I Bölmə. Fel
3. Felin quruluşca növləri. Hissə 1.
Müəllif: Qonaq__51383
(Əlavə edilib: 04.12.2012)
Tərkibi fel haqqında yalnız biri doğrudur:
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Felin əmr şəkli zamanlar üzrə dəyişilə bilir
Felin əmr şəklinin xüsusi qrammatik əlaməti yoxdur
Felin əmr şəklinin mənasında gələcək zaman anlayışı olmur
Felin əmr şəkli birinci şəxsdə - ın4 şəkilçisini qəbul edir
Felin bildirdiyi hərəkət ayrı – ayrı şəxslər tərəfindən icra edilir
Azərbaycan dilində qrammatik cəhətdən 3 şəxs var
Fellər şəxslərə aid şəkilçilər qəbul etsələr də dəyişmir
Felin şəxs və kəmiyyətə görə dəyişməsini göstərən şəkilçilər şəxs sonluqları adlanır
Qeyri – qəti gələcək zaman – acaq2 şəkilçisi ilə düzəlir
Gələcək zamanın iki növü var
Felin gələcək zamanı hərəkətin gələcəkdə, danışıq vaxtından sonra baş verəcəyini bildirir
Qəti gələcək zaman hərəkətin gələcəkdə icra olunacağının qətiliyini bildirir
Tabesizlik bağlayıcıları eyni hüquqlu sözlərin və eyni hüquqlu cümlələrin əlaqələnməsinə kömək edir
Tabesizlik bağlayıcılarının mənaları, tabelilik bağlayıcılarının mənalarından fərqlənmir
Tabesizlik bağlayıcıları yalnız cümlənin əlaqələnməsində kömək edir
Çünki, həm, guya, hərgah və s. tabesizlik bağlayıcılarıdır
Di gəl, durnalara bir şeir deyək
Axı bu məsələ çoxdan həll olunmalı idi
Təkcə Anar bütün tapşırıqları düzgün həll etmişdi
Hərəkətin zamanını bildirir
Nəqli keçmiş zaman hərəkətin nisbətən, yaxın keçmişdə icra olunduğunu bildirir
Şühudi keçmiş zaman hərəkətin baş verməsini nəql yolu ilə bildirir
Nəqli keçmiş zamanın – mış4 və - ıb4 şəkilçiləri sinonim şəkilçilərdir
Şühudi keçmiş zamana bəzən uzaq keçmiş də deyirlər
Məsdər şəxsə, kəmiyyətə, zamana görə dəyişmir
Fellər lüğətlərdə feli bağlama formasında olur
Məsdər cümlənin mübtədası, tamamlığı ola bilir
Məsdər şəxs şəkilçisi qəbul edərək cümlədə ismi xəbər olur
Dostlar bir yerdə işlədilər
Zaldakı bütün tamaşaçılar gülüşdü
Qoşunlar şəhərdən çıxan kimi hər kəs bir – birinə qarışdı
Çeynədilər, didişdilər, diddilər Bir – birini al qana qərq etdilər
Dostlar bir yerdə çalışdılar
Çox şükür var, yenə gəldux, görüşdux, Ötənlərdən, keçənlərdən soruşdux
Çeynədilər, didişdilər, diddilər<brBir – birini al qana qərq etdilər
Hərəkətin kəmiyyətini bildirir
Axşamkı hadisə çoxlarının marağına səbəb oldu
Yavaş – yavaş axşam düşür
Ordumuz gecə hücuma keçdi
Məktəblilərin hazırladıqları gecə çoxlarının marağına səbəb oldu
Nailənin kimi vardı ki, ona arxalanaydı?
Dağ zirvəsi qartal üçün, rütubətli yarğan koramal üçündür
Xasiyyətinə görə hamı Yasəməni sevir, ondan ötrü əlindən gələni edirdi
Səndən başqa heç kimsə bilməz dərdimi
Çərkəz onun alışqanı yandırarkən barmaqlarının titrədiyini gördü
Atası yay aylarında furqonla Ağsudan Şamaxıdan yaylaqlara adam daşıyardı
O, qəsdən aradakı məsafəni qısaltdı
Bu xəbəri Əhməd dərhal Cahandar ağaya çatdırdı
Fevralda hava çox soyuq olur
Əsgər qəhrəmancasına irəliyirdi
Mən dərsim gözəl oxuyuram
Mən Azərbaycan dili dərsini çox sevirəm
-dıq şəkilçisi özündən sonra fel tələb edir
-malı və ası şəkil şəkil şəkilçiləridir
-dıq şəkilçisinin -dığı və -diyi formaları var
Feli bağlamanın tərkib yaratması onun felə aid olan əlamətidir
İdi, imiş hissəciyi fellərə artırıla bilər
İcbar növ təsirsiz fellərdən düzəlir
Tabeli bağlayıcılar 6 yerə bölünür
Qoşmanın mənaca 9 növü var
İsə əmr, arzu, şərt şəklinə qoşula bilir
Feli sifət hərəkət bildirir, feldən düzələn sifət əlamət
Feli sifət əlamət bildirir, feldən düzələn sifət hərəkət
Feldən düzələn sifətə inkarlıq şəkilçisi artırmaq olar
Hər ikisinə inkarlıq şəkilçisi artırmaq olar
Danışanın hiss və həyəcanını, qorxu və ya sevincini bildirən köməkçi nitq hissəsinə
Danışanın ifadə etdiyi fikrə münasibətini bildirən köməkçi nitq hissəsinə
Sözlərin və cümlələrin təsir gücünü qüvvətləndirən köməkçi nitq hissəsinə
İsmin müxtəlif hallarında olan sözlərə qoşularaq müəyyən məna çaları əmələ gətirən köməkçi nitq hissəsinə