III Bölmə. Köməkçi nitq hissələri
Bağlayıcıların mənaca növləri. Hissə 1.
Müəllif: seadet2001
(Əlavə edilib: 09.01.2015)
Səbəb bağlayıcıları hansılardır?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Men yıxıldım ,yuva isə uçub töküldü.
Ovcunun atdığı ox maralın ayağına sancıldı.
Siz haradan göndərilibsiniz?
O, yavaşdan yoldaşının qulağına pıçıldadı.
hansı? sualına cavab vermək
Köməkçi nitq hissələrinə aid sözlərin lüğəvi mənaları olmur
Köməkçi nitq hissələrinə aid sözlər müstəqil işlənə bilmir
Köməkçi nitq hissələri ayrılıqda cümlə üzvü ola bilir
Köməkçi nitq hissələrinə aid sözlər heç bir suala cavab vermir
Qar yağsa, hava təmizlənər
Onların dostları ilə dost, düşmənləri ilə düşmən olmalıdır
Uşaqlar qaçırlar ki, yoldaşlarına çatalar
Felin arzu şəkli arzu, istək bildirir
Arzu şəkli çox vaxt gərək sözü ilə işlənir
Arzu şəklinin xüsusi formal əlaməti yoxdur
Arzu şəklinin mənasında gələcək zaman anlayışı var
Felin şərt şəkli başqa bir hərəkətin icrası üçün şərt olan hərəkəti bildirir
Şərt şəkli zaman şəkilçiləri qəbul edir
Şərt şəklinin mənasında gələcək zaman anlayışı var
Şərt şəklinin xüsusi formal əlaməti var
Modal sözlər quruluşca sadə və mürəkkəb olur
Modal sözlər cümlə üzvlərindən vergüllə ayrılır
Bir sözdən ibarət olan modal sözlər quruluşca sadədir
Modal sözlər cümlənin sonunda işlənə bilmir
Cümlənin ifadə etdiyi fikirdə müxtəlif məna çalarları əmələ gətirən köməkçi nitq hissəsinə ədat deyilir
Dilimizdə həm bağlayıcı, həm də ədat kimi işlənən söz yoxdur
Ancaq sözü ədat kimi işlənəndə fərqləndirmə, ayırma, məhdudlaşdırma mənası verir
“ ki ” köməkçi sözü yerinə görə həm bağlayıcı, həm də ədat olur
Ah, necə kef çəkməli əyyam idi
Vətənsiz yaşaya bilərəmmi?
Bu məktubu ona çatdırımmı?
Çınqıllığa çatanda qabaqda gedən adam büdrədi
Maşın yanımdan çox sürətlə keçdi
Zaman qarışıqdır, getmə uzağa!
İrəlidə bir qaraltı görünür
Sözü bax belə açıq deyərlər
Bağlayıcılar sözlər arasında əlaqə yaratdığı kimi, cümlələr arasında da əlaqə yaradır
Nitqdə yerindən asılı olaraq “ ilə ” sözü həm ədat, həm də bağlayıcı kimi işlənir
Bağlayıcılar sözlərdən ayrı yazılır və ayrı tələffüz edilir
Bağlayıcıların işlənməsində və yazılışında fərqlər var
Artıq sözə ehtiyac yoxdur
Hər axşam sahildə təkcə gəzişərdi
Hərdən gedib onun gözünə görün
Görən, bu işlərin axırı necə olacaq
Kiçik nöqsanlar böyük səhvlərə aparır
Toğrul özünə yeni kitab aldı
Tərəflər səhərə qədər atışdılar
əşyanın hərəkətini bildirənə
əşyanın əlamətini bildirənə
əşyanın necəliyini bildirənə
dostlar dünən axşam görüşdülər
İdi, imiş hissəciyi fellərə artırıla bilər
İcbar növ təsirsiz fellərdən düzəlir
Tabeli bağlayıcılar 6 yerə bölünür
Qoşmanın mənaca 9 növü var
İsə əmr, arzu, şərt şəklinə qoşula bilir