Cümlə üzvləri
Xitab. Hissə 1.
Müəllif: gülər
(Əlavə edilib: 13.09.2012)
Xitab cümlədə hansı cümlə üzvü kimi işlənir?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Yazılmış sərhlər
Cümlədə hərəkəti bildirir
Cümlədə hərəkəti müxtəlif cəhətdən izah edir
Cümlədə müraciət olunanı bildirir
Cümlədə hərəkəti icra edəni bildirir
Söz birləşməsi və söz arasında 2 oxşar cəhət var
söz sintaktik, söz birləşməsi leksik vahiddir
hər ikisinin müəyyən sıralama qaydası var
söz ümumi hal bildirdiyi halda, söz birləşmasində konkretlik var
Söz birləşmələrini və cümlələri əmələ gətirən sözlər arasında həm məna əlaqələri, həm də sintaktik əlaqələr olur
Sintaktik əlaqələrin 3 növü var
Sözlər məna və sintaktik cəhətdən əlaqələnməsə, nə söz birləşməsi, nə də cümlə əmələ gələr
Sintaktik əlaqələrin 2 növü var
İki sözün birləşməsi ilə yaranan yeni mənalı sözlərə
İki yaxın mənalı sözlərin birləşməsi ilə yaranan sözlərə
İki və daha artıq müstəqil sözün məna və qrammatik cəhətdən birləşməsindən əmələ gələn sözlərə
İki müxtəlif mənalı sözlərin birləşməsindən əmələ gələn sözlərə
Azərbaycan Respublikasının dövlət bayrağı neçə rəngdədir
Dünyada əlli milyon azərbaycanlı var
Mən də o günləri yaşasaydım, ah!
Nəqli cümlələr başqa cümlə növlərinə nisbətən daha çox işlənir
Sual məqsədi ilə işlədilən cümləyə nida cümləsi deyilir
Nida cümlələrinin üç növü var
Azərbaycan dili cümlələrində sözlərin qanunauyğun sırasından danışanda, əsasən, sual cümlələri nəzərdə tutulmur
İclasda şagirdlərimizi təriflədilər
Bizdə köhnə çap kitabları var
Vətənin keşiyində duranlara qayğı gərəkdir
Yer zərflikləri ismin bu və ya başqa halında olan isimlərlə və zərflərlə ifadə olunmur
Yer zərflikləri cümlədə ifadə olunan hərəkətin, hadisənin yerini bildirir
Hara? haraya? harada? haradan? suallarına cavab verir
Yer zərfliyinin ifadə olunduğu söz ismin yönlük halındadırsa, ona hara? və haraya? sualını vermək olur
Bir gün göyərçinlərim qanadlanıb uçdular
Gün o gün olsun ki, qurtarsın dava
Dünyada əlli milyon azərbaycanlı var
Yenə də hər zaman ürəyimdəki sənsən
Əsas tərəfi adlarla ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Əsas tərəfi felin təsriflənməyən formaları ilə ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Əsas tərəfi saylara ifadə olunan birləşmələrə feli birləşmələr deyilir
Feli birləşmələrin xüsusi tərifi yoxdur
feli birləşmələrin əsas tərəfi felin təsriflənən formaları ilə ifadə olunur
Cümlədə müəyyən sözün başqalarına nisbətən qüvvətli tələffüzünə məntiqi vurğu deyilir
Məntiqi vurğulu söz adətən xəbərin yanında gəlir
Məntiqi vurğulu söz cümlənin məqsəd və intonasiyaya görə növünü dəyişir
Xəbər özü də məntiqi vurğu altında deyilə bilər
Tabelilik əlaqəsinin növüdür
Əvvəl asılı söz, sonra isə əsas söz işlənir
Mübtəda ilə xəbər arasında olur
Əvvəl gələn söz sonrakını izah edir
Yanasan tərəf heç bir qrammatik şəkilçi qəbul etmir
Həmcins üzvlərə aid olur və onları izah edir
Əlavələrlə birlikdə işlənir
uzlaşma, tabesizlik əlaqəsi
bir dalğalı bir düz xətlə
əlbəttə, gərək, məncə, deməli
şübhəsiz, həqiqətən, doğrudan, doğrusu
sözsüz, məncə, birincisi, deməli
beləliklə, xülasə, əvvəla, təəssüf ki
Dünən dostum bizə gəlmişdi.
Bayaq mən sevincimdən uçurdum.
Bacım dünən dərslərindən beş almışdı.
Mən bu uşağı yoldan keçirdim.
Mən dünən məktəbə getməmişdim.
Hansı? sualına cavab verməməsi
Cümlənin əvvəlində gəlməsi