III Bölmə. Köməkçi nitq hissələri
19. Qoşma. Hissə 1.
Müəllif: ayka_sweet
(Əlavə edilib: 02.03.2013)
Qoşmalardan biri səbəb-məqsəd mənasını ifadə edir:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Felin bildirdiyi hərəkət ayrı – ayrı şəxslər tərəfindən icra edilir
Azərbaycan dilində qrammatik cəhətdən 3 şəxs var
Fellər şəxslərə aid şəkilçilər qəbul etsələr də dəyişmir
Felin şəxs və kəmiyyətə görə dəyişməsini göstərən şəkilçilər şəxs sonluqları adlanır
variantların heç biri doğru cavab deyil
Felin bildirdiyi hərəkət ayrı – ayrı şəxslər tərəfindən icra edilir
Fellər şəxslərə aid şəkilçilər qəbul edərək dəyişmir
Felin bildirdiyi hərəkət ayrı – ayrı şəxslər tərəfindən icra edilmir
Fellər kəmiyyətə görə dəyişmir
Bağlayıcılar sözlərdən ayrı tələffüz edilir və ayrı yazılır
ilə bağlayıcısı samitlə bitən sözlərdən sonra iki cür tələffüz edilir və iki cür yazılır
ilə bağlayıcısı saitlə bitən sözlərdən sonra, bir qayda olaraq, ayrı yazılır
ilə bağlayıcısı ixtisar formasında əsas sözlə bir yerdə tələffüz edilir və ayrı yazılır
Şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməsi
Nəqli keçmiş zaman hərəkətin nisbətən, yaxın keçmişdə icra olunduğunu bildirir
Şühudi keçmiş zaman hərəkətin baş verməsini nəql yolu ilə bildirir
Nəqli keçmiş zamanın – mış4 və - ıb4 şəkilçiləri sinonim şəkilçilərdir
Şühudi keçmiş zamana bəzən uzaq keçmiş də deyirlər
İdi, imiş tarixən feldən törədiklərinə görə, onlara şərti olaraq “ köməkçi fel ” deyilmişdir
Lüğəvi mənası olan sözlərdir
İdi, imiş köməkçi felləri isimlə, sifətlə, sayla, əvəzliklə, eləcə də zərflə işlənir
İdi, imiş köməkçi felləri felin vacib, lazım, arzu, şərt şəkillərində olan fellərlə işlənir
Hərgah bina tikilib başa çatsa, fəhlələr müəyyən qədər istirahət edə bilərlər
Madam ki, gəlibsən, sözünü de
Səs – səmir gəlmirdi, sanki bütün kənd yatmışdı
Onlar çox çalışdılar, ancaq ciddi bir nəticə əldə olunmadı
əvvəl vergül, sonra nöqtə
əvvəl vergül, sonra nida və ya üç nöqtə
əvvəl vergül, sonra nida və ya sual
Hər ikisi də əlamət bildirir.
Hər ikisinin quruluşca 3 növü var.
İkisi də necə? nə cür? hansı? suallarına cavab olur.
Bəzi sözlər həm sifət, həm də tərzi-hərəkət zərfi kimi işlənə bilir.
Həm sevgi bəsləyir, həm can yandırır
Sönük duyğuları işıqlandırır
Tikdiribsən qəsr, eyvan, oda sən
Öldür Aşıq Ələsgəri, özün günahkar ol, yaylaq
Kosa tamaşaçıları güldürdü
Sözlər arasında məna çaları yaradır
Sözləri və cümlələri bir-birinə bağlayır
Əşyanın hərəkətini bildirir
qəm-kədər, nifrət, məhdudlaşdırıcı
Qəm-kədər, nifrət, təsdiq
Qəm-kədər, nifrət, çağırış, qorxu, sevinc
Qüvvətləndirici, dəqiqlədirici
Bənzətmə və müqayisə növü
Yaxşı şagird yaxşı oxuyar
Kənddə havalar yağmurludur
Qəflətən güclü külək başladı