FÜRSƏTis. [ər.] Bir sözü demək və ya bir işi görmək üçün əlverişli an, münasib vaxt, məqam, müvafiq hal. Bu fürsət hər vaxt ələ gəlməz. - Qanadlı bir quşdur fürsət əzəldən.. S.Vurğun. □ Fürsət aramaq (axtarmaq) - bir iş üçün əlverişli məqam axtarmaq, güdmək. Məsmə dərdlərini Tahirzadəyə danışmaq üçün vaxt, fürsət axtarırdı. Mir Cəlal. Fürsət bilmək - fürsətdən istifadə etmək. Qədir fürsət bilib yayındı, üzünü bağlara tərəf tutub yavaşca dala baxmadan gedirdi. Mir Cəlal. Fürsət bulunmaq klas. - b a x fürsət tapmaq. Xoşdur ki, bulam vüsala fürsət; Yarım tərəfindən ola nüsrət. Füzuli. Fürsət düşmək - əlverişli vaxt və şərait yaranmaq, imkan yaranmaq, məqam düşmək. Anri fürsət düşdükcə [ərəblərlə] söhbət edirdi. S.Vəliyev. [Katib:] Bir az da gözləyin, fürsət düşən kimi deyərəm. Q.İlkin. Fürsət eləmək (etmək) - bax fürsət tapmaq. [Salman:] Fürsət eləyən kimi [tülkü] girinə keçəni qamarlayıb parçalayacaqdı.. M.İbrahimov. Fürsət gözləmək - bir iş üçün əlverişli an, məqam gözləmək. Buludlar arxasında daldalanıb müəyyən fürsət gözləyən üç “M-109” birdən ildırım kimi şığıdı. Ə.Vəliyev. Fürsət tapmaq - bir sözü demək və ya bir işi görmək üçün münasib, əlverişli vaxt tapmaq, fürsət etmək, fürsət bilmək. Səkkiz gün olardı ki, gedib [Hacı kişinin] halını sormağa fürsət tapmamışdım. Qantəmir. Sərdar Rəşid bu xəyanətini həyata keçirmək üçün fürsət tapmayacaqdır. M.S.Ordubadi. Fürsət vermək - şərait yaratmaq, imkan vermək, macal vermək (çox vaxt inkarda işlədilir). [Padşah] elə Məlikəhmədə çatacaq, heç fürsət vermədi ki, ağzın açsın.. (Nağıl). Çoban [düşmənə] qalxmağa fürsət verməyib, çomağı başına çırpdı və özü bağıryaran bir səslə qıy vurub irəli şığıdı. M.Rzaquluzadə. Fürsətdən istifadə etmək - bir iş görmək üçün yaranmış əlverişli şəraitdən, vaxtdan faydalanmaq. [Yusif:] Mən fürsətdən istifadə edib danışmaq istəyirəm. B.Bayramov. Fürsəti bada vermək - bax fürsəti əldən buraxmaq. Ey könül, fürsəti badə vermə, gəl; Gün keçir, ay keçir, il yaman gedir. M.Rahim. Fürsəti əldən buraxmaq (qaçırmaq, vermək, çıxarmaq) bir işi görmək üçün yaranmış şəraitdən və vəziyyətdən dərhal istifadə etməmək. [İzzət:] Ah, sən neçin qandırmadın Isməti? Neçin əlindən çıxartdın fürsəti? H.Cavid. [Sona:] Biz indidən işə başlamasaq, fürsəti əldən buraxarıq. H.Nəzərli. Bu gün bu fürsəti verməyib əldən; Könlüm istəyəni deyəcəyəm mən. B.Vahabzadə. Fürsəti fövt etmək (fövtə vermək) - bax fürsəti əldən buraxmaq. Fürsəti fövt etməmək (fövtə verməmək) - bax fürsətdən istifadə etmək. Hacı Rüstəm heç vaxt ömründə fürsəti fövt etməmişdi. Ə.Haqverdiyev. Lütfəli də fürsəti fövtə verməyib, dedi ki, dur gedək kazinoya, qəhvə içək. İ.Musabəyov.
Paylaşın - Hamı bilsin
|