Söz birləşmələri
Söz birləşməsi və söz. Hissə 1.
Müəllif: Qonaq__11440
(Əlavə edilib: 15.10.2013)
Söz birləşməsi ilə söz arasındakı oxşar cəhətlər:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Xitab bildirən sözün hər iki tərəfindən vergül qoyulur
Xitab bildirən sözdən əvvəl vergül, sonra nöqtə qoyulur
Xitab bildirən sözdən nə əvvəl, nə də sonra durğu işarəsi qoyulur
Xitab bildirən sözdən Əvvəl vergül, sonra sual işarəsi qoyulur
Xitab bildirən sözdən əvvəl vergül qoyulur, sonra heç bir durğu işarəsi qoyulmur
Azadlıq yolu çətin, ancaq şərəfli bir yoldur.
Sənədləri gətirdim, amma onları imzalada bilmədim.
Sənədləri gətirdim, ancaq imzalamadılar.
Yer, göy bu xəbərdən sevinirdi.
Əməksevən, cod, kobud əlləri vardır.
Söz birləşməsi və söz arasında 2 oxşar cəhət var
söz sintaktik, söz birləşməsi leksik vahiddir
hər ikisinin müəyyən sıralama qaydası var
söz ümumi hal bildirdiyi halda, söz birləşmasində konkretlik var
Sintaktik əlaqələrin 3 növü var
“ Sintaksis ” sözü yunan sözü olub, “ lüğət, təlim ” deməkdir
Söz birləşmələrini və cümlələri əmələ gətirən sözlər arasında sintaktik əlaqələr olur
“ Şeir yazmaq ” birləşməsində şeir sözü mənaca yazmaq hərəkətinin obyektini bildirir, sintaktik cəhətdən də ona tabe olur
II və III növ təyini söz birləşmələri tərəflərinə ayrılmadan bütövlükdə cümlənin bir üzvü kimi çıxış etmir
I növ təyini söz birləşmələrinin tərəflərinin hər biri ayrı – ayrılıqda cümlə üzvü olur
Tərkibindəki sözlərin mənası ayrılmağa imkan vermədikdə I növ təyini söz birləşmələri bütövlükdə cümlənin bir üzvü olur
I növ təyini söz birləşməsində I tərəf təyin rolunda, II tərəf isə cümlənin müxtəlif üzvləri rolunda çıxış edir
Cümlənin növlərinə aid intonasiya cümlələrin özlərini bir – birindən fərqləndirmir
İntonasiya da cümlənin əsas əlamətlərindəndir
Cümlənin bir – biri ilə əlaqədar olan iki cəhəti var
Cümləyə məxsus intonasiya şifahi nitqdə özünü göstərir
Mübtəda iş görəni, hərəkətin, əlamətin istinad olunduğu canlı və cansız varlıqları, hadisələri mücərrəd anlayışları bildirir
Mübtəda ismin yiyəlik halında olur
Mübtəda kim? nə? hara? Suallarına cavab olur
Mübtəda ismin adlıq halında olur
Xurşidbanu Natəvan ən çox qəzəl yazmışdır
Yaradan, yaşadan öz əlimizdədir
Oxuyan bülbüldür, dinləyən qazdır
Siz məni saldınız bu hala, gözlər
Xəbər cümlənin əmələ gəlməsində xüsusi rol oynayan cümlə üzvüdür
Cümlənin əsas əlamətlərindən biri xəbərə malik olmaqdır
Əgər xəbər yoxdursa, cümlə də yoxdur
Xəbər məna və qrammatik cəhətdən mübtədaya tabe olmur
Sənətkarı xalq yaşadır tabesizlik əlaqəli cümlədir
Tabe sözün şəxs və kəmiyyətə görə əsas sözlə uyğunlaşmasına tabesizlik əlaqəsi deyilir
Tabesizlik əlaqəsində olan sözlərdən biri o birinə tabe olur
Tabesizlik əlaqəsində olan sözlər ya intonasiya vasitəsi ilə, ya da tabesizlik bağlayıcıları ilə əlaqələnir
İşləməyənə tənbəl deyərlər
Suda batan saman çöpündən yapışar
Xəbər frazeoloji birləşmə ilə ifadə olunub
Bütün cümlə üzvləri iştirak edir
Qaldırıb və can atır həmcins təyinlərdir
Cümlənin təyini və mübtədası sadədir
Hal və mənsubiyyət şəkilçilərinin iştirakı olmadan yaranan birləşmələrə
Birinci tərəfi yiyəlik hal, ikinci tərəfi mənsubiyyət şəkilçili birləşmələrə
Birinci tərəfi yiyəlik hal şəkilçisiz, ikinci tərəfi mənsubiyyət şəkilçili(ı, i, u, ü)birləşmələrə
Əsas tərəfləri fellərdən ibarət olan birləşmələrə
Əsas tərəfləri adlarla ifadə olunan birləşmələrə
Bir tam onda üç hissə götürdüm
sadə, düzəltmə və mürəkkəb olur
sözlərə nisbətən konkretdir