Cümlə üzvləri
Zaman zərflikləri. Hissə 1.
Müəllif: Qonaq__58174
(Əlavə edilib: 08.12.2012)
Qoşmanın qoşulduğu sadə zaman zərfliyi hansı cümlədədir?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Heç bir cümlə üzvləri arasında olmur
Fikir bitkinliyi şərti mənada işlənir
Hər cümlə bu və ya digər konkret fikri ifadə edir
Formasına və məna xüsusiyyətlərinə görə təyini söz birləşmələri üç növə ayrılır
Birinci növ təyini söz birləşmələrin əmələ gəlməsində heç bir formal əlamət iştirak etmir
Birinci növ təyini söz birləşməsinin ikinci tərəfi əsasən sifətlə ifadə olunur
Birinci növ təyini söz birləşmələrinin tərəfləri arasında məna əlaqələri olur
Cümlənin növlərinə aid intonasiya cümlələrin özlərini bir – birindən fərqləndirmir
İntonasiya da cümlənin əsas əlamətlərindəndir
Cümlənin bir – biri ilə əlaqədar olan iki cəhəti var
Cümləyə məxsus intonasiya şifahi nitqdə özünü göstərir
Nida cümlələrinin xüsusi forması var
Nida cümlələri, əsasən, üç yolla əmələ gəlir
Nida cümlələri başqa cümlə növlərinə nisbətən daha çox işlənir
Nida cümlələri, adətən, bədii əsərlərin dilində, xüsusi dram əsərlərində, şeirdə çox işlənir
Xəbər cümlənin əmələ gəlməsində xüsusi rol oynayan cümlə üzvüdür
Cümlənin əsas əlamətlərindən biri xəbərə malik olmaqdır
Əgər xəbər yoxdursa, cümlə də yoxdur
Xəbər məna və qrammatik cəhətdən mübtədaya tabe olmur
Var olsun şeirimiz, şairlərimiz
Qızlar ilə oğlanlar yanaşı oturmuşdular
Acılı, şirinli günlər görmüşük
Vurğun qarlı dağları, əngillikləri sevirdi
Miqdar zərfləri və ismi birləşmələrlə ifadə olunmur
İş və hərəkətin nə qədər icra olunduğunu bildirir
Nə qədər? sualına cavab verir
Miqdar zərfləri və ismi birləşmələrlə ifadə olunur
İş ,hərəkət və ya əlamətin səbəbini bildirir
Niyə? nə üçün? nə səbəbə? suallarına cavab verir
Üçün, görə, ötrü qoşmaları ilə də ifadə olunur
Səbəb zərfliyindəki iş xəbərdəki işdən sonra baş verir
İş və hərəkətin məqsədini bildirir
Niyə? nədən ötrü? nə məqsədlə? suallarına cavab verir
Məqsəd zərfliyi səbəb zərfliyindən məna çalarına görə fərqlənmir
Üçün, ötrü qoşmaları ilə də ifadə olunur
Cümlə intonasiyasının olması
Bitmiş fikir ifadə etməsi
Qrammatik cəhətdən formalaşmış xəbərə malik olması
Durna gözlü, kosmosa yol, insana hörmət
Şirin meyvə, başdan ayağa, mənalı söz
Uca dağ, dağlardan uca, gözləri dolğun
Əlində məktub, məktəb binası, qızıl üzük
- Ağa, şikayətim var. - Kimə?
- Niyə baxa bilmirsən? - Başım ağrıdığından...
- Yaxşı, sən su şikayətinə baxa bilərsənmi? - Yox.
- Bəs sən kimsən, ağa? - Mən pristavın pomoşniki.
Bəzi nidalar da təklikdə söz – cümlə kimi işlənir
Söz – cümlələr bir sözdən ibarət olur
Söz – cümlələr əsasən cümlədə xəbər vəzifəsində işlənir
Bəzən ədatlar və modal sözlər dialoqda ayrılıqda işləndikdə söz – cümlə kimi formalaşır
Siz məgər belə danışmışdınız?
Müəllim əlaçı şagirdləri təriflədi
Arif dərslərini yaxşı oxuyur
Uşaqlar həyətdə futbol oynayırdılar
Ceyhun siniflimizin əlaçısıdır
Əli dostu ilə səkidə söhbət edirdilər
Çox keçmişəm bu dağlardan
Düşərgəmiz çayın vadisində idi
Bu ahəstə ayaq səsləri onunkudur
Səni heç buralarda tanıyan varmı?
Belə şəkil karikatura deyildir
Dünən dostum bizə gəlmişdi.
Bayaq mən sevincimdən uçurdum.
Bacım dünən dərslərindən beş almışdı.
Mən bu uşağı yoldan keçirdim.
Mən dünən məktəbə getməmişdim.
Qeyri-təyini ismi birləşmələrin arasına qoşma əlavə etmək olar
Təyini söz birləşmələrinin 3 növü var
Qeyri-təyini ismi birləşmələr asılı tərəfin əsas tərəfi təyin edə bilmələrdir
İsmi birləşmələrin 2 növü var
İki müstəqil sözün məna və qrammatik cəhətdən birləşməsi ilə yaranır
Əsas və asılı tərəfi olur
Həm ayrı həm defislə yazılır
Əsasən cümlənin mürəkkəb üzvü olur
Quruluşuna görə sadə və mürəkkəb olur