Cümlə üzvləri
Qrammatik cəhətdən cümlə üzvləri ilə əlaqədar olmayan sözlər. Hissə 1.
Müəllif: Qonaq__10539
(Əlavə edilib: 19.10.2012)
Qrammatik cəhətdən cümlə üzvləri ilə bağlı olmayan sözlər:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Yazılmış sərhlər
ey, ay, a kimi nidalarla işlənir.
Həm sözlərlə, həm de söz birləşmələri ilə ifadə olunur.
Müraciət olunan şəxsi bildirir.
Xitab cümlədə xəbərlə uzlaşır.
Xitab cümlənin əvvəlində, ortasında, sonunda gələ bilər.
Heç bir cümlə üzvləri arasında olmur
Sənətkarı xalq yaşadır tabesizlik əlaqəli cümlədir
Tabe sözün şəxs və kəmiyyətə görə əsas sözlə uyğunlaşmasına tabesizlik əlaqəsi deyilir
Tabesizlik əlaqəsində olan sözlərdən biri o birinə tabe olur
Tabesizlik əlaqəsində olan sözlər ya intonasiya vasitəsi ilə, ya da tabesizlik bağlayıcıları ilə əlaqələnir
Nitq hissələri ilə ifadə olunan təyinlər quruluşca mürəkkəb olur
Təyin hərəkətin icrasını müxtəlif cəhətdən izah edən ikinci dərəcəli üzvdür
Təyin cümlədə isimlə ifadə olunan hər hansı üzvü izah edən ikinci dərəcəli üzvdür
Təyin quruluşca iki cür olur
Cümlə üzvləri müəyyən qanunauyğunluqla sıralanır
Mübtəda ilə xəbər heç vaxt yerini dəyişmir
Bəzən cümlə üzvlərinin qanunauyğunluqla sırası pozulur
Şeirlərdə cümlə üzvlərinin sıralanmasının nisbi sərbəstliyi təbiidir
Əsas tərəfi adlarla ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Əsas tərəfi felin təsriflənməyən formaları ilə ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Əsas tərəfi saylara ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Feli birləşmələrin xüsusi tərifi yoxdur
feli birləşmələrin əsas tərəfi felin təsriflənən formaları ilə ifadə olunur
Həm leksik, həm də qrammatik mənası var
Qürbət sözünün antonimidir.
2 uzlaşma, 1 yanaşma, 3 idarə
1 uzlaşma, 3 idarə, 1 yanaşma
Ağacdan asılmış oyuncaqlar necədə gülməlidir
Bu sözlər ona deyilməməliydi
Azacıq aşım, ağrımaz başım
Bişmişlər stolun üstünə düzülmüşdü
O, mütləq bu xəstəlikdən sağalmalıdır
Cümlədə müraciət olunanı bildirən sözlərə deyilir
Danışanın ifadə etdiyi fikrə münasibətini bildirən sözlərə xitab deyilir
Cümlə üzvlərini aydınlaşdıran sözlərdir
Cümlənin aydın ifadə olunmasına kömək edən sözlərdir
Bir-birinə tabe olmayan, birini aydınlaşdırmayan, bərabərhüquqlu sözlərdir
bu cümlələrin xəbərləri ancaq üçüncü şəxsin cəmindən olur
bu cümlələrin xəbərləri feli xəbər olur yəni ya tək fellə ya da ikinci tərəfi fel olan birləşmələrlə ifadə olunur
bunlar qeyri muəyyən şəxsli cümlələrin formul cəhətləridir
bu cümlələrdə xəbərin ifadə etdiyi hərəkət qeyri muəyyən şəxslərə aid olur
3-sade, düzəltmə, mürəkkəb
Müəllim əlaçı şagirdləri təriflədi
Arif dərslərini yaxşı oxuyur
Uşaqlar həyətdə futbol oynayırdılar
Ceyhun siniflimizin əlaçısıdır
Əli dostu ilə səkidə söhbət edirdilər
Mənim yaxşı dostlarım var
Mənim dostlarım hamısı yaxşıdır
Mən dostlarımı çox sevirəm
İnsan gərək yaxşı dost olsun
sadə, düzəltmə və mürəkkəb olur
sözlərə nisbətən konkretdir
2 və ya daha artıq xəbəri olan cümlələrdən
Nə edir? nə olacaq? nə etsə? və s. suallarından birinə cavab verir
Frazeoloji birləşmələr təsriflənən şəkildə cümlənin ismi xəbəri olur
Feli bağlamalarla ifadə olunan xəbərlər ismi xəbərlərdir
Adlarla (isim, sifət, say, əvəzlik, zərflə) ifadə olunan xəbərlər ismi xəbərlərdir
İsmi xəbərlər təyinə aid olur