Bölmə II

§10. Fonetika. Fonem anlayışı. Hissə 1.

Test ID - 51771
Müəllif: Admin (Əlavə edilib: 29.10.2011)

Sözün mənasını dəyişən səs adlanır:

Fonem
Etiket
Alleqoriya
Mimika

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

Dilçiliyin danışıq səslərindən bəhs olunan bölməsi necə adlanır?

Morfologiya
Sintaksis
Fonetika
Leksika
Söz yaradıcılığı

Vurğusu birinci hecaya düşən sözü göstərin

Maarif
Dovğa
Sonra
Yamyaşıl
Faciə

İsmə artırılan qrammatik şəkilçiləri ardıcıl olaraq göstərin:

cəm-mənsubiyyət-hal-xəbərlik
cəm-hal-mənsubiyyət-xəbərlik
cəm-xəbərlik-hal-mənsubiyyət
mənsubiyyət-cəm-hal-xəbərlik
mənsubiyyət-cəm-hal-xəbərlik

Aşağıdakı fikirlərdən biri düzgündür:

Leksik şəkilçilər qoşulduqları sözlərin formasını dəyişir
Dildəki ayrı – ayrı sözlər kimi şəkilçi morfemlər omonim ola bilmir
Dilin mənalı hissələri, yəni kök, leksik və qrammatik şəkilçilər ayrı – ayrılıqda fonem adlanır
Morfemika dilçiliyin sözlərin tərkibindən, onların quruluşundan bəhs edən bölməsidir

Aşağıdakı fikirlərdən biri düzgündür:

Sintaktik yolla söz yaratma prosesi iki və daha artıq sözün birləşərək bir məna ifadə etməsi yolu ilə yaranır
Leksik şəkilçilər omonim olduqları halda, sinonim və antonim ola bilmirlər
Morfoloji yolla söz yaratmaq prosesi söz köklərinə qrammatik şəkilçilər yaratmaqla yaranır
Dildə yeni sözlər yalnız leksik və morfoloji yolla yaranır

Nitq etiketləri haqqında səhv fikri göstərin:

Nitq etiketlərindən yerli – yerində istifadə olunması ünsiyyətin normal gedişinə, anlaşmaya kömək edir
Elə nitq etiketləri vardır ki, əsrlər, minilliklər boyu sabit qalır
Elə nitq etiketləri vardır ki, müəyyən dövrdə, mərhələdə işlənib, sonra ünsiyyətdən çıxır
Yoldaş! Vətəndaş! müraciət formaları fəal işlənən nitq etiketləridir

Dilin funksiyaları haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Yalnız dil vasitəsilə insanlar bir – birilərini asanlıqla başa düşür
Dil canlılardan ancaq insana aiddir
İnsanlara qulluq göstərən başqa ictimai hadisələr yoxdur
Dil cəmiyyətdə ünsiyyət vasitəsi kimi işlənir

Bu nitq normalarından hansında dəyişkənlik daha tez olur?

Qrammatik
Leksik
Fonetik
Həm fonetik, həm leksik

Nitq haqqında fikirlərdən biri yanlışdır:

O nitq forması düzgün hesab olunur ki, orada dilin fonetik, leksik, qrammatik qayda – qanunları pozulmasın
Nitqin ifadəliliyi – fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsini tapmaqla müəyyən edilir
Mədəni nitq həm də dəqiq olmalıdır
Nitqin düzgünlüyü nitq mədəniyyətinin birinci şərtidir

Aşağıdakılardan biri səhvdir:

O nitq forması düzgün hesab olunur ki, orada dilin fonetik, leksik, qrammatik qayda – qanunları pozulmasın
Mədəni nitq həm də dəqiq olmalıdır
Nitqin düzgünlüyü özlüyündə nə qədər mühüm olsa da, bu nitq mədəniyyəti üçün hələ hər şey demək deyildir
Nitqin düzgünlüyü hamıdan tələb olunmur

Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:

Nitqin ifadəliliyi dedikdə ən müvafiq, üslub baxımından ən uğurlu dil vasitəsini tapıb işlətmək başa düşülür
Nitq mədəniyyətinin biri şərti nitqin dəqiqliyidir
Ədəbi dil bütün üslubların sistemidir
Şifahi ədəbi dil ilkindir

Özləşmə üç yolla gedir. Bunlardan biri səhvdir:

Hər hansı söz ustasının qədim mənbələrdən, xalq dilindən söz götürməsi yolu ilə
Cəmiyyətin özündə müəyyən hadisə ilə bağlı « söz partlayışı » yolu ilə
Türk dillərinin təsiri ilə
Alınma sözlərin təsiri ilə

Özləşmə meyli haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Dili tərk etmiş bir sıra türk mənşəli sözlərin yenidən qayıtması da özləşmə prosesinin təsiri ilə baş verir
Özləşmə üç yolla gedir
Azərbaycanda milli türk sözlərinin yaranması prosesi əvvəllər baş verməmişdir
Son zamanlar da bir sıra leksik vahidlər meydana çıxmışdır

Aşağıdakı fikirlərdən biri səhvdir:

Azərbaycan türkcəsində söz sonunda o, ö, e saitləri gəlməz
Fellərin hamısı türk mənşəli sözlərdir
Azərbaycan türkcəsində o, ö, e saitləri ilə şəkilçilər işlənməz
Daxilində təkrar olunan qoşa samitli sözlər alınmadır

Azərbaycan dilində ərəb və fars sözlərinin işlənməsi nə ilə bağlıdır?

Səfəvilərin hakimiyyətə gəlməsi ilə
Azərbaycanda elmə marağın artması ilə
Azərbaycanda islam dinin qəbul olunması ilə
Azərbaycan dilinin təsir dairəsinin genişlənməsi ilə

Müəyyən elm sahəsinə aid olan sözlər, ifadələr adlanır:

Terminlər
Dialektlər
Kök dillər
Loru sözlər

Hansı nitq təmiz nitq hesab olunur?

Terminlərlə zənginləşdirilən
Neologizmlərdən ibarət olan
Qısa, yığcam nitq
Dialekt və şivə elementləri olmayan

Çoxmənalılıq yaradan sözlər hansı nitq hissəsinə aid olur?

Həmişə eyni nitq hissəsinə aid olur
Yalnız əsas nitq hissəsinə aid olurlar
Yalnız köməkçi nitq hissəsinə aid olurlar
Heç bir nitq hissəsinə aid olmurlar

Azərbaycan dilinin lüğət fondunu təşkil edir:

Dildə olan uzunömürlü sözlər
Dildə olan sözlərin hamısı
Neologizmlər
Ümumişlək sözlər

Fonetik normanın pozulmadığı cümləni seçin:

Leyli və Məcnun poeması Füzuli yaradıcılığının zirvəsidir
Kim nə bilir gələ, gəlməyə
Kərim kədərli vəziyyətdə dalğalara baxırdı
Mən ölüm qoy çalsınlar, mən istəyirəm, oynuyum

Ədəbi dildə sözün tələffüz qaydası adlanır:

Orfoqrafik norma
Orfoepik norma
Leksik norma
Qrammatik norma
Fonetik norma

1072-ci ildə yazılmış lüğət?

Rusca-Azərbaycanca lüğət
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
Divani-lüğət-it-türk
Tərcümə lüğəti
Terminoloji lüğət
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed