NAMUSis. [ər.] 1. İnsanın öz şəxsi və ictimai davranışmı təyin edən mənəvi və əxlaqi prinsiplərin məcmusu; şərəf, qeyrət, heysiyyət. [İmamverdi:] Bəy, namus bir bəyzadələrdə deyil, kasıb-küsubun da özünə görə namusu var və namusum da məni qeyzlənməyə vadar eləyir. Ə.Haqverdiyev. [Nazlı:] Maral! Maral!.. Həyat beşgünlükdür, fəqət namus... Namus əbədidir. H.Cavid. [Babası Fatmaya:] Sənin namusun olsa, mənim qapıma gəlməzsən, itil gözümün qabağından, çəngi! Çəmənzəminli. □ Namusdan salmaq - ləkələmək, abırdan salmaq, biabır etmək, rüsvay etmək. Namusuna qısılmaq abır gözləmək, öz heysiyyətini, şərəfıni gözləmək. Namusuna toxunmaq - bax qeyrətinə toxunmaq (“qeyrət” də). [Mərcan bəy:] Buraxın, məni tutmayın, bu saat mən bu kişini qanına bələşdirim, bu mənim namusuma toxunan işdir. Ü.Hacıbəyov. Namusunu satmaq - özünü rüsvay etmək, abırdan salmaq, öz heysiyyət və şərəfini atmaq. [Səttar xan:] Namərd sən özünsən, sən həm bacının, həm də vətənin namusunu satmaq istəyirsən. M.S.Ordubadi. [Gülnaz] qaravaş kimi işləyir, amma namusunu satmağa razı olmur. M.İbrahimov. // Bəkarət, ismət, təmizlik.
2. Namusla şəklində zərf - 1) şərəflə, şərəf və heysiyyətini gözləyərək. Namusla yaşamaq. - Mən deyirəm; Bu namusla yaşayanlar bəxtiyardır. S.Vurğun. Namusla sürmüşəm öz dövranımı; Verərəm haqq üçün şirin canımı. M.Rahim; 2) çox yaxşı, yüksək səviyyədə, əla surətdə. Namusla işləmək. Öz vəzifəsini namusla və vaxtında yerinə yetirmək. Paylaşın - Hamı bilsin
|