq dilindəki qeyri – sabit normalardan fərqlənmir

Ədəbi dilin normaları bir sistem olsa da, onların müstəqilliyi də vardır

Fonetik normada dəyişmə tez olur