Mürəkkəb cümlələr

Mürəkkəb cümlələrin növləri. Hissə 1.

Test ID - 66196
Müəllif: nuraysebiw (Əlavə edilib: 23.05.2013)

Tabesiz mürəkkəb cümləni seçin:

Səkinə lampa işığında oturub qızına corab toxuyur və yavaş-yavaş danışan ərinə qulaq asırdı
Qalxıb ocaq qalamalı, inəkləri sağmalı, nehrə çalxalamalı idi, fəqət heç qalxmaq istəmirdi
Şahnigar ağzını açıb qışqırmaq istədi, amma nəfəsini çəkə bilmədi
İsanın gəldiyini Suad hamıdan qabaq görmüşdü, bir müddət sonra yavaşca onu çağırmağa başladı
Gözüm Yaşardı, lakin özümü sındırmamaq üçün gülümsədim

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

Hansı əlaqə növü bütün tabeli mürəkkəb cümlələrdə olur?

Ardıcıllıq
Səbəb- nəticə
Qarşılaşdırma
Zaman
Heç biri

Kəmiyyət budaq cümləsi baş cümləyə hansı bağlayıcı sözlərlə bağlanır

Gah, gah da
Necə, nə cür
Nə vaxt, nə zaman
Nə qədər, hər nə qədər
Hara, harada

Cümlələrdən biri quruluşca mürəkkəb deyil:

Arabir göy guruldayır, yağış güclənirdi
Hamı üşüyürdü, lakin heç kəs səsini çıxarmırdı
Elə özü deyir, özü də eşidirdi
Ön sırada şagirdlər, arxa sırada isə müəllimlər oturmuşdular

Zaman budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrdən hansı yanlışdır?

Nə vaxt əlaçı olsan, səni də təbrik edərlər
Nə qədər uzaq olsa, bir elə xoşdur
O gün ki, aləmə yayıldı şölən, Dağlar öz donunu lalədən biçdi
Oğlan o zaman kəndə çatdı ki, iş işdən keçmişdi

Tərzi – hərəkət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümləni tapın:

Koroğlu elə gəlirdi ki, elə bil, heç kimi görmürdü
Adam var heç nəyi bəyənmir
Cəfər paşa Telli xanımın mənzilinə o zaman yetişdi ki, aşıq Cünun Koroğlunu tərifləyirdi
O yerə ki, insan ayağı dəymirdi, indi oradan traktor səsi gəlir

Xəbər budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri səhvdir:

Xəbər budaq cümləsi bəzən baş cümlədən əvvəl gəlir və baş cümləyə bağlayıcı sözlərlə bağlanır
Baş cümlənin xəbəri, adətən odur, budur, o idi, bu idi sözləri ilə ifadə olunur və budaq cümlə vasitəsilə izah edilir
Xəbər budaq cümləsi baş cümlənin işarə əvəzlikləri ilə ifadə olunmuş xəbərini izah edib aydınlaşdırır
Xəbər budaq cümləsi baş cümləyə bəzən haraya, harada, haradan, o yerdə ki, bağlayıcı sözlərlə bağlanır

Zaman budaq cümləsi hansı suallara cavab verir?

Necə? nə cür?
Nə qədər?
Haraya? harada?
Nə vaxt? nə zaman? haçan?

Tərzi – hərəkət budaq cümləsi hansı suallara cavab verir?

Necə? nə cür?
Necə? nə cür? hansı?
Harada? haradan?
Nə qədər?

Şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr haqqında aşağıdakılardan biri düzgündür:

Şərt budaq cümləsi baş cümləyə nə qədər bağlayıcı sözü, -sa, sə şəkilçisi ilə bağlanır
Şərt budaq cümləsində budaq cümlə əvvəl gəlir
Şərt budaq cümləsi baş cümləyə əgər, hərgah, madam ki, indi ki, bir halda ki bağlayıcıları ilə bağlanır
Şərt budaq cümləsi niyə? nə üçün? nəyə görə? Suallarından birinə cavab

Mürəkkəb cümlənin hər iki növü üçün ortaq əlamət hansıdır?

Bərabərhüquqlu sadə cümlələrdən təşkil olunmaq
Baş və budaq cümlələrdən ibarət olmaq
Bağlayıcı sözlərin iştirakı
Əsasən, tabesizlik bağlayıcıları ilə əlaqələnmək

Biri zərflik budaq cümləsi deyil:

Cəmiyyət hara vurursa, oradan dirilik suyu qaynayır
Bu qız nə qədər gözəldirsə, o qədər sadə və səmimidir
Beş – on dəqiqə keçməmişdi ki, külək güclənməyə başladı
Elə şagirdlər var ki, gözəl şeirlər də yazırlar

Zərflik budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlənin hansı növündə bəzi məqamda baş cümlədə tabesizlik bağlayıcısı da işlənir?

Şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə
Kəmiyyət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə
Mədsəq budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə
Qarşılıq – güzəşt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədə

Fikirlərdən biri səhvdir:

Ardıcıllıq əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrdə sadə cümlələrin yerini dəyişsək, məna dəyişməz
Bölüşdürmə əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələr bağlayıcısız işlənmir
Zaman əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrdə eyni zamanda baş verən hadisələr sadalanır
Tabesiz mürəkkəb cümlələri təşkil edən cümlələr həm şəxsli, həm də şəxssiz ola bilər

Qarşılıq – güzəşt budaq cümləsinin əsas qrammatik formasıdır:

-sa da, -sə də
-sa, -sə
-ki, və
Nə, kimə?, nəyə?

Biri feli bağlama tərkibidir:

evə çatanda
onun oxumağı
dərsi oxuyan
yalan danışmaq

"Yağış yağır narın-narın, islanır torpaq." hansı məna əlaqəsinə uyğun gəlir?

Zaman əlaqəsi
Səbəb-nəticə əlaqəsi
Qarşılaşdırma əlaqəsi
Aydınlaşdırma əlaqəsi
Heç biri

Zaman, ardıcıllıq, qarşılaşdırma məna əlaqələri hansı cümlənin tərkib hissələri arasında olur?

Söz-cümlələrin
Sadə geniş cümlələrin
Tabesiz mürəkkəb cümlələrin
Həmcins üzvlü sadə cümlələrin

“Xalq qız alır-quda qazanır, mən qız aldım, qada qazandım”. (Atalar sözü)Tabesiz mürekkeb cümlədəki məna əlaqəsini göstərin:

qarşılaşdırma əlaqəsi
səbəb-nəticə əlaqəsi
ardıcıllıq əlaqəsi
zaman əlaqəsi
bölüşdürmə əlaqəsi

Müəllim:" Uşaqlar dərslərə hazır gəlin" dedi.

M:"V"-m
M:"v"-m-"v"
"V"-m
"M?"-v
"V?"-m

Hansı cümlədə durğu işarəsinin yeri yanlışdır?

Kimə ki məktub gəlirdi, o, hədsiz dərəcədə sevinirdi
O haraya ki, gedir uşağı da özü ilə aparir
Nə zaman demişdiniz, o zaman da gəlmişəm
Bir halda ki gəlmişəm, sözünü de
Üzünə baxmaram, əgər sözümdən çıxsan

"Axşam o, məlumatı diqqətlə oxudu." Cümləsində zərfin məna növlərini göstərin:

Miqdar, yer
Zaman, tərzi-hərəkət
Zaman, yer
Zaman, miqdar
Yer, tərzi-hərəkət
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed