III Bölmə. Köməkçi nitq hissələri
Bağlayıcıların mənaca növləri. Hissə 1.
Müəllif: lala
(Əlavə edilib: 05.04.2015)
Tabelilik və tabesizlik bağlayıcılarının hər ikisində vardır
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
hərəkət bildirən sözlərə fel deyilir
felin cümlədə əsas rolu xəbər olmaqdır
felin quruluşca iki novu var
qrammatik cəhətdən geniş termindir
Qrammatik məna növləri var.
Cümlədə əsasən, zərflik olur.
Necə?,nə tərzdə?,nə zaman? suallarından birinə cavab verir.
Hərəkətin tərzini və zamanını bildirir.
Vallah, billah, əşi, heyif
Bu da belə, bu da bu, bəs belə, yox bir
Ey dad, ay aman, haray, eh
Müstəqil leksik mənasının olmaması
Qrammatik mənasının olmaması
Ayrılıqda cümlə üzvü olmaması
Heç bir suala cavab verməməsi
Feli bağlama başqa bir felə aid olmaqla, həmin felin bildirdiyi hərəkəti izah edir
Feli bağlamaları əmələ gətirən şəkilçilərə feli bağlama şəkilçiləri deyilir
Cümlədə daha çox təyin olur
Azərbaycan dilində feli bağlama şəkilçiləri çoxdur
Əsas sözlərlə birlikdə tələffüz edilən və bitişik yazılan ədatlar ahəng qanununa tabe olmur
Ədatlar cümlədə başqa sözlərdən ayrı tələffüz edilir və tələffüzə uyğun olaraq ayrı yazılır
Dilimizdəki ədatların üçü aid olduqları sözlə birlikdə tələffüz olunur və sözə bitişik yazılır
Əsas sözlərlə birlikdə tələffüz edilən və bitişik yazılan ədatlar ahəng qanununa tabe olur
Şərt şəkli zaman şəkilçisi qəbul etmir və zamanlar üzrə dəyişmir
Felin şərt şəkli nitqdə ən az işlənən fel şəklidir
Şərt şəklinin mənasında gələcək zaman anlayışı yoxdur
Şərt şəkli zaman şəkilçiləri qəbul edir
Uşaq oxumağa həvəs göstərir
Yanan meşələrdən qalxan tüstü havanı bürümüşdü
Açılmış vərəqdir açılan səhər, Qulaq as, gör sənə söyləyir nələr...
Vətən torpağını qoruyan əsgər Dırnaqla, diş ilə qazıyar səngər
Sözlərindən hansısa qocaya təsir etdi Gözünü mənə dikib, bir xeyli fikrə getdi
Gözü yumub - açınca, baş açmıram, nə işdi? Tamamilə həyatım dəyişdikcə dəyişdi
Alim də, şair də, dağda çoban da Deyir mahnısını ana dilində
Bilirik ki, Azərbaycanın böyük gələcəyi var
Bilirsiniz ki, dünyada heç şey yox olmur
Biri əsas nitq hissəsi,digəri köməkçi nitq hissəsidir.
Qoşma sözlərə qoşularaq müəyyən məna çaları yaradır, bağlayıcı isə sözləri və cümlələri əlaqələndirir.
İkisi də cümlələri bir-biri ilə əlaqələndirir.
məchul növ təsirsiz növdür
şəxssiz növün tamamlığı yoxdur
şəxssiz növün mübtədası olmur
şəxssiz növün şəkilçisi yoxdur
məchul növ kim sualına cavab verir
hara, haraya, harada, haradan
Qoy mən tox olum, özgələr ilə nədir karım
Buyruq sizinkidir, adil hökmdar
Mən batırıb əllərimi şəhidlərin al qanına qızıl damğa vurmalıyam dar alnına
dərəcəsinin olmasına görə
konkret və mücərrəd olmasına görə
şəkilçilərinin olmasına görə
onları fərqləndirmək üçün heç bir əsas yoxdur
onları fərqləndirmək üçün maq-məq şəkilçisini əlavə etmək lazımdır
Azərbaycan dilində belə bir qayda yoxdur
dır-dir bu şəkilçiləri artırmaq lazımdır
deyil sözünü artırmaq lazımdır
Bənzətmə və müqayisə növü
inkar şəkilçisi qəbul etməsi
a, ə şəkilçisi qəbul etməsi
əmr şəklinin 1-ci şəxsi ilə omonimdir