Cümlə üzvləri
Cümlənin ikinci dərəcəli üzvləri. Hissə 1.
Müəllif: JudoBaku
(Əlavə edilib: 28.01.2015)
"Uşaqlar ucadan danışır" cümləsində zərflik hansıdır
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
Fikir bitkinliyi şərti mənada işlənir
Hər cümlə bu və ya digər konkret fikri ifadə edir
Felin təsriflənməyən formaları ilə ifadə olunan xəbərlərə feli xəbərlər deyilir
İfadə vasitələrinə görə xəbərlər iki cür olur
İsim, sifət, say, əvəzlik, məsdər, feli sifət və zərflə ifadə olunan xəbərlərə ismi xəbərlər deyilir
Felin təsriflənən formaları ilə ifadə olunan xəbərlərə feli xəbərlər deyilir
O şərəfli günlər unudularmı?
Ana oğlunu məktəbə gətirdi
Balaş kişi Hürünü anasına tapşırdı
Bu əlaqə eyni hüquqlu sözlər arasında olur
Bu əlaqədə olan sözlərdən ikisi eyni qrammatik formada olur
Bu əlaqədə olan sözlərdən biri o birinə tabe olmur
Var olsun şeirimiz, şairlərimiz
Qızlar ilə oğlanlar yanaşı oturmuşdular
Acılı, şirinli günlər görmüşük
Vurğun qarlı dağları, əngillikləri sevirdi
Tabelilik əlaqəsində olan sözlər ya intonasiya vasitəsilə, ya da tabesizlik bağlayıcıları ilə əlaqələnir
Tabelilik əlaqəsi tabe sözdən tabeedici sözə doğru yönəlmiş oxla göstərilir
Bu əlaqədə olan sözlərdən biri o birinə tabe olur
İsmin yönlük, yerlik, çıxışlıq halında olan sözlərlə ifadə olunur
Kimə? kimdə? nədən? nə üçün? və s. suallara cavab verir
Vasitəli tamamlıqlar qoşma ilə işlənən adlıq və yiyəlik hallarla ifadə olunmur
Bəzən ismi xəbərlə də bağlı olur
Qeyri – müəyyən vasitəsiz tamamlığın cümlədə yeri sabitdir
Tərzi – hərəkət və kəmiyyət zərfliklərinin cümlədəki yeri sabitdir
Cümlədə cümlə üzvlərinin sırası heç bir qaydaya əsaslanmır
Cümlə sırası belədir: əvvəlcə mübtəda, sonra xəbər
Ara sözlər cümlə üzvləri ilə tabesizlik əlaqəsində olur
Cümlə üzvlərindən vergüllə ayrılır
Ara sözlər cümlə üzvləri ilə heç bir əlaqədə olmur
Ara sözlər söz birləşməsi şəklində ola bilər
Onlar bu sözləri Qacara çatdırdılar
İşləməyənə tənbəl deyirlər
Qaranlıq yerə daş atmazlar
Gecə saat ikidə bizi təcili oyatdılar
Dostu dar gündə sınayarlar
Ailəmizdə təhsilə ciddi fikir verilir
Toyda təbrik üçün mənə də söz verdilər
Sənin dediklərin tamamilə düzdür
Düzdür, riyaziyyatdan bir az anlayıram
Yəqin etdim ki, sən düz demirsən
Güman gələn yerləri ələk – vələk etdilər
Hər ikisi cümlənin qurulmasında bir vəsaitdir
Hər ikisi birinci növ təyini söz birləşməsi olur
Səməd vurğun xalqımızın görkəmli şairidir
Qonşuya ümid olan şamsız qalar
Çox yemək adamı az yeməkdən də qoyar
sadə düzəltmə və mürəkkəb olur
sözlərə nisbətən konkretdir
III növ təyini söz birləşməsi
Cavan çinar ağacı burada idi
2 ci təyini söz birləşməsi
1 ci təyini söz birləşməsi
3 cü təyini söz birləşməsi
1ci və 2ci təyini söz birləşməsi
2ci və 3 cü təyini söz birləşməsi