|
Bölmə III
§23. Dil, nitq və nitq fəaliyyəti. Hissə 1.
|
Test ID - 48428
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 06.05.2011)
Qeyd olunan fikirlərdən biri səhvdir:
CAVAB DÜZDÜR! Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın. CAVAB SƏHVDİR Paylaşın - Hamı bilsin
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
|
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Türkologiyada ilk lüğət kimə aiddir?
Mirzə Kazım bəyə
Hüsam Təbriziyə
Mahmud Kaşğariyə
Hinduşah Naxçıvaniyə
Frazeoloji birləşmələr haqqındakı fikirlərdən biri səhvdir:
Sabit söz birləşmələri frazeoloji birləşmələr adlanır
Frazeoloji vahidlər bütövlükdə bir məna ifadə edir
Frazeoloji birləşmələr sintaktik baxımdan parçalanır
Frazeoloji birləşmələr bir cümlə üzvü olur
Frazeoloji vahidlər haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Frazeoloji birləşmələr sintaktik baxımdan parçalanır
Frazeoloji birləşmələr bir cümlə üzvü olur
Frazeoloji birləşmələr omonimlik, sinonimlik, antonimlik yarada bilir
"Nənəsinin nəsihəti Arifin bir qulağından girib, o biri qulağından çıxdı" cümləsi frazeoloji birləşməyə bir nümunədir.
Leksik normanın pozulduğu cümləni tapın:
Məsələnin təfsilatını heç kəs bilmirdi
Bu müdhiş mənzərə onu daha da narahat edirdi
Meyvələr ağacdan yerə dağıldı
Hər şey unudulmuşdur
Ədəbi dilin hansı norması hər bir şəxsdən sözün mənasına bələd olmağı, onu düzgün, yerində işlətməyi tələb edir?
Leksik
Fonetik
Qrammatik
Həm fonetik, həm qrammatik
Nitq haqqında fikirlərdən biri düzgündür:
Nitq mədəniyyətinin ən mühüm şərti nitqin ifadəliliyinə əməl etməkdir
Nitq mədəniyyəti dilçiliyin nəzəri sahəsi sayılır
Nitqin ifadəliliyi dedikdə fikrin ifadəsi üçün birbaşa tələb olunan sözün, ifadənin və ya cümlənin seçilməsi nəzərdə tutulur
Nitq mədəniyyətinin konkret predmeti yoxdur.
Dil və nitq haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Nitq əsasdır, dil ondan törəmədir
Dil tarixən çox az dəyişikliklərə uğrayır
Ünsiyyət vasitəsi olan dilin ünsiyyət prosesi olan nitqə çevrilməsi çox mürəkkəb bir hadisədir
Nitq dilə nisbətən dəyişkəndir
Fikirlərdən hansı yanlışdır?
Ədəbi dilin tabe olduğu qayda – qanunlar sisteminə nitq normaları deyilir
Ədəbi dil xalq dilinin ciddi fonetik, leksik, morfoloji və sintaktik normalar əsasında fəaliyyət göstərən formasıdır
Ədəbi dil - milli dilin müəyyən qayda – qanunlara tabe olan və xalqın nümunəvi ünsiyyətinə xidmət edən nitq formasıdır
Nitq ünsiyyət vasitəsidir
Müasir Azərbaycan ədəbi dilinin normaları haqqında deyilənlərdən biri səhvdir:
Orfoepik və orfoqrafik normalar dilimizin fonetik və qrammatik normaları əsasında yaranır
Türk dillərinin iltisaqi quruluşa malik olması onların ədəbi normalarının xarakterini, tipologiyasını müəyyən edir
İltisaqilik ədəbi dildə əsas şərt kimi gözlənilir
Ədəbi dilin normaları bir sistem olsa da, onların müstəqilliyi yoxdur
Mübtəda ilə xəbər cümlədə şəxsə müəyyən dərəcədə isə kəmiyyətə görə uzlaşmazsa bu zaman ədəbi dilin hansı norması pozulmuş olar?
Fonetik
Leksik
Qrammatik
Həm qrammatik, həm fonetik
Özləşmə meyli haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:
Dili tərk etmiş bir sıra türk mənşəli sözlərin yenidən qayıtması da özləşmə prosesinin təsiri ilə baş verir
Özləşmə üç yolla gedir
Azərbaycanda milli türk sözlərinin yaranması prosesi əvvəllər baş verməmişdir
Son zamanlar da bir sıra leksik vahidlər meydana çıxmışdır
Özləşmə meyli haqqında fikirlərdən biri səhvdir:
Müasir Azərbaycan dilinin lüğət tərkibində 60 – cı illərdən başlayaraq özləşmə meylləri müşahidə olunur
Dili tərk etmiş bir sıra türk mənşəli sözlərin yenidən qayıtması da özləşmə prosesinin təsiri ilə baş verir
Özləşmə dedikdə hər cür söz yaradıcılığı başa düşülür
Özləşmə üç yolla gedir
Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:
Ədəbi dil xalq dilinin ciddi fonetik, leksik, morfoloji və sintaktik normalar əsasında fəaliyyət göstərən formasıdır
Ədəbi dil xalq dilinin cilalanmış təzahürüdür
Ədəbi dilin yazılı və şifahi formaları var
Şifahi ədəbi dilin ilk nümunələri dövlət sənədlərinin, dövlət başçılarının məktublarının dili olmuşdur
Azərbaycan – türk milli dili nə zaman formalaşmışdır?
XVI əsrin sonlarından
XIV əsrin axırlarında
XXəsrin əvvəllərində
Eramızdan əvvəl I minillikdə
Nitq istisnaları nədir?
ayrı – ayrı müəlliflərin nitqində köhnəlmiş sözlərdən istifadə
ədəbi dil normasının pozulması
üslublardan birinin ədəbi dildə aparıcı rol oynaması
ədəbi dildəki qeyri – normativ hallar
Tarixizm sözlər olan sıranı seçin:
darğa, nazir, abbası
koxa, çuxa, batman
ərən, tanıq, əsən
varmaq, darğa, kolxoz
Professorun auditoriyada oxuduğu mühazirə natiqliyin hansı növünə aiddir?
Bədii
İnzibati – idarə
İşgüzar
Akademik
1. Öz dövrünü keçmiş nitq vahidləri bu və ya digər üslubda “ ilişib ” qalır
2. Yeni meydana çıxmış nitq vahidləri bir müddət normativləşmir. – göstərilənlər aiddir:
Nitq etiketlərinə
Nitq istisnalarına
Ədəbi dilin normalarına
Natiqlik sənətinə
Fonetik norma nə vaxt pozulur?
Cümlədə söz sırası pozulduqda
Mübtəda və xəbər arasında uzlaşma pozulduqda
Orfoqrafik, yaxud orfoepik norma pozulduqda
Məntiqi vurğunun yeri dəyişdikdə
Azərbaycan dövləti beynəlxalq münasibətlərdə hansı dildə təmsil olunur?
Türk dilində
Rus dilində
İngilis dilində
Azərbaycan dilində