I Bölmə. Fel
2. Fel haqqında ümumi məlumat. Hissə 1.
Müəllif: Admin
(Əlavə edilib: 22.04.2011)
Qrammatik cəhətdən fel bildirir:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Təsniflənən və təsniflənməyən olur.
Mənsubiyyətə görə dəyişir
Təsirli və təsirsiz olur.
Düzəltmə felə malı-məli şəkilçisini artırılıb.
Sözün başlanğıc forması düzəltmə feldir
– malı2 felin vacib şəklinin şəkilçisidir
sağalt(maq), inandır(maq)
bitişdir(mək), qızartdır(maq)
yandır(maq), süpürtdür(mək)
tikdir(mək), xəstələndir(mək)
Düzəltmə fellər saydan, əvəzlikdən, felin özündən və zərfdən də əmələ gəlir
Düzəltmə fellər əsasən say və əvəzlikdən düzəlir
Səpələ, soruş, sözləri feldən düzələn düzəltmə fellərdir
Sözdüzəldici şəkilçilərin köməyi ilə düzələn fellər sadə fellər adlanır
Təsirli fellərin hamısı felin qrammatik məna növləri üzrə dəyişə bilir
Felin qrammatik cəhətdən beş məna növü var
Felin növləri təsirli fellərdən düzəlir
Təsirsiz fellər bu növlər üzrə dəyişilə bilmir
Fellər öz – özlüklərində təsdiq formasında olmur
Bəzən felin inkar şəkilçisinin saiti düşür
İnkar şəkilçisi –ma, - mə vurğu qəbul etmir
Felin inkar şəkilçisi qrammatik şəkilçidir
Qoşulduğu sözlə birlikdə cümlə üzvü olur
Felin indiki zamanı hazırda, danışıq zamanı baş verən hərəkəti bildirir
Felin indiki zamanı ır4 şəkilçisi ilə düzəlir
Danışır, fikirləşir, oxuyur sözləri felin indiki zamanındadır
Felin indiki zamanının iki növü var
Əsas sözlərlə birlikdə tələffüz edilən və bitişik yazılan ədatlar ahəng qanununa tabe olmur
Ədatlar cümlədə başqa sözlərdən ayrı tələffüz edilir və tələffüzə uyğun olaraq ayrı yazılır
Dilimizdəki ədatların üçü aid olduqları sözlə birlikdə tələffüz olunur və sözə bitişik yazılır
Əsas sözlərlə birlikdə tələffüz edilən və bitişik yazılan ədatlar ahəng qanununa tabe olur
Dostlar bir yerdə işlədilər
Zaldakı bütün tamaşaçılar gülüşdü
Qoşunlar şəhərdən çıxan kimi hər kəs bir – birinə qarışdı
Çeynədilər, didişdilər, diddilər Bir – birini al qana qərq etdilər
Xüsusi bir şəkilçi yoxdur
məchul növ təsirsiz növdür
şəxssiz növün tamamlığı yoxdur
şəxssiz növün mübtədası olmur
şəxssiz növün şəkilçisi yoxdur
məchul növ kim sualına cavab verir
tabeli mürəkkəb cümlələrdə
tabesiz mürəkkəb cümlələrdə
Bənzətmə və müqayisə növü
Danışanın hiss və həyəcanını, qorxu və ya sevincini bildirən köməkçi nitq hissəsinə
Danışanın ifadə etdiyi fikrə münasibətini bildirən köməkçi nitq hissəsinə
Sözlərin və cümlələrin təsir gücünü qüvvətləndirən köməkçi nitq hissəsinə
İsmin müxtəlif hallarında olan sözlərə qoşularaq müəyyən məna çaları əmələ gətirən köməkçi nitq hissəsinə