Mürəkkəb cümlələr
Baş və budaq cümlələr. Hissə 1.
Müəllif: nagiyeva
(Əlavə edilib: 12.05.2013)
Yazıçı Elçin nə vaxt anadan olmuşdur?
Testin cavabını DÜZ tapdınız.
Zəhmət olmasa testin izahını aşağıdakı hissədə yazaraq digərləri ilə paylaşın.
Hörmətli dost! Siz bu gün bizə dəstək olmamısınız. Yuxarıda olan paylaşma yollarından gendə
1 dəfə paylaşanın saytımızda olan bütün hər bir hissəsindən istifadə edəcəksiniz. Əvvəlcədən təşəkkürlər.
Bu testə aid şərhlər yazılmayıb. Öz şərhlərinizi göndərmək üçün yuxarıdakı
"Testin izahını yazın" bölməsinə yazın.
səbəb-nəticə əlaqəli mürəkkəb cümlə iki tərkib hissədən ibarət olmur.
ardıcıllıq əlaqəli mürəkkəb cümlələr isə iki sayda tərkib hissədən ibarət olur.
səbəb-nəticə əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlədə tərəflərdən biri görülmüş işin səbəbini, digəri isə nəticəsini bildirir.
ardıcıllıq əlaqəli mürəkkəb cümlədə işin ardıcıl icrası baş vermir.
heç biri düzgün variant deyil.
Məlumdur ki, Azərbaycanda 9 milyon əhali yaşayır.
Naməni elə yazmışam ki, Mirzə Valeh təpəsi üstə gələr.
Istəyirəm ki,hamınız əlacı olasınız.
Elə xatirələr var ki, yaddan çıxmır
Cəmiyyət hara vurursa, oradan dirilik suyu qaynayır.
Ağız deyəni qulaq eşitmirdi: iyirmi – otuz adam üz – üzə, çiyin – çiyinə oynayırdı
Ot öz kökünün üstündə bitir: adam ya ağılda, ya da vücudda öz nəslinə çəkməlidir
Səlim başını tərpətdi, yəni o razı idi
Ağacdakı quşlar səs saldı, uşaq diksindi
Uşaq anasının qucağından dartınıb düşmək istəyir, ana buraxmırdı
Fuad dərin fikrə getdi: bu işi kim etmiş olar?
Dərslər qurtarır, uşaqlar yay tətilinə buraxılır
Gah güclü yağış yağır, gah da gün çıxırdı
Aydınlaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrin tərkib hissələri əksərən informasiya ilə bir – birinə bağlanır
Aydınlaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrdə tərkib hissələrdən biri ümumilik bildirir, o biri onu aydınlaşdırır
Aydınlaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrin tərkib hissələri arasında ziddiyyət olur
Aydınlaşdırma əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələrdə adətən ümumilik bildirən hissə əvvəl, aydınlaşdıran hissə sonra işlənir
Nə vaxt əlaçı olsan, səni də təbrik edərlər
Nə qədər uzaq olsa, bir elə xoşdur
O gün ki, aləmə yayıldı şölən, Dağlar öz donunu lalədən biçdi
Oğlan o zaman kəndə çatdı ki, iş işdən keçmişdi
Koroğlu elə gəlirdi ki, elə bil, heç kimi görmürdü
Adam var heç nəyi bəyənmir
Cəfər paşa Telli xanımın mənzilinə o zaman yetişdi ki, aşıq Cünun Koroğlunu tərifləyirdi
O yerə ki, insan ayağı dəymirdi, indi oradan traktor səsi gəlir
Arxa nə qədər möhkəm olsa, qohumlar özlərini o qədər arxayın sanar, asudə yaşayarlar
Öz evindir, nə qədər istəyirsən o qədər qal
Belə bir mənzərəni görmək Nəriman üçün nə qədər ağır olsa da, nəzərini çəkə bilmirdi
Sən nə qədər demişdin, mən də bir o qədər aldım
Yer budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin yerini bildirir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir
Yer budaq cümləsi baş cümlədən sonra gəlir
Yer budaq cümləsi haraya? harada? haradan? suallarına cavab verir
Tabesiz mürəkkəb cümlələrin
Həmcins üzvlü sadə cümlələrin
Məqsəd budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin məqsədini bildirir
Məqsəd budaq cümləsi niyə? nə üçün? nə məqsədlə? Suallarından birinə cavab verir
Məqsəd budaq cümləsi feli sifət tərkibi və qoşma şəklində sadələşir
Məqsəd budaq cümləsinin xəbəri əmr və ya arzu şəklində olur
Bərabərhüquqlu sadə cümlələrdən təşkil olunmaq
Baş və budaq cümlələrdən ibarət olmaq
Bağlayıcı sözlərin iştirakı
Əsasən, tabesizlik bağlayıcıları ilə əlaqələnmək
Payız gəlir, ağacların yarpaqları saralır
Natiq çox danışdı, ancaq qulaq asan olmadı
Otağın pəncərələri taybatay açıldı və içəriyə sərin hava axdı
Əsas məsələ budur ki, qonaqlar yaxşı qarşılansınlar
Danılmaz həqiqətdir ki, Azərbaycan müstəqillik yollarında inamla irəliləyir
Düz deyiblər ki, ata olmayan adam bala qədrini bilməz
Qədimdə ruslar uşağa Volk(canavar)adı verərmişlər ki, güclü olsun
Dağların qarı əriməyə başlasa, çaylarda suyun səviyyəsi qalxacaqdır
hər kəs, hər şey, kim isə
Bahar gəldiyi üçün təbiət canlandı
Əgər bahar gəlsə, təbiət canlanar
Bahar gəlmək istəyəndə təbiət canlanır
Təbiət canlanır, çünki bahar gəlir
Bahar gələndə təbiət canlanır
Baş cümləni özünə tabe etmək
Cümlələr arasında əlaqə yaratmaq
Baş cümləyə tabe olmaq, onu izah etmək
Cümlədəki feili müxtəlif cəhətdən izah edir
Feilin təsriflənməyən formasıdır
vətəni məhəbbətlə sevənlərdir