I bolmə
Təyini söz birləşmələrinin cümlədə rolu. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 02.06.2011)
Qeyri – təyini söz birləşməsini seçin:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Fikir bitkinliyi şərti mənada işlənir
Hər cümlə bu və ya digər konkret fikri ifadə edir
heç bir cümlə üzvü arasında olmur
Asılı söz və əsas söz əvəzinə çox vaxt birinci tərəf, ikinci tərəf ifadələrindən istifadə edilir
Söz birləşmələrinin 3 növü var
Azərbaycan dilində ismi birləşmələrin növləri azdır
Əsas söz asılı sözə tabe olur
Cümlənin növlərinə aid intonasiya cümlələrin özlərini bir – birindən fərqləndirmir
İntonasiya da cümlənin əsas əlamətlərindəndir
Cümlənin bir – biri ilə əlaqədar olan iki cəhəti var
Cümləyə məxsus intonasiya şifahi nitqdə özünü göstərir
Yenə də hər zaman ürəyimdəki sənsən
İzin ver qolumu salım boynuna
Ayrılarmı könül candan, Azərbaycan, Azərbaycan
Qoy gülləri ya qan sulasın, yaxud ədalət
Yüksək hiss – həyəcanla tələffüz edilən cümlələrə nida cümləsi deyilir
Nida cümlələrinin xüsusi forması yoxdur
Nida cümləsinin üç növü var
Nəqli, sual və əmr cümlələri həyəcanlı intonasiya ilə deyiləndə nida cümləsinə çevrilir
Tabe sözün şəxs və kəmiyyətə görə əsas sözlə uyğunlaşmasına uzlaşma əlaqəsi deyilir
Bu əlaqə həm mübtəda ilə xəbər arasında, həm də II və III növ təyini birləşmələrinin tərəfləri arasında olur
Uzlaşma əlaqəsinin heç bir qrammatik göstəricisi yoxdur
Kəmiyyətə görə uzlaşma I və II şəxslərin tək və cəmində həmişə olduğu halda, III şəxsin cəmində bəzən pozulur
Bu əhvalatı Buzbulaqda hamı bilirdi
O, dar cığırla yuxarı qalxırdı
Səbəb və məqsəd zərflikləri arasında oxşar və fərqli cəhətlər var
Səbəb və məqsəd zərfliklərinin ifadə etdiyi iş xəbərdəki işdən əvvələ aid olur
Səbəb və məqsəd zərflikləri birinci növbədə mənalarına görə fərqlənir
Səbəb və məqsəd zərfliklərinin ayrıca sualları da var
Söz birləşməsi və söz arasında oxşar cəhət yoxdur
Söz birləşməsi yalnız formasına görə sözdən fərqlənir
Söz birləşmələri ilə mürəkkəb sözlər bir – birinə daha çox oxşayır
Söz birləşməsi yalnız mənasına görə sözdən fərqlənir
Dilimizdə zərfliklərin cümlənin əvvəlində işləndikləri halları yoxdur
Yalnız baş üzvlərdən ibarət olan cümlələrdə əvvəl mübtəda, sonra xəbər işlənir
Mübtəda ilə xəbər yerini dəyişdikdə cümlə üzvlərinin sırası pozulur
Cümlə üzvləri müəyyən qanunauyğunluqla sıralanır
Fatimənin babası şirkətdə növbə rəisidir
Müharibə başlayanda yayın ilk ayı idi
Tədris ili mayın otuzunda yekunlaşır
Qeyri – müəyyən şəxsli cümlə
Feli xəbərli sadə cümlədir
Yanaşma əlaqəsində olan üç söz var
İdarə əlaqəsinin asılı tərəfi olan sözlər eyni cümlə üzvü deyil
Təyinləri quruluşca sadədir
Cümlənin bütün üzvləri həmcins ola bilər
Həmcins üzvlər arasında tabesizlik əlaqəsi olur
“ ki ” bağlayıcısı həmcins üzvlər arasında işlənə bilir
Həmcins üzvlərdə zaman şəkilçiləri ixtisar oluna bilər
Dostlar hər dərdimizə şərik çıxdılar
Adi dərəcə əlamətin adi haldan çox olduğunu bildirir.
Adi dərəcə əlamətin adi halda olduğunu bildirir.
Morfoloji üsulla yarandığını bildirir.
Əlamətin adi haldan az olduğunu bildirir.
Əlamətin olmadığını bildirir.
Bəh-bəh nə gözəl havadır!
Dedim axı bu işin axırı yoxdur.
Beləliklə, xilafət parçalandı.
Qızın bu işdən xəbəri yoxdur.