Söz birləşmələri

Söz birləşməsi və cümlə. Hissə 1.

Test ID - 2540
Müəllif: Memmati (Əlavə edilib: 10.11.2012)

Təyini söz birləşməsi işlənmiş cümləni göstərin.

Müəllimi məktəbdən vağzalacan şagirdlər ötürdü.
Əhməd qapını taybatay açdı.
Axşamüstü çobanlar sürüləri örüşdən gətirdilər.
Məktəb həyatı Kamili tamamilə dəyişdirdi
Bülbüllər səhər-səhər ağız-ağıza verib oxuyurdular

CAVAB DÜZDÜR!

Testin cavabını DÜZ tapdınız. Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.

CAVAB SƏHVDİR

Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə 1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Testin cavabını göstər
Testdə səhv var?

Testin izahını yazın

Zəhmət olmasa testin izahını maksimum detaylı yazın.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı "Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.

İkinci növ təyini söz birləşməsinə aid olanlardan hansı yanlışdır?

Bu birləşmələrin tərəfləri eyni zamanda cəmlənə bilmir
Bu birləşmələr mənsubiyyət şəkilçilərinin köməyi ilə əmələ gəlir
Birləşmənin yaranması üçün birinci tərəfdə şəkilçi olmur
Birləşmənin ikinci tərəfi 3 – cü şəxsin mənsubiyyət şəkilçisini qəbul edir

Cümlə üzvləri nəyə deyilir?

İki və daha artıq müstəqil sözün məna və qrammatik cəhətdən birləşməsindən əmələ gələn sözlərə
Hərəkət və əlamət obyektini bildirir
Bitmiş fikir ifadə edən bir sözə və ya bir neçə sözün birləşməsinə
Məna və qrammatik cəhətdən bir – biri ilə əlaqədar olan, müəyyən suallara cavab verən sözlərə

Əmr cümləsini göstərin:

Şair, heç aldanma dünya varına
Sən insan oğlunun taleyinə bax
Yol ver mənə, gül dərmişəm, sevdiyimçün aparım
Gör nəyin xəyalındasan

Tabesizlik əlaqəsi haqqındakı fikirlərdən biri düzgündür:

Sənətkarı xalq yaşadır tabesizlik əlaqəli cümlədir
Tabe sözün şəxs və kəmiyyətə görə əsas sözlə uyğunlaşmasına tabesizlik əlaqəsi deyilir
Tabesizlik əlaqəsində olan sözlərdən biri o birinə tabe olur
Tabesizlik əlaqəsində olan sözlər ya intonasiya vasitəsi ilə, ya da tabesizlik bağlayıcıları ilə əlaqələnir

Vasitəli tamamlıq hansı cümlədədir?

Quzu su içir
Vətənin keşiyində duranlara qayğı gərəkdir
Kitabı aldım
Uşağı çağır

Düzgün fikri göstərin:

İntonasiya cümlənin əsas göstəricilərindən deyil
Nida cümlələrinin xüsusi forması var
Azərbaycan dili cümlələrində sözlərin qanunauyğun sırasından danışanda, əsasən, sual cümlələri nəzərdə tutulmur
Hər bir cümlə bitmiş fikir ifadə etməklə yanaşı, müəyyən münasibət də bildirir

Hansı fikir səhvdir?

Dilimizdə zərfliklərin cümlənin əvvəlində işləndikləri halları yoxdur
Yalnız baş üzvlərdən ibarət olan cümlələrdə əvvəl mübtəda, sonra xəbər işlənir
Mübtəda ilə xəbər yerini dəyişdikdə cümlə üzvlərinin sırası pozulur
Cümlə üzvləri müəyyən qanunauyğunluqla sıralanır

Cümlələrdən birində ara söz güman, şübhə bildirmir:

Olmaya, məni tanımadın
Deyəsən, yağış tökəcək
Bəlkə mən də sizinlə getdim
Deyildiyinə görə, sizin qrup qış tətilində ekskursiyaya gedəcək

Həmcins üzvlü cümləni göstərin:

Al - əlvan çiçəklərin xoş ətri ətrafa yayılmışdı
Nə ağac vardı, nə də kölgəlik
Sular göz yaşı kimi dumduru idi
Gah sulara baş vurub lap dərinliklərə enir, gah da süzüb suyun üzünə çıxır

Şəxssiz cümləni göstərin:

Onun kinodan xoşu gəlmir
Qaranlıq yayılırdı
Bura ən zəngin neft yatağıdır
Onu əsgərliyə apardılar

Hansı cümlədə xitabın durğu işarəsi düzgün göstərilmişdir?

Gəl, ey qoca Təbriz, ey ana torpaq, Səninlə yaxından biz qucaqlaşaq
Qızım qapını ört!
Aytac kitabını, mənə ver!
Ey dünya necə, fanisən?!
Ay ellər bir sevda, nəğməsidir o

Qeyri-həmcins təyini söz birləşməsi olan sıranı göstərin:

Şəhərdə gördüyümüz həmin hündür qədim daş qala Qız qalasıdır.
İşimiz həm faydalı, həm də maraqlı idi.
Hər gecə kəndlərini, bir tərəfi çökmüş daxmalarını, babasının əkdiyi tut ağacını yuxusunda görürmüş.
Vətənpərvərlik, milli mənlik tərbiyəsi bu gün çox vacibdir.
Gülzarla Vüsal əlaçı şagirdlərdir.

Aşağıdakılardan biri söz birləşməsi deyil:

bir kitab
daxil olmaq
incə sənət
yol kənarı
xalça toxumaq

"Vətən" sözünün leksik təhlilindəki səhvi göstərin.

Həm leksik, həm də qrammatik mənası var
Ümumişlək sözdür.
Qürbət sözünün antonimidir.
Sinonimi yoxdur.
Omonimliyi yoxdur.

Nəqli cümləni göstərin.

Qoy həmişə sülh olsun!
Vətənin hər qarışını qoruyaq
Heç bu əsəri oxumusanmı?
O, sərin  dağ havasını ciyərlərinə çəkdi
Döysün qapıları külək doyunca

Məntiqi ardıcıllığı müəyyən edin. 1.Görüləcək iş 2.Yanan işıq 3.Yatmiş gözəl 4..

dünəndən yatan
qızıl üzük
balaca quzu
yeməli meyvə
bizə gələn

Yanaşma əlaqəsini səciyyələndirən xüsusiyyətlərdən biri səhv verilmişdir:

Tabelilik əlaqəsinin növüdür
Əvvəl asılı söz, sonra isə əsas söz işlənir
Mübtəda ilə xəbər arasında olur
Əvvəl gələn söz sonrakını izah edir
Yanasan tərəf heç bir qrammatik şəkilçi qəbul etmir

Biri ismi birləşmə deyil:

üzü nurlu
hamıdan tez
qazdırılmış quyu
Əlinin oxumağı
qardaşımın dediyi

Asılı tərəfi düzəltmə sözlə ifadə olunan ismi birləşməni göstərin.

qoyun sürüsü
dərin quyu
gözəllik vurğunu
sərin hava
yaxşılıq itirən

Yalnız fel kimi işlənmir:

deyəndə
yemək
gülmədən
yıxılaraq
baxa-baxa

Hansı birləşmənin daxilində yanaşma əlaqəsi yoxdur?

Sən axşam və səhər çiçəkləri sulayarkən
Axşam dostlarımı qarşılayanda
Füzulinin məşhur "Leyli və Məcnun" poeması
Dağların və çəmənlərin gözəlliyi
Xəzər dənizinin qərb sahili

İsmi xəbərli müəyyən şəxsli müxtəsər cümləni göstərin:

Canişinlikdə qəbul olunmaq bu gün çətin məsələ idi
Dostlar, gəlin şənlənək
Qızlar, görünür, Həmidə xanım dünəndən yuxusuz qalıb
Camaat yaylağa köçəndə el yolunda iynə atsan, yerə düşməzdi
Şərqi gəzib dolanmaq onun ən böyük arzusu idi
......
Insert Error: Table './shagird_myusers/spam_checker' is marked as crashed and last (automatic?) repair failed