Söz birləşmələri
Söz birləşmələrinin quruluşu. Hissə 1.
Müəllif: Sakarya_Firat
(Əlavə edilib: 30.01.2013)
Söz birləşmələrinin quruluşca növləri hansılardır?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
İki və daha artıq müstəqil sözün məna və qrammatik cəhətdən birləşməsindən əmələ gələn sözlərə
Hərəkət və əlamət obyektini bildirir
Bitmiş fikir ifadə edən bir sözə və ya bir neçə sözün birləşməsinə
Məna və qrammatik cəhətdən bir – biri ilə əlaqədar olan, müəyyən suallara cavab verən sözlərə
Cümlə üzvünün quruluşu sözün quruluşundan asılıdır
Sadə cümlə üzvləri, ayrı – ayrı sözlərlə ifadə olunur
Mürəkkəb cümlə üzvləri söz birləşməsi ilə ifadə olunur
Cümlə üzvləri quruluşca iki növ olur
Şair, heç aldanma dünya varına
Sən insan oğlunun taleyinə bax
Yol ver mənə, gül dərmişəm, sevdiyimçün aparım
Xəbərin qrammatik cəhətdən mübtədaya tabe olması qrammatik cəhətdən onunla uyğunlaşmasıdır
Xəbər mübtədaya aid hərəkət və əlamət bildirir
Xəbər cümlənin heç bir üzvünə tabe olmayan ən müstəqil üzvdür
Xəbərlə mübtəda arasında uzlaşma əlaqəsi olur
Vətənin keşiyində duranlara qayğı gərəkdir
Cümlə üzvündən sonra gələrək cümlə üzvünün mənasını izah edən, konkretləşdirən sözlərdir
Təyindən başqa, hər bir cümlə üzvünün əlavəsi ola bilər
Yazılı nitqdə əlavə ilə onun aid olduğu cümlə üzvü arasında tire, bəzən vergül qoyulur
Mübtəda üçüncü şəxsə aid sözlə ifadə olunursa, əlavə şəxs və kəmiyyətə görə onunla uyğun olmur
Cümlə intonasiyasının olması
Bitmiş fikir ifadə etməsi
Qrammatik cəhətdən formalaşmış xəbərə malik olması
Bu birləşmələrin əmələ gəlməsində heç bir formal əlamət iştirak etmir
İkinci tərəfi, adətən, isimlə ifadə olunur
Tərəfləri arasında bir sıra məna əlaqələri olmur
Birinci tərəfi müxtəlif nitq hissələri ilə ifadə olunur
Dostlar hər dərdimizə şərik çıxdılar
Sənin dediklərin tamamilə düzdür
Düzdür, riyaziyyatdan bir az anlayıram
Yəqin etdim ki, sən düz demirsən
Güman gələn yerləri ələk – vələk etdilər
Vətənə dözümlü və iradəli igidlər gərəkdir
Mən dünən dostumu bağda gördüm
Səməd vurğun xalqımızın görkəmli şairidir
Qonşuya ümid olan şamsız qalar
Çox yemək adamı az yeməkdən də qoyar
Ağlamayın, ağlamayın, analar!
Elçin oxuyur, səbinə düşünür
Döşünə döymək, lovğalanmaq pis xasiyyətdir
Dağları, düzləri ağ qar bürüyüb
Uşaqlar həyətdə danışır və mübahisə edirlər
Asılı tərəfin əsas tərəflə şəxsə və kəmiyyətə görə uyğunlaşmasına
iki və daha artıq sözün birləşməsinə
Əsas tərəfi adlarla ifadə olunan birləşmələrə
Əşyanın adını bildirməsinə
Bitmiş bir fikri ifadə etməsinə
mübtəda ismin adlıq halında olur
kim nə hara suallarından birinə cavab verir
supersiz, məncə, fikrimcə, sözün doğrusu
təəssüf ki əfsus ki qoy bir neçə
2 ci təyini söz birləşməsi
1 ci təyini söz birləşməsi
3 cü təyini söz birləşməsi
1ci və 2ci təyini söz birləşməsi
2ci və 3 cü təyini söz birləşməsi